Шрифт:
1840
18 жніўня Мікалай І выдаў загад пра забарону тэрмінаў “беларусы”, “Беларусь”.
1848
Эпідэмія халеры.
1852
21 лютага пастаўлена першая беларуская опера “Сялянка” на словы В. Дуніна-Марцінкевіча і музыку С. Манюшкі.
1863
У Мінску дзейнічаюць паўстанцкія атрады, самы буйны узначальвае А. Трусаў.
1871
Пачаўся рух па Маскоўска-Брэсцкай чыгунцы праз Мінск. Адчынена першае фотаатэлье.
1872
Закладзены Аляксандраўскі сквер.
1873
Пачаўся рух па Лібава-Роменскай чыгунцы праз Мінск. Заснаваны Мінскі камерцыйны банк. Адкрыта вучэльня арганістаў.
1874
Пачаў працаваць вадаправод. У Аляксандраўскім скверы адкрыты першы ў горадзе фантан са скульптурай “Хлопчык з лебедзем”.
1879
Адкрытая музычная школа і 4-класная гарадская вучэльня.
1880
Заснавана Мінскае музычна-літаратурнае таварыства.
1881
Заснаваны машынабудаўнічы і чыгуна-медна-металургічны заводы.
1886
Выданне газеты “Минский листок”
1889
28 мая ў газеце “Минский листок” надрукавана паэма “Тарас на Парнасе”
1890
Дзейнічае тэлефонная сувязь. 5 чэрвеня адчынены будынак Мінскага гарадскога тэатра.
1898
Асвячэнне царквы Аляксандра Неўскага.
1891
26 верасня ў Губернатарскім садзе ( цяпер парк імя М. Горкага) адбыўся палёт аэранаўта Драўніцкага на паветраным шары і спуск на парашуце.
1892
Дзейнічае конка.
1894
Дала ток першая электрастанцыя.
1897
Падчас перапісу насельніцтва ў Мінску выяўлена 90 912 жыхароў.
1898
1-3 сакавіка адбыўся І з’езд Расійскай сацыял-дэмакратычнай рабочай партыі ў доме служачага чыгункі П. Румянцава на беразе Свіслачы.
1899
Заснавана жаночая гімназія
1900
Адчынена публічная бібліятэка імя А. С. Пушкіна
1905
На Прывакзальнай плошчы губернатар Курлоў загадвае расстраляць мітынг працоўных. Усеагульная забастоўка.
1906
Заснавана беларускае кніжнае таварыства “Мінчук”
1907
Заснаваны металаапрацоўчы завод “Гігант”.
1908
Выданне газеты “Минский курьер». Заснавана Мінская фельчарска-акушэрская школа.
1910
Асвячэнне Чырвонага касцёлу. Адчынены кінатэатр “Ілюзіон”.
1911
На Камароўскім полі здзейсніў палёт на аэраплане расійскі авіятар С. Утачкін.
1913
Выданне ў Мінску беларускага часопіса “Саха”.
1914
Адчынены Мінскі настаўніцкі інстытут. Выданне беларускага маладзёжнага часопіса “Лучынка”.
1915
У Мінску – штаб Заходняга фронту.
1916
Заснаванне клуба беларускай інтэлігенцыі “Беларуская хатка”.
1917
Створана гарадская міліцыя на чале з М.Фрунзе. Уладу бярэ Савет рабочых і салдацкіх дэпутатаў. У снежні ў будынку гарадскога тэатра праходзіць Усебеларускі з’езд, які разганяюць салдаты Мінскага гарнізону.
1918.
Мінск акупіраваны нямецкімі войскамі. Рада Усебеларускага з’езду абвясціла пра стварэнне незалежнай Беларускай Народнай Рэспублікі. Беларуская мова абвешчана дзяржаўнай. Адчынены вышэйшая музычная школа і кансерваторыя. Створана камсамольская арганізацыя.
1919
1 студзеня абвешчана Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка са сталіцай у Мінску. Прынята першая Канстытуцыя БССР.
1920
Пачатак дзейнасці трупы В. Галубка. Адчынены Беларускі дзяржаўны тэатр. Выйшаў першы нумар газеты “Савецкая Беларусь”.
1921
Заснаваны Беларускі дзяржаўны універсітэт. 21 красавіка выйшаў першы нумар газеты “Красная смена» (“Чырвоная змена”).
1922
Адчынены Інстытут беларускай культуры. Заснавана Дзяржаўная бібліятэка БССР імя Леніна (Нацыянальная бібліятэка Беларусі). Выйшаў першы нумар часопіса “Полымя”.
1923
Дзейнасць беларускай літаратурнай арганізацыі “Маладняк”.
1925
23 лютага адчынены Дом Чырвонай Арміі (Дом афіцэраў).
1926
Падчас перапісу ў Мінску – 130 838 жыхароў. У кінатэатрах – першы беларускі кінафільм “Лясная быль”.
1929
На аснове Інбелкульту адкрыта Акадэмія Навук Беларусі. 13 кастрычніка адкрыта першая трамвайная лінія.
1930
Створаны Мінскі медыцынскі інстытут
1931
З 2 мая дзейнічае кандытарская фабрыка “Камунарка”. Заснаваны Мінскі педагагічны інстытут.