Месяц і сонца плылі па бляшаным шчыце, яго падзяляла напалам высокая дзіда, унізе якой быў трохкутнік... Мы вырашылі, што ён падобны да плотніцкага вугольніка і разам з дзідай паказвае на апостала Фаму, Тамаша, які не паверыў у Божае Уваскрэсеньне, пакуль ня сунуў пальцы ў ягоную рану.

Крыж, абвіты ружамі і абкружаны анёлкамі, мы доўга не маглі вытлумачыць. Пакуль не атаясамілі два кругі ўнізе з боханамі хлеба. Крыж і два боханы паказвалі на апостала Піліпа.

Затое выявы трох ракавінак пад нагамі Чорнага Рыцара кідаліся ў вочы адразу: дзіўнае спалучэньне, пры чым да Рыцара ракавінкі? Праўда, пасьля мне прыйшло ў галаву, што сярэднявечны чалавек бачыў бы тут логіку: рыцар – пілігрым Крыжовага Паходу, такіх пазнавалі па ракавінках, прымацаваных да капелюша... А ў апостальскай сімволіцы тры ракавінкі азначалі Якуба Зеведзеева.

Каб зразумець сімволіку званара, ня трэба было лезьці ў энцыклапедыі. Звон, у які мусіў біць маленькі званар, быў упрыгожаны знакам “Х”. Касы крыж, сімвал Андрэя Першазванага.

Грыфон вартаваў тры кашалькі, якія мы адразу палічылі за бутоны кветак. Прывітаньне ад апостала Мацея, які, як вядома, быў мытарам...

Льва я вытлумачыла як знак евангеліста Марка, але Юрась запэўніў мяне, што Марк ня быў сярод дванаццаці апосталаў... Драўляны леў, пагрозна ўзьняўшы рэшткі шырокай лапы, вартаваў кнігу і рыбу, сімвалы апостала Сымона....

Скульптура анёла з трубой была вельмі пашкоджаная. З цяжкасьцю разумелася, што два незразумелыя кручкі, што віселі на колцы на фоне пазалочанага воблака – гэта рэшткі ад двух ключоў апостала Пятра.

Нарэшце застаўся апошні гадзіньнік. Можна было і не аглядаць яго. Выразаная з дрэва кашчавая фігура ў расе, з нізка нахіленай галавой і скрыжаванымі на грудзях рукамі, стаяла на рассыпаных манетах... Юда-Здраднік.

— Уладальнік не хацеў, каб сімвалы адразу чыталіся,— зазначыў Юрась. – Галоўныя аздобы – зусім іншыя... Але мы малайцы! Аркадзь быў бы шчасьлівы! Хаця... Я веру, што зараз ён бачыць нас і радуецца.

Мой былы муж нават стаў падобны да ранейшага юнака, у вачах заскакалі гарэзьлівыя агеньчыкі. Ён чынна пакланіўся гадзіньніку:

— Вітаем вас, пане Якуб! Даруйце, што дасюль ня змог даць рады вашае гаспадарцы... Але ваша цэвачнае колца, якое самым падступным чынам трэснула напалам, заўтра ж будзе верна і старанна служыць вам. Гэта абяцаю я, пан Юрый Дамагурскі, майстар гадзіньнікавы, і ўсялякай антыкварнай справы знаўца…

А далей, пад мой рогат, падышоў да наступнага экспанату:

— О, вельмішаноўны Ян, дазвольце заўважыць, што пані Ева, якой вы даверылі пачэсную справу трымаць ваш сьвяты сымболь, пацір з мудрай зьмяёю, самым непрыстойным чынам згубіла палову аднаго з вінаградных лістоў, што хаваюць ад пажадлівых вачэй ейную спакусную, хаця й выразаную з дрэва, плоць… Вядома, асоба гэткага паважнага ўзросту, як вельмішаноўная пані, наўрад учыніла гэтак па легкадумнасьці, хутчэй на цноты шаноўнай пані сягнуў нейкі зламысьнік, безэцнік і блудзяга. Але не турбуйцеся, шаноўны пан Яне, я, антыкварыятных спраў майстра, самым далікатным чынам і ня бавячыся прыкрыю цудоўныя калені пані Евы адрапараваным вінаградным лістом…

Я радасна ўключылася ў гульню, але дзьверы расчыніліся, і ў пакой увайшоў Макс.

— Прыемна чуць ваш сьмех, сябры! Зрабілі чарговае адкрыцьцё, праўда?

Я была ўжо гатовая падзяліцца «апостальскімі зьвесткамі», але Юрась чамусьці пасьпяшаўся сьцьвердзіць:

— Нешта вымалёўваецца, але мы пакуль не гатовыя выказацца канкрэтна. Трэба дадумаць, сфармуляваць…

Я разгубілася. Ну што ж, калі Юрась пакуль гаварыць ня хоча, відаць, варта памаўчаць і мне… Макс быў сапраўдным прафесіяналам – ягоная ўсьмешка нястраціла шчырасьці. Хіба цень раздражненьня мільганула ў вачах.

— Што ж, працуйце… Будзем чакаць. Пётр Апанасавіч вернецца праз два тыдні, яму і раскажаце… Тады і Ліля Пятроўна прыедзе – палюбавацца на калекцыю.

Калі я ішла ў свой пакой, убачыла ў канцы калідора, перад вакном, постаць у чорным… Стэла нешта хутка малявала на аркушы паперы, замацаваным на маленькім эцюдніку. Я ціха наблізілася… Гэта быў малюнак пастэльлю. Прысады, што нагадвалі сівых вядзьмарак з ускудлачанымі валасамі, шэраг мармуровых калонаў, што падпіралі неба… Незвычайныя колеравыя спалучэньні, адметны густ… Рука мастачкі вадзіла па паперы каляровай крэйдай упэўнена і рэзка, нібыта сьцірала нейкую павуціну, што схавала іншы, цудоўны і прыўкрасны, сьвет… Я незаўважанай паціху сышла ў пакой. Пачула яшчэ за сьпіной ціхі пяшчотны голас Юрася, які зьвяртаўся не да мяне:

— Ну як ты, Зорачка?

Правільна, Стэла перакладаецца як «зорка»… У мяне нават рэўнасьці больш не было. Нельга ж раўнаваць да зоркі! Тым больш калі ты сама – шкельца, здольнае толькі люстраваць…

Але вытанчаныя параўнаньні мне ў галаву не прыйшлі, калі я ўвечары зайшла ў пакой з невялікім басейнам – трэба ж было скарыстацца з шыкоўнасьцяў дому, — і ўбачыла Стэлу на падлозе ля душа, у самым куце. Юрасёва «зорка» сядзела, закінуўшы галаву, і яе дробна трэсла... Вочы страшна запалі, на твары блішчэлі кроплі поту, нібыта яна толькі што ўцякала ад уласнай сьмерці... Я разгубілася: