Шрифт:
IЗАБЭЛА. (напалохана) Хто гэта?
СЯСТРА МАРЫЯ. Дзе?
IЗАБЭЛА. Там, у цемры...
СЯСТРА МАРЫЯ. Гэта...
УРБЕНА. Марыя, пастой там, у куце.
СЯСТРА МАРЫЯ. Я проста дапамагала ёй...
УРБЕНА. Выконвай.
СЯСТРА МАРЫЯ. Слухаю. (Адыходзiць у кут, кленчыць, молiцца).
УРБЕНА. (Iзабэле): Падыдзi да мяне.
IЗАБЭЛА. Хто вы?
УРБЕНА. Мяне завуць Урбена.
IЗАБЭЛА. Урбена...
УРБЕНА. Гэтае iмя табе нiчога не скажа.
IЗАБЭЛА. Вы сястра Невельскага манастыра?
УРБЕНА. Я была сястрой Невельскага манастыра.
IЗАБЭЛА. А цяпер?
УРБЕНА. Цяпер? Цяпер гэта не мае значэння. У цябе моцны прыгожы голас. Зусiм як у твайго бацькi ў дзяцiнстве.
IЗАБЭЛА. Вы ведалi майго бацьку?
УРБЕНА. У дзяцiнстве ён любiў душыць нагамi жабаў на П'емонцкiх балотах. Калi стаў дарослым, душыў абцасамi галовы дзяцей сваiх ворагаў. А ты ж таксама любiла душыць жабаў, а?
IЗАБЭЛА. Хто вы? Адкуль вы мяне ведаеце?
УРБЕНА. Пачакай, пачакай са сваiмi пытаннямi. Не пра тое хачу пагаварыць. Невельскi манастыр - дзiўная мясцiна. Сюды не прыводзяць капрызы цi дзiвацтвы.
IЗАБЭЛА. Але я...
УРБЕНА. Зараз усё раскажаш. Ты прыгожая?
IЗАБЭЛА. Вы мяне не бачыце?
УРБЕНА. Бачу - не бачу. Не твая справа! Падыдзi, падыдзi сюды да мяне, блiжэй. (Мацае яе твар рукамi). Ты прыгожая. Хоць i не такая прыгожая, як я ў твае гады. (Усмiхаецца). У той час з-за маёй прыгажосцi пачыналася палова ўсiх войнаў у свеце. Яны ўсе памерлi...усе.... Ты ведала мужчын?
IЗАБЭЛА. Так.
УРБЕНА. Ты кахала iх?
IЗАБЭЛА. Не.
УРБЕНА. Чаму?
IЗАБЭЛА. Калi пачынаецца каханне, пачынаецца залежнасць. Не. Нельга! Мне нельга было нiкому давяраць
УРБЕНА. А што з iмi сталася?
IЗАБЭЛА. З мужчынамi, якiх я ведала? Частка з iх загiнула, некаторых забiла я, некаторых - мой бацька, частка яшчэ недзе, не ведаю... Увогуле, iх было не так шмат.
УРБЕНА. Навошта табе сюды? Ты прыгожая, а пагалоскi яшчэ больш перабольшаць тваю прыгажосць. Ты можаш знайсцi сабе добрага мужа, не меней магутнага, чым герцаг Нармандскi. Ён абаронiць цябе. Навошта табе сюды?
IЗАБЭЛА. Я нiкому не хачу належаць.
УРБЕНА. Пахвальна. Але навошшто манастыр?
IЗАБЭЛА. Служыць Богу.
УРБЕНА. Хлусiш. Дрэнна пачынаць служэнне з хлуснi.
IЗАБЭЛА. Тут я ў бяспецы.
УРБЕНА. Ад герцага - так
IЗАБЭЛА. А хто яшчэ мне пагражае?
УРБЕНА. Ведаеш, размова з табою нагадала мне адну старую гiсторыю.
IЗАБЭЛА. Раскажы.
УРБЕНА. Калiсьцi ў старадаўнiя часы адзiн храбры рыцар вяртаўся ўначы ў свой замак.
IЗАБЭЛА. Адкуль?
УРБЕНА. Бог ведае адкуль. Але, галоўнае, ён быў вельмi храбры i не баяўся адзiн выступiць супраць хеўры разбойнiкаў. I вось ён пачуў нейкi шоргат у сябе за спiною. Рыцар павярнуўся i ўбачыў сатану, якi гнаўся за iм. Сэрца рыцара сцiснуў магiльны холад. Ён прышпорыў каня i пагнаў наўскач, спадзеючыся ўцячы ад д'ябла. I вось у тую хвiлiну, калi, здавалася, ён ужо ўратаваўся ад князя цемры, ягоны конь трапiў у яму, а рыцар упаў на корч i прапароў сабе жывот. Ён памёр праз тры днi ў страшэнных пакутах.
IЗАБЭЛА. I чаму гэтая размова са мною нагадала вам гэтую гiсторыю?
УРБЕНА. Таму што за д'ябла ён прыняў дварняка, якi пабег за iм, спадзеючыся на прытулак i кавалак мяса. Гэтага рыцара забiў не чорт. Яго забiў уласны страх, якi прымусiў яго выбраць няправiльны шлях.
IЗАБЭЛА. Вы думаеце, я выбрала няправiльны шлях?
УРБЕНА. Ты ведаеш, як бiцца з ворагам. Ты ўмееш адсячы галаву адным ударам. Ты ведаеш, каго трэба забiць, каб пазбавiць моцы варожае войска, i як не даць забiць сябе. Ты вучылася, як жыць. Твой бацька добра вучыў цябе. Але што ты ведаеш пра жыццё манастыра? Гэта шлях цёмны для цябе. Ягоныя ямы i пасткi табе невядомыя.
IЗАБЭЛА. Якiя тут могуць быць пасткi?
УРБЕНА. (усмiхаецца): Ты мне не верыш. Сапраўды, хто я такая, каб указваць Iзабэле з П'емонта. Я прыйшла сюды, каб даць табе шанс.
IЗАБЭЛА. Шанс?
УРБЕНА. Я магу зрабiць так, што ты паедзеш адсюль. А пагутару з Iгуменняй. Яна паслухае мяне.
IЗАБЭЛА. Хто вы такая?
УРБЕНА. Не мае значэння. Ты згодная?
IЗАБЭЛА. Не. Я прыняла рашэнне. Я прыйшла сюды служыць Богу.
УРБЕНА. Богу не патрэбная твая ўпартасць.