Вяртанне
вернуться

Аркуш Алесь
Шрифт:

* * *

Сьвет наш не ведае райскіх мясцін, Мусіць, яны толькі ў кнігах ды песнях Клічуць вандроўнікаў мройным узлессем. Свет наш не ведае райскіх мясцін. Прывіднай зьнічкаю думка ўваскрэсне: Досыць рабіць пісягі каляін, — Свет наш не ведае райскіх мясцін, Мусіць, яны толькі ў кнігах ды песнях. Зьнічка хвіліну трымціць…

ВАБІК

Забі пярун мяне, — я чую Выразна сумны голас твой! Наперадзе чарот сцяной. Праз чараты на кліч прастую, Бо голас — ТВОЙ! Хаваюць неба чараціны. Хапаюцца за ногі балаціны. А голас кліча, мкне чароўны І працінае мне душу. Марудна як! Хай парашут Мяне на голас выкіроўваў. Я захліснуў бы парашут! Сцяну апошнюю патрушчыў. Насупраць — праз лагчыну — пушча, Дзе пад кашлатаю ялінай Дзмуў паляўнічы ў чараціну.

* * *

Даўно не спаў, як ў жаўнерскім ложку. Дакучлівая стома цвеліць толькі. Тваіх вачэй маўклівыя валошкі Запаланілі зырка наваколле. Ашчадна захаваю сум блакітны Углыбіні чысцюткага ўспаміну. Як Свіслач, вопратку гранітную За тлумным горадам я скіну.

КАМЕТНАЯ СВАБОДА

Гавораць: двайчы не ўвайсці ў адну раку. Лухта! Я ўвайшоў у тыя ж воды. Трымаў, як скарб, ў руцэ тваю руку Праз год вандровак і свабоды. Праз галактычныя прасцягі чую спеў. Мацнее сіла прыцягнення з кожным годам. Я толькі сёння раптам зразумеў, Якая ты, каметная свабода.

ТАБЕ

Бягуць успаміны, як хвалі, На бераг з адзінай сасной. І дзён маіх стынуць каралі Без пацеркі зыркай тваёй. Ўсё роўна тваёй зараніцы Я вершамі буду маліцца.

ЧАС ЧАКАННЯ ЛІСТОЎ

Набліжаецца час чакання лістоў — Назапашвай цярпенне. Адшукай у кахання пяшчоту са слоў. Першы ліст не збавенне. Зноў на сэрца ляцяць і ляцяць матылі… Першы ліст не збавенне. І на гэтай найлепшай зямлі на Зямлі Я не ведаю снення. Зараніцы пачуцці свае даручу. Страціў час вымярэнне! Я да скрыні паштовай на крылах лячу… Соты ліст не збавенне.

* * *

Вэнэра пацеркай мігціць, У аскетычны космас запрашае. Камэты срэбнаколерная ніць Тчэ немаўлятам стужкавыя шалі. У цемры нараджаецца жыццё. Сусьвет — нібыта казачна-умоўны, Чаканьне, як паўночнае ліццё Расплаўленага месяца у чоўны.

* * *

Раней я баяўся цемры, жудасна-таямнічай, халоднай і бязлітаснай. Ашуканы, я баяўся цемры, але час ператварыў пудзіла боязі у аскепак безабароннай з’явы. Пануюць ліхтары. Слепяць фары. Палохаюць вогнішчы.

СЯРГЕЮ ПАЛУЯНУ

Вы клікалі мяне — восья прыйшоў, З воч паздзіраў усім павязкі. Але, як матылі, з усіх куткоў Вы паляцелі на святло, а не на краскі.

ХАЛЕПА

Вандроўнік маўчаў, ён быў дзіўны вандроўнік, Сядзеў і маўчаў, як нямко. На вуліцы халепа смеціла слотай — Найбольш пад акном у святло. Які ж ты вандроўнік — мармоль засцянковы, Калі назапасіць гісторый не змог. Праз халепу месяц сляпіўся замовай Як новы вандроўнік ступіў на парог. А потым яшчэ і яшчэ, як навала, І цесна зрабілася ў хаце са шкла і металу. Гарбатай усіх частаваў — і чатыры фаеркі няспынна Выключна займаліся вырабам кіпеню… — Ты дзіўна падобны на Анцева сына, — Прамовіў з гасцей нехта ў спіну мне. І болей ні гуку, у цішу закуты. Я сціснуў далонямі вушы — пакута.

ЧОРНЫЯ ПТУШКІ

Чорныя птушкі фарбуюць нябёсы Ў жудасны колер. Голае поле. Дарога. Калёсы. Вецер у коле. Чорныя птушкі фарбуюць нябёсы… Птушак няволяць — Гоняць, як хмару, птушыныя лёсы. Вецер у коле. Чорныя птушкі фарбуюць нябёсы… Цьмяна у полі. Пругкія крылы, як вострыя лёзы. Вецер у коле. Чорныя птушкі ўсадзілі ў нябёсы Крылы. Даволі! Ўпалі на глебу чырвоныя сьлёзы… Вусьцішна ў полі.

НАТОЎП

Натоўп рухаецца па шляху, брукаваным жывымі чалавечымі галовамі. На адзіным дрэве ўскрай бясконцай людской плыні пугачом сядзіць вірлавокі дзядзька. — Хадынка нібыта, Хадынка нібыта… — бесперапынна мармыча ён. Ці ён папярэджвае, ці ён пытаецца? Натоўп моўчкі абмінае дзівака. Каб неяк прыхаваць пачатак і канец, масянжовы месяц спрабуе захінуць залатое сонца. Але сонца паглынае цемру, і натоўп — як на далоні. Толькі дзе той пачатак, дзе той канец? Углядайся да зьнямогі, а калі стомішся, то шлях, брукаваны чалавечымі галовамі, здзівіць бязлюддзем.