Iyulun ortalari olmasina baxmayaraq ynin qalin yun k"oynk, onun "ust"undn is siriqli geyinmis, basina yun papaq qoymusdu. Amma yen d bdni qizinmirdi ki, qizinmirdi. Coxdan bri idi ki, caninda "us"utm gzirdi. Bzn havanin qazan qaynadan vaxtinda bel onu titrtm tuturdu. Yataga girib yorgan-d"osy b"ur"unmyinc, bu hali kecib getmirdi.

Hava cox isti idi. Nfs ckmli deyildi. G"unsin hrarti, deysn, onun "us"utmsini bir az azaltmis, yavas-yavas canina isti kecmy baslamisdi. El bil kims onun k"uryin qizdirici qoymusdu. Bundan xoshallanaraq g"ozlrini yumub oturdugu yerdc m"urg"uldi.

– Camal dayi, ay Camal dayi, istidn bisdin ki!..

Qonsunun oglu idi. O, "uz"undn saglamliq v gnclik yagan bu phlvan c"ussli, qarayaniz oglanin yalin ayaqlarina baxanda canindan "us"utm kecdi. «Bala, bs sn soyuq deyil?» – dey sorusmaq istdi, amma s"ozlrinin qribliy salinacagini d"us"un"ub, hec n demdn kdrl g"ul"umsdi. Yarlinin g"unsdn yanib qaralmis, tunc rng calan enli sinsin, zlli qollarina hsdl tamasa etdi…

Yazda bu yerlr basdan-basa bn"ovslr qrq olurdu. Adtn, hr il oturdugu bu yerdn baharin ilk m"ujdcilri olan bn"ovslri seyr edr, sonra is drmy qiymadigindan, dizlri "ust c"ok"ub onlari qoxlayar, tirlrini ciyrlrin ckrdi. El bir bahar olmurdu ki, onlarin g"or"us"un glmsin. Birc bu yaz k"ohn adtin xilaf cixmisdi. Xstlik onu g"oz acmaga qoymamisdi. El ziflmis, el halsizlamisdi ki, evdn c"ol cixa bilmmisdi. "Uryi "uz"ul-"uz"ul, qlbi kdrdn sixila-sixila tbitin bu nazli cagini, torpagin qis yuxusundan oyanan, yerin dircln vaxtini g"or bilmdiyin g"or yanib-yaxilsa da, lindn hec n glmmisdi.

Amansiz qocaliq v adini bilmdiyi xstlik onu ev dustagi etmisdi. Uzandigi yerdn hsrt dolu baxislarini pncrnin o "uz"undn g"or"unn, uzaq, lcatmaz arzunu xatirladan bir parca smaya zillyr, qlbin c"okm"us qm y"uk"un"u "oz"undn uzaqlasdirmaga calisar, amma buna g"uc"u catmazdi. Sevinc, sadliq kimi duygular onu coxdan trk etmisdi, onlarin rngini, dadini unutmusdu, hacansa "urkdn g"uld"uy"un"u, frhlndiyini, adi mist qaygilarina basinin qarisdigini yadina sala bilmirdi. El bil bu d"unyaya glndn k"oynyi qm-kdrdn bicilmis, xmiri drddn yogrulmusdu. Sanki d"unyaya agri-aci ckmy glmisdi…

Son "uc ayda ilk df idi ki, evdn bayira cixirdi. Yazin dm-dstgahindan sr-lamt qalmamisdi. Min c"ur g"ul-cicy blnmis cmnliyin yerind qurumus ot-alafdan basqa hec n g"oz dymirdi. Qizmar g"unsin yandirici s"ualarina davam gtir bilmyn bicnk artiq "omr"un"u basa vurmusdu.

Dasin "ust"und oturmaqdan bezib, qurumus otlarin "ust"un uzandi. G"unsin xos hrartini hiss etmk "uc"un g"ozlrini yumdu. Birdn burnuna n is tanis, dogma bir qoxu gldi. Bu qoxu ruhunu titrtdi, canina yayildi, sanki mst oldu. «Mn n olub, burnuma dyn n qoxusudu? Bu, qurumus ot-alaq qoxusu deyil, axi niy yadima sala bilmirm?» – dey "oz-"oz"un sual verdi, n sualina cavab tapa bildi, n d hmin qrib qoxu kecib getdi.

El bil qlbinin lcatmaz gussindki n zrif bir tel toxunmusdular. Bu qoxu onda kdr qarisiq sevinc, tonqalin son k"ozrtisin bnzr bir titryis, itirilmis, ldn cixmis, bir daha geri qayitmayacaq n is qiymtli bir seyin hsrtini oyatdi. Bu hiss onu el culgadi ki, qeyri-ixtiyari g"ozlrini acib yerind dikldi. Bihusedici qoxu yaxinliqdan glirdi. Diqqtl trafina boylandi, amma hec n g"ormdi. «Aman Allah, burda mndn basqa kim var ki? Bs bu qoxu hardan glir? Deysn aglim casir. Yoxsa mni qara basir?» – dey qiyilmis xirda, kirpiksiz g"ozlrini narahat halda yan-y"orsind gzdirdi.

