– Azad, tanimadin yni?
– dedi.

G"ozlrindn tanidim!

–Solmaz? Ay Allah, nec dyismisn, Solmaz!

– Yni, o qdr? – Mnim onu taniya bilmmyim Solmazin "oz"u "uc"un deysn g"ozlnilmz idi.

– Inan ki, adimi ckmsydin, ctin olacaqdi mn! Iki il qabaqki Solmazdan oxsarliq hec n qalmayib!

– Sn d cox dyismisn, Azad! – mlahtli ssl dedi.– Xeyir ola, Bakiya glmkd n is mqsdin var, oxumaq, islmk?

– Bli!

– Bli, n?

Bihus olmusdum. Suallarina cas-bas cavab verirdim. Qapidan c"ol cixan bacisi mni xilas etdi:

–Necsn, Azad? H, yaxsi oldu. Kec, zhmt olmasa, k"omk et. Xalcani asmaliyam yerin. Ay qiz, Solmaz, gl sn d k"omk et .

Bir thr k"omk etdim. "Oz"um"u iyn "ust oturmus insan tk hiss edirdim. Qulaqlarimda bu g"ozlin "Azad, tanimadin yni?” s"ozlri sslnirdi. O climsiz, ariq qiz qaldmisdi o illrd. Indi mniml xalca asan d"unya g"ozli Solmaz idi! Bir ctinlikl k"omk etdim, asdiq xalcani. Mn el gldi ki, hrartim qaynama n"oqtsin catdi. "Otur, cay ic!"-deslr d, cixdim c"ol, girdim yasadigim hyt, tlsik yuyundum. Qacdim c"ol.

Solmaz ayaq "ust dayanmisdi. Olduqca g"ozl, m"utansib bdnli, g"ozl "uzl"u bu qiz ilk baxisdan, ilk dqiqdn mni ovsunlamisdi. Kim deyir, ILK BAXISDAN yoxdu sevgi?

Yaxinlasdim. Artiq sakitlsmisdim. S"ohbt basladiq.

–Iki-"uc g"und"ur buradayam. Sni g"ormdim bu g"unlrd, yqin, bu g"un glmisn, Solmaz? Amma, cox sadam sni g"ord"uy"um!

– H, el bir az var, glmism. Mn Almaz demisdi snin burada oldugunu. Mn d cox sevindim.

– Coxmu olasisan burada, Solmaz?

– Yqinki, cox, bir nec il! Sndlrimi vercm texnikuma.

Sevincimi gizld bilmdim:

–Nec d g"ozl olacaq! Ugur dilyirm sn!

– Bs sn nec, Azad?

– Mn d oxumaq arzusu il glmism Bakiya. Sndlrimi d el bu g"un vermism.

Mnim d snd verdiyimi esidnd cox sevindi.

–N yaxsi, Azad! Cox sadam esitdiklrim!

O g"undn hyatim dyisdi. Hr g"un axsam "ust"u oturardiq bir yerd, oxumaqdan, glckdn, kitablardan danisardiq. 2-3 saat kecirdi bir dqiq kimi. Ilahi, niy saat tez kecir! Hyatimin n g"ozl, n qaynar dqiqlri! Arada bir sahil cixir, saatlarla durub mavi dalgalarin haray ssin qatardiq ssimizi. Xosbxt idim! B"ut"un varligim Solmazin g"ozlliyinin siri olmusdu. Xlvt bir gusd onunla "uz-"uz oturub nyis m"uzakir etmk, picildasmaq hyatimin vzolunmaz anlari idi.

– -3—

Mn ikinci imtahandan ksildim. Bir az dilxor olsam da, Solmazin varligi b"ut"un drdimi unutdururdu mn. Baharda acilan q"onc , qaygisiz, kdrsiz n"ovrst bir xosbxt xilqt idi Solmaz v onun varligi "uryimd kdr yer qoymurdu. Hrdn, Colmaz mnim kdrlnmyimi g"ornd usaq sadliyi il zarafat etmy calisardi:

–Hl bizim n yasimiz var? D"unya Azad adli alimini g"orck!”– deyrdi.

Solmaz qbul oldu texnikuma. Olduqca sevinirdi. Mn qbul ola bilmdiyimdn dilxorculuq olsa da, Solmazin qbul olmagi mni cox sevindirdi. Drs olmayan g"unlrd cox vaxt Solmazla bir yerd olardiq. Shr yaxsi bld olmasaq da, drs olmayan vaxtlari gedrdik shr. Solmaz hec vaxt hec yer ged bilmdiyi "uc"un ona hr sey maraqli idi.

Baki g"ozl shrdi. Gzmli, baxmali yerlr coxdur. Bir g"un getdik Qiz Qalasina baxmaga. Colmaz cox sevinirdi. Cixdiq yuxarisina.

Qiz Qalasi qala olsa da, m"udafi "uc"un tikilmyib. Tikinti formasi m"udafinin tlblrin cavab vermir. G"ozl bir rvayt var bu qala bard. K"ohn yyamlarda bir sah olur, sahinsa bir g"ozl qizi. Bu g"ozl kasib bir igidi sevirmis. Bir g"un bu g"ozl bir varli elci g"ondrir. Sah qizini o varliya vermk istynd, g"ozl bilmir nec atasini yayindirsin bu isdn. Ona g"or d vaxti uzatmaq "uc"un qiz atasindan xahis edir ki, mn dnizd bir qala tik, et mn hdiyy. Sonra ver r kim istsn! G"ozl "umid edir ki, qala tikiln xeyli vaxt kecr, atasi fikrini dyisr v sevmdiyin getmz. O vaxtlari Xzrin sviyysi h"und"ur olub. Indiki qalanin yeri dniz olub.

Sah qalani tikir, qurtarir. Fikrini is dyismir. Sahzad cox yalvarir atasina. Istyir ki, vermsin onu r. Sah razi olmur. Sah qizi cixir qalanin lap yuxarisina, atir "oz"un"u dniz.

Mn bu rvayti danidim Solmaza Qalanln n yuxari hisssind, cox diqqtl qulaq asdi. Bir az s"ukut etdi. Sonra sorusdu:

– G"orsn, sah bilirdimi qizi basqasini sevdiyini?

– Yqin ki. Amma, sahzad sevdiyi sad xalqin oglu idi. Sahsa varli il qohum olmaq istdi.

Colmaz yen fikr getdi. Sonra picilti il dedi:

– Sah pis insan imis. Mgr "oz qizi il bel rftar olarmi!

Bu vaxt yuxari meydancaya 10-12 xarici turist qalxdi. Biz s"ohbti dayandirdiq.

Biz d"usd"uk asagi. Mn artiq unutmusdum Qaladaki s"ohbti. Dem, Solmaz hl unutmayibmis!

– O sah oldugu "uc"un qizi il bel rftar edib. Sad ata olsaydi, bel etmzdi. Sah qizi olmaq pisdir, cox pis!

Solmaz onda bil bilmzdi glcyi, taleyin biz n hazirladigini. Solmaz bilmzdi vvldn, onun sah olmayan "oz atasi nec hrkt edck Solmaza qarsi! Biz hec n g"or bilmzdik vvlcdn. Yasayirdiq, sevinirdik, fxr edirdik. Sabahimiz sevinc, axsamimiz sevinc idi.