– йдбн, хайдах йдбт буолуомуй…

Таырдьа ыас хараа, оттон манна, кыараас хоско, чаыл сырдык, ыар нэр музыка дьрйэр, дьрйэр…

Итинтэн ыла эмиэ сэттэ-аыс сыл ааста. Уларыта тутуу т-та бырааттааына арыый аматыйан, олох кэм снньн булуох курдук буолбута. Ханна кистэнэ сыппыта буолла – мааыыннарга да, ырыынактарга да эт-ас, табаар арааа биирдэ тоо тардыллыбыта. Харчылаах буоллу да талбыт омук массыынатыттан саалаан, дыбарыаыгар тиийэ тугу баарар атыылаыаххын сб. Ол иин дьоо-норуокка эр Тааралара харчы буолбута, ханна да хачыгырас кумааылаах быраап, птээх э сылдьар олоо кэлбитэ. Социализма дьулуар сырдык идеаллар умнуллубуттара, оччотооу кэми кими да тыыннарбакка ыга баттааын, диктатура, репрессия йэтэ этэ, оттон Сталины палач, Ленин да киниттэн ордуга суох хаанымсаа диэн лгэрдээхтик хсэр буолбуттара, социализм ситииилэрэ саба тэпсиллибиттэрэ, урукку олох бтнн хара кыраасканан ньаайдаммыта, ол оннугар тмэн б глэтээччилэр – араас олигархтар, бэрик ылан кммттэр ргйдбттэрэ.

Дойду рднэн балкыырдаах хамсааыннарга сп тбэиннэрэн, Уйбаныаптар олохторугар, хата, ситиии ттгэр иээр уларыйыылар тахсыбыттара. Бэргэн университекка рэппит профессорын булан, кини мэктиэтинэн уонна салайыытынан, кэтэхтэн аспирантураа рэнэн, мунна-уоа кэрдиллибит кии сиэринэн, уталыппакка кандидатскай диссертациятын кмскээбитэ, Сэбиэскэй кэмэ холоотоххо, учуонай буолуу арыый судургутуйбут буолан абыраабыта. Онон, эрэйэ суох аалара диссертацияны кмскээинэ дьиэ кэргээ улахан рн аалбыта. Хайа муун, аны бастара ханна батарынан, харабыл эин курдук тэтэ суох лэнэн хамнастанан сордоно сатыыллара уурайдаа, аалара учуонай буолуута олохторун уйгута тупсарыгар инники диэки дьоуннаах хардыынан буолбута – Бэргэн хайа дьыалаларын институтугар научнай лэитинэн киирэн, дьиэтэ суоун, учууталлар уопсайдарыгар олорорун учуоттаан уонна кэргэннээх, оолоох кии быыытынан аахсан, хайа эрэ улахан учуонай саа тутуллубут дьиээ ксптгэр, кини панельнай дьиээ эргэ с хостоох квартиратын ылаыт дуо диэбиттэрин, рэ-кт ытыстарын рдгэр тэрбиттэрэ.

Судаарыстыбаттан босхо дьиээ кинилэр бтэигинэн тииинэн хаалбыттар эбит, онтон ыла квартиралар наар атыыланар айдааннара скээн, дьоннор ипотекаа киирэллэр, субсидия ылаллар, тыаа сопхуостар ыылланнар, кии аайы лэ кстбэт буолан, дьиэлэрин, массыыналарын эин атыылыы-атыылыы куоракка дьиэ атыылаан киирии хойдубута. Онон Бэргэннээх куорат таынааы дэриэбинэттэн куоракка кспттэрэ, Ксеньяны дьиэлэрин аттыларынааы поликлиникаа сиэстэрэнэн ылыбыттара. Уоллара Эллээйчик рдк ууохтаах, имигэс быыылаах-тааалаах, хоту дойду киитэ Русланы батан бааынайдыы ыраас хааннаах, долгулдьуйар куудара баттахтаах, номоон дьннээх уол буолбута. Кыра сылдьан, уларыта сылдьан араас секцияларга кн холонон крбтэ – мээйдээх сирдэргэ срнэн (ориентированиенан), футболунан, чэпчэки атлетиканан, тустуунан. Итилэргэ р буолабакка, быраан иэрэ, кэлин дьэ бэйэтэ сблр идэтин булбута – оскуоланы бтэриэр диэри боксанан дьарыктаммыта. Ийэтэ соотох оотун эчэтиэхтэрэ диэн тохтото, бобо-хаайа сатаабытын, Бэргэн уолун йн турбута:

– Эр кии бэйэтин кмскэнэр буолуохтаах, хаааа диэри дьууппаынан хаххалаан илдьэ сылдьаары гынаын?

Уоллара биирдэ оолорго куорат «Спартагар» бириистээх миэстээ тиксэн, рэн-ктн грамоталаах кэлиэиттэн ыла, Ксенья уолун буойбат буолбута: «Тэнээхтэриттэн хаалсыбат буоллаына чгэй, бииги, ийэлээх аата, йэбит тухары арааччылыы сылдьыбаппыт чахчы, онон бэйэтэ кыалаттан тахсарга, уустук боппуруостары кимэхэ да сэлээннээбэккэ быаарса рэннин», – дии санаабыта.

