Мінскевіч Серж
Шрифт:
— А яна нам, нібы костка ў горле! Хі-хі-хі, — прастуджаным голасам засмяялася верхаводзіха. Яна прадчувала добрую выручку.
Пакуль верхаводзіха душылася смехам, Алеолла непрыкметна паслабіла путы на адной руцэ, злаўчылася і адкрыла схаваны ў мяшочку на поясе збанок з алеем зробленага з пладоў шчаслівай шаўкоўніцы.
Водар дайшоў да верхаводзіхі.
— Ой, як прыемна пахне, хі-хі-хі, — больш тонкім голасам засмяялася верхаводзіха.
Верхавода таксама пачаў не то смяяцца, не то заікацца смехам.
— Вам гэты водар падабаецца? — шчыра пацікавілася Алеолла.
— Вельмі, хі-хі-хі, — верхаводзіха была не ў сілах стрымацца.
— Нешта вельмі ў носе ласкоча, — плачу ад смеху, — прызнаўся верхавода.
— А што гэта, хі-хі-ха, у цябе? — верхаводзіха тыцнула пальцам у мяшочак са збаночкам, які Алеолла прыціскала рукой.
— Гэта чароўны алей. Хто гэты алей панюхае, становіцца шчаслівым.
— Ого! Шчаслівым. Давай зробім так, — сказала верхаводзіха, — ты аддасі мне гэты алей, а я цябе за гэта адпушчу.
— Не толькі мяне, — паправіла Алеолла, — а ўсіх нас: мяне, віцязя Арціна і ката Міамурмарора.
— Добра, — трохі зычлівей усміхнулася верхаводзіха.
— Ты што! — прахрыпеў верхавода. — Алей увесь вынюхаем, а грошай не атрымаем!
— Не слухай яго, дзяўчынка, — ласкава прамовіла верхаводзіха. — Я вас адпушчу.
Яна падышла да Алеоллы.
— Патрывай, мая маленькая, мая добранькая дзяўчынка, — дзікунка вызваліла яе рукі ад вяровак.
— Ой, як балюча, — прызналася Алеолла.
Яна аддала чароўны алей верхаводзісе. Тая хуценька закаркавала збаночак коркам, які быў вяровачкай прывязаны да збанка.
Верхавода акуратна ўзяў вызваленыя рукі Алеоллы, паглядзеў на чырвоныя паскі, пакінутыя вяроўкамі.
— Бедная, бедная мая.
І нечакана зноў накінуў на іх вяроўку і туга зацягнуў.
— Што гэта! Мы ж з вамі дамовіліся! — ускрыкнула Алеолла. — Вы абяцалі нас адпусціць!
— А навошта нам цяпер вас адпускаць, калі алей і так ужо ў нас? — скрывіла рот верхаводзіха.
— Мы ж ліхадзеі, а значыць, людзі несумленныя. Мы сваё слова ніколі не трымаем, — гэтым разам крыва ўсміхнуўся верхавода.
— А чаго тут радавацца — таго, хто не трымае сваё слова, ніхто не паважае, — сказаў ім кот Міамурмарор.
— Ого, кот умее размаўляць! — усклікнуў верхавода.
— Значыць, прадаць яго можна даражэй, — узрадавалася верхаводзіха. — Можа, як цуд заморскі — за сотню золтанаў!
Раптам з лесу раздаўся голас аднаго з ліхадзеяў:
— Гэй, верхавода, на рацэ ладдзя! Нейкі купец плыве!
— А аховы ў яго шмат?
— Не, чалавек дзесяць!
— Дык бярыце чаўны ды вадаступы, і нападайце!
— Э-е-ёй! — зароў ліхадзей. — Нападаем!
— Вы нягоднікі, — гнеўна сказаў Арцін, — калі я вызвалюся, вам не здабраваць!
— Наўрад ці ты калі-небудзь вызвалішся, хлопча, — абыякава адказаў яму верхавода.
— Гэй, верхавода! — з лесу зноў гукнуў той жа ліхадзей. — Купец уцёк, мы яго не змаглі дагнаць! Але на рацэ з’явіліся яшчэ дзве ладдзі: адна з таварамі, а другая — з купцом і яго дружынай. Нападаць?
— Не, няздара! Крычыце купцу, што ў нас тавар маецца! Хай падплываюць для перамоў! — крыкнуў у адказ верхавода, а чацвёрцы вартавых, якія стаялі побач з палоннымі і трымалі булавы на плячах, загадаў:
— Вядзіце гэтых да берага!
Звязаных Арціна, Алеоллу і ката Міамурмарора — павялі да ракі.
У пясчанай водмелі гайдалася на хвалях ладдзя. На ёй спусцілі чырвоны ветразь з эмблемай жоўтага сонца. За бортам стаяла пяцьдзясят ваяроў у кальчугах, са шчытамі і мячамі ў руках.
— Дабрыдзень, слаўнаму купцу, — пакланілася яму верхаводзіха. — У нас для вас ёсць выдатны тавар. Ці не жадаеце паглядзець?
Ліхадзеі падштурхнулі сваіх палонных бліжэй да вады.
— Дзяўчына прыгожая, чыстая — за дванаццаць золтанаў. Хлопец — віцязь — моцны... яго — за дзесяць. І кот — заморскі цуд — умее размаўляць. Сто золтанаў!
— Кот умее размаўляць? — здзівіўся купец.
— Так.
— А які ў яго характар?
— Мой характар — гэта мой характар, — буркнуў кот. — І ён вас не датычыцца.
— Ого! — развёў рукамі купец. — Насамрэч цуд заморскі!
— Ну, як, дзесяць плюс дванаццаць і плюс сто за ката... колькі разам будзе? — задумаўся верхавода.