Шрифт:
Вяршыла. Не трэба расшыфроўваць. Запомніў. Туш… (Піша.) Падумайце ўсё ж, чым замяніць. Ёсць у гэтым «свяце розуму», як вы сказалі, нейкая нацяжка. Дайце яму што–небудзь не наша… Замежнае. Які—небудзь рок ці блюз…
Мурашка. Віктар Паўлавіч… У мяне ж толькі класіка.
Вяршыла. Пашукайце што–небудзь з заходняй класікі.
Мурашка. Падумаю… Левая палавіна шкалы. «Т»…
Вяршыла. Памятаю. Талент. «О, дайце, дайце мне свабоду!» (Піша.) Што ў вас далей?
Мурашка. «Г». Геній. «Слаўся!» Міхаіла Іванавіча Глінкі.
Вяршыла. Падумайце над літарай. Непрыемна гучыць. Рэжа вуха.
Мурашка. «Слаўся!» непрыемна гучыць?
Вяршыла. Я пра літару кажу, а не пра музыку. Музыка цудоўная! Ну што, таварышы, пачнём? (Паўза. Выпівае вады з графіна. Хвалюецца.) Нюра! Будучага нобелеўскага лаўрэата!
Нюра выходзіць і адразу вяртаецца. За ёй у кабінет улятае Іван Пятровіч Залівака.
Залівака (вітпаючыся з кожным за руку, кожнаму гаворыць). Залівака Іван Пятровіч! Вынаходнік!
Вяршыла (паказваючы на выпрабавальнае крэсла). Сядайце, Іван Пятровіч.
Залівака. Не магу! Гару! Пылаю! У мяне кожная секунда на ўліку! Хачу тварыць для дзяржавы! Для народа! (Бегае па кабінеце.)
Вяршыла. Тады і я мушу ўстаць. Каб размаўляць з вамі нароўні. (Прыўзнімаецца з крэсла.)
Залівака. Што вы! Што вы! (Валіцца ў эксперыментальнае крэсла.) Вам Міхаіл Сямёнавіч званіў?
Вяршыла. Хто? А… Званіў.
Залівака. А Пал Палыч?
Вяршыла. Званіў…
Залівака. Значыць, вы ўжо ў курсе?
Вяршыла. У агульных рысах…
Залівака. У вас ёсць магчымасць увайсці ў гісторыю сусветнай навукі!
Вяршыла. Якім чынам?
Залівака. Зусім проста! Вось на гэтай паперцы трэба вашай рукой накрэсліць некалькі слоў! «Выдзеліць сродкі на паспяховае завяршэнне навуковай працы Залівакі Івана Пятровіча». Бачыце, колькі людзей ужо напісалі гэтыя словы? Пятнаццаць! Вы будзеце шаснаццатым! I больш ад вас нічога не па трабуецца!
Вяршыла (беручы ў Залівакі паперу). Колькі сродкаў трэба для паспяховага завяршэння вашых даследаванняў?
Залівака. Ат! Дробязь! Трыццаць мільёнаў. I мы адразу ж выйграем эканамічнае спаборніцтва з капіталізмам! Згадзіцеся, што гэта варта не трыццаці мільёнаў! Мільярды! Трыльёны!
Вяршыла. У чым сутнасць вашага вынаходніцтва? Мы павінны ведаць, на што санкцыяніруем трыццаць мільёнаў.
Залівака. Вынаходніцтва?! Адкрыццё!
Вяршыла. Хай будзе так. Некалькі слоў пра ваша адкрыццё…
Залівака. Я працую над вывядзеннем новай пароды курэй–нясушак. Яны будуць кудахтаць не пасля таго, як знясуць яйка, а перад гэтым! Разумееце? Да яйка! Куд–куд–куды! Куд–куд–куды!
Вяршыла. А якая розніца, калі яны будуць рабіць гэтае самае «куд–куд–куды»? Да яйка ці пасля яго?
Залівака. Што вы? Велізарная! Агромністая! Мы створым адзіны цэнтр у краіне са спецыяльнай апаратурай. Цэнтр будзе звязаны прамым провадам з усімі куратнікамі. Гм… Я хацеў сказаць — з усімі птушкафермамі і птушкафабрыкамі. Па спецыяльнаму сігналу з цэнтра ўсе куры пачынаюць кудахтаць. Разумееце? Уся краіна адразу куд–куд–куды! Куд–куд–куды!
Вяршыла. А што далей?
Залівака. Вы яшчэ не зразумелі?! Далей усе куры нясуць яйкі! Адразу па ўсёй краіне!
Вяршыла. Дык яны і без спецыяльнага сігналу нясуцца…
Залівака. Ха! Мы ж будзем падаваць сігнал для кудахтання не адзін раз у дзень, а два! Тры! Пяць разоў! Пяць яек у дзень ад кожнай курыцы! Уяўляеце? Мы ж усю краіну закідаем яйкамі!.. Што краіну? Свет! Мы не толькі людзей… Мы свіней, кароў, авечак будзем карміць яечняй! Вось вам і вырашэнне бялковай праблемы! (Ускочыў і зноў забегаў па кабінеце.)
Вяршыла. Сядзьце, Іван Пятровіч! Сядзьце!..