Birdn bayaq "ust"und oturdugu iri dasin altindan zrif boynunu uzadaraq nazlanan bn"ovsni g"ornd g"ozlrin inanmadi. Cicyin inc, zrif g"ovdsi "oz"un yer tapa bilmdiyindn yri-"uyr"u bitmisdi. Camal ehmallica lini bn"ovsy uzatdi. Onun yasil yarpagi torpaga yapismisdi. Isti yel cicyi sdirir, el bil onunla ylnmk istyirdi. Bn"ovsnin k"omksiz, yaziq, mlul g"orkmi onu k"ovrltdi, g"ozlri doldu.

yilib bn"ovsni qoxladi. Sanki onun g"ozl trini, tkrarsiz qoxusunu bdilik yaddasina hkk elmk istyirdi. Onun vaxtsiz glisinin mnasini basa d"usmy calisdi. «Blk mndn "otr"u acib, yarama mlhm olmaq istyib? Blk Bn"ovsm g"ondrib? H, bu, onun isidir!» Bu fikrin inandi. D"uz-d"unyanin bn"ovs il dolu oldugu vaxtda qiyib birc dnsini drmyn Camal bu df llri s-s cicyi saplagindan ayirdi. Onu burnuna yaxinlasdirib d"on-d"on qoxladi. «Vallah, Bn"ovsm g"ondrib bunu mnim "uc"un, yoxsa bu qizmar yay havasinda bunun n isi var», – d"us"und"u. «Burda qalsam, solacaq. Ayrila bilmrm ondan. Bu, o Bn"ovsmin vzidir». – Yerindn qalxib evin trf "uz qoydu…

Kndin qurtaracaginda yerlsn tnha evin catan kimi stkana su t"ok"ub bn"ovsni onun icin qoydu. Sonra illr yorgunu kimi taqtsiz halda carpayisina srildi. Halsizliq v bdnini b"ur"um"us agri ona acliq hissini d unutdurmusdu. D"unndn dilin bir tik c"ork dyms d, yemk yadina d"usm"urd"u. Nec vaxtdan bri yigisdirilmamis otaqlar onu mngn kimi sixdi. «Hardasan, Bn"ovs?» – dey var g"uc"u il qisqirmaq, qlbin dolmus aci hsrti "oz"undn uzaqlasdirmaq, "uryindki agirligi bosaltmaq istdi. Birdn zrif qamtli, g"ozl Bn"ovs glib g"ozlri qarsisinda canlandi. O, el canli idi ki, sanki onunla "uz-"uz, nfs-nfs dayanmisdi.

Sonra Bn"ovsy ag glinlik libasi geyindirdilr. O ag libas Bn"ovsy nec yarasdi, Allah! Yox, yox, bu ki ag kfndi… Ag kfn d onu g"ozl g"ostrirdi. G"ozlliyi dillrd gzn Bn"ovs "oln g"un kimins dediyi «"Olm"us, "ol"um yataginda da g"ozldir» s"ozlri "ust"undn uzun illr kecs d, Camali yandirib cizdagini cixarirdi. On yeddi yasinda evin glin gtirdiyi, cmi on il birg "om"ur s"urd"uy"u Bn"ovssi onlari yetim qoyub getdi. Iyirmi yeddi yasinda soyuq mzara tapsirdigi Bn"ovs "oz glisi il onun hyatina nec b"oy"uk sadt, bxtiyarliq gtirmisdis, gedisi il d bir o qdr qm, kdr qoymusdu. G"ozl oldugu qdr sirin, sirin oldugu qdr sevimli, sevimli oldugu qdr m"ulayim olan bu qadin onun "uryini el fth etmisdi ki, "ol"um"undn sonra bel burda basqa qadin sevgisin, mhbbtin yer qalmamisdi. Qohum-qraba onu cox dil tutmus, evlndirmk istmisdi. Amma agir tbitli, tmkinli olan Camal bir c"ut qizini – Cimnazla G"ulnazi "ogey ana ixtiyarina vermk istmdiyini bhan gtirmisdi. Onlari b"oy"ud"ub r verndn sonra da evlnmk s"ohbtini yaxina qoymamisdi. «Ata, indi nyi bhan gtirirsn?» – dey qizlari k"ovrlib onu yola gtirmy calissalar da, Camali inadindan d"ondrmk m"umk"un olmamisdi. «Tk adamsan, qabaqdan qocaliq glir, yalqiz qalib n edcksn? Hrmiz bir kndd yasayiriq. N bizd qalmirsan, n d biz ailmizi qoyub g"und gl bilmirik», – dey qizlari hr glislrind ona yalvarirdilar. Hr onlarin gedisind Camal yetimlsir, saatlarla g"ozlrini namlum bir n"oqty dikib qalirdi. "Omr"u boyu "oz"un birc sey arzulayirdi: «Allahim, mni yorgan-d"osk xstsi elm, qoy bu d"unyani rahatliqla trk edim».