Ону сэргэ, били тр илигинэ, ийэтин иигэр сырыттаына, Дина трр сытан Левитан альбомун кртн сабыдыала эбит дуу – олус чгэйдик урууйдуура. Онон, оскуоланы бтэрэригэр спортивнайга дуу, худуоунньук рээр киирэрэ дуу диэбиттэрэ: «Мин аам курдук геолог буолабын», – диэн бэйэтэ быааран, университекка геологтары рэтэр хайа дьыалатын салаатыгар ситииилээхик туттарсан, устудьуоннаан бастакы кууруу бтэрэн эрэрэ.

Онон, кинилэр куоракка бигэтик олохсуйдулар, саа атастар-дооттор да баар буоллулар, арай манай кэлэн биирдэ соуччу ыалдьыттыахтарыттан ыла, Диналарын кытта таыччы стэрсибиттэрэ. Эрэ Карп бс-бтнн бизнескэ баран, аата-суола олох ииллибэт буолбута, -таамах курдук, «омук сиригэр сылаас муора кытыытыгар сынньаналлар, Москваа квартира атыыласпыттар, байан-тайан срдэммиттэр» эин диэн кэпсээн таранара. Оттон ис дьиин ким да билбэтэ – ити дьону норуот олоо ыараханын кр сылдьан, «эргиэн кистэлээ» диэн ааттаан, лэлэрин, ситииилэрин кэпсии-ипсии сылдьыбаттар, кинилэри сырдаталларын, дьоо-сэргээ баайдарын-дуолларын биллэрэри, онон нллрн абааы крллр. Сураын ииттэххэ, Карп Москваа кххэ диирин Дината сблэспэт , тоо диэтэххэ, урукку дьгэлэрэ Дина уопсастыбаа суолталанар дьыалаларынан дьарыктанан, киэник биллэн барбыта, хаыаттарга сотору-сотору тахсара, араадьыйаттан-тэлэбиисэртэн тспэт буолбута.

Оттон Эллээйчик тэлэбиисэргэ элэниир дьахтар кини ийэтэ буоларын букатын сэрэйбэккэ, рэин тбгттэн ордубата, онтон ураты биир суолга срэхтиин-быардыын ыллара сылдьара – хаан да, ханна да, кими дааны мчч тэрбэтэх таптал таарымтатыгар ылларбыта.

э баар рдк Айыылар дьээбэлэнэллэрэ дуу эбэтэр кинилэр дьиэ кэргээ итинник ньыманан билсиэр суолу тобулбута дуу – србэччэ сыллааыта аата Бэргэн Ксеньялыын крсбтн курдук, эмиэ куорат пааркатыгар ол кыыы аан манай крбтэ.

Университекка киириэиттэн Эллэй бииргэ рэнэр уола, Ньурбаттан трттээх-уустаах, азербайджан уонна саха омуктар булкадаыктара буолан срдээх сытыы-хотуу, хайыы-йэ бэйэтэ бас билэр, эргэ да буоллар, «Мицубиси Диамант» массыыналаах Рафиктыын доордооллоро, ханна баарар бииргэ сылдьаллара.

Бастакы кууруу бтэрбиттэрин кэнниттэн Рафик эттэ:

– Эллэй, рэх бттэ, аны сынньана тххэ, пааркаа бара сылдьыахха, кыыс эрэ онно кыйма курдук элбэх, иккиэн биир эмэ паараны булан хайытыахпыт уонна, баар, тыаа тахсан шашлыктыахпыт эбэтэр куоракка хааталыахпыт, табаарыстарым – дьиэлээх уолаттар элбэхтэр, массыынанан ханна баарар тиийиэхпит.

Эллэй биир тылы утары эппэккэ сблэспитэ.

Куйаас кн этэ, сайыы пааркаа саа тыллыбыт мутукча дабаххай сытыныын холбоон, уратытык дыргыйара. Араас хачыалларга, эттэн анаарар иигэ эбэтэр дьон «абааы клэтэ» диэн ааттааччыларыгар, «ктр тэриэлкээ» дьон уочараттаан тураллара. Сиэх быаас ырбаахыны кытта джинсынан сылдьар Эллэйдээх Рафик тстэрин мттн, тула аалынаар кыргыттарга адьас да кыаллыбат курдук асфальт суолунан маан нх «Адидас» кроссовкаларынан сиртэн-буортан тэйиэхтии чэпчэкитик хааман, аллея устун ктн-мн иэллэр. Ол кэмэ:

– Рафик! – диэн соумар хаыыны кытта кыргыттар блхтрттэн эмиэ джинсылаах, саархай куоптатыгар баттаын ыан кэбиспит орто ууохтаах этиргэн кыыс ойон тахсан, кыыл кмс бхтх мотооно курдук суон харыларынан Рафик моонньугар иилистибитэ, уола быдан рдк буолан, ыйаастан турара уонна атаын тбтгэр тура-тура иэдэиттэн уураан чобуратта.

– Оо, Катя-Катерина! – Рафик да рдэ быыылаах, хардары уураан ылла. – Хайа бу хантан кнн? Питергэ рэнэр эти буолбат дуо?

– Бу уол дааны! Бтн сылы быа крсбэтэхпит уонна ити баар! Адьас бээээ арахсыбыт курдук, арахсыахтан бтн сыл ааста, сайын буолла дии, каникул диэн баар ээ!