Я не настойваў. Я зразумеў — і гэты дапамагаць не будзе.

Вось чаму я з такім вясёлым выглядам назіраў за таварышамі. Усе ведалі пра тое, як я сустрэў Галку і Ўладзю, усе яшчэ памяталі пра гісторыю з Эльбрусам і таму маўчалі.

— Дык каго прыставім да Карабухіна? — паўтарыла важатая Кіра.

— Я буду дапамагаць Валерыю, — побач са мной рашуча ляпнула вечкам парты Іра.

Так, гэтага я не прадугледзеў. Яна ж нічога не ведае. Што прыдумаць?

— Можна мне? — Я падняўся. — Я, канешне, вельмі ўдзячны Іры, што яна ўзялася мне дапамагаць. Але, можа, ёй будзе цяжка?

— Чаму? — спытала Кіра.

— У Іры ж заняткі ў музычнай школе, і да ўсяго яна. — я паказаў, як гімнасткі робяць ластаўку. — Проста часу не хопіць?

— Хопіць, — сказала Іра.

— Значыць, дамовіліся? — І Кіра нешта пазначыла ў сваім сшытку.

А паціснуў плячыма.

Дзынь!

Гэта да нас пазванілі.

Увайдзіце, — ледзь чутна праскрыпеў я. — Дзверы не замкнёны.

— Добры дзень, да вас можна? — На парозе стаяла Іра.

Я кволым рухам рукі паказаў: уваходзь, мол, бачыш, ляжу. ледзьве жывы.

— Што з табой? — кінулася да мяне Іра.

Я ляжаў на мамінай тахце, трымаўся за сэрца і ціха стагнаў.

— Што з табой? — Іра зусім перапалохалася.

— Энцэфаліт, — сказаў я.

— Што-о-о?

— Энцэфаліт і яшчэ глаўкома, — сказаў я, і на маіх вачах заблішчэлі слёзы. Мне і самому раптам здалося, што я сур’ёзна хворы, ледзь дыхаю і хутка, мусіць, вельмі хутка памру.

— Я зараз жа збегаю за ўрачом. — Іра пачала паспешліва зашпільваць гузікі паліто.

— Не трэба! — Я нават прыўзняўся, але потым хутка апусціўся і застагнаў.

— Я ведаю, што ўрач скажа: “Спакой, толькі спакой, іншых лекаў няма”.

— Я нават не ведала, што ў цябе такія цяжкія хваробы, — сур’ёзна сказала Іра.

— Я пахітаў галавой.

— Можа, табе кніжку пачытаць?

— Я адмоўна заматаў галавой і жаласна праныў:

— Колькі часу?

Іра зірнула на гадзіннік, што цікаў на тумбачцы.

— Палова чацвёртай.

— Яшчэ гадзін пяць ляжаць трэба.

— Так доўга? — здзівілася Іра. Я табе дапамагу. Хваробы ўсё-ткі небяспечныя.

— Дзякуй. — Голас мой бразгатаў, як старэнькі трамвай. — Зараз мама прыйдзе. Яна ведае, што рабіць. Ты ідзі. Ідзі!

— Да пабачэння. — Іра ласкава ўсміхнулася і, пяткуючы, выйшла ў калідор. — Я да цябе ўвечары зайду! — крыкнула яна.

Калі за ёй зачыніліся дзверы, я сеў на тахце, знайшоў тое месца на грудзях, пад якім б’ецца сэрца. Можа, я і напраўду захварэў? Але не. Сэрца білася, як і да сёння. Яшчэ 100 гадоў па меншай меры будзе стукаць.

Дзынь! Зноў да нас.

Я вокамгненна выпростваюся на тахце.

— Уваходзьце, — жаласна кажу я.

— Валерка, гэта я. — За дзвярыма чутны Сёмкаў голас.

— Ты адзін?

— Так, адзін, а што?

Я саскокваю з тахты і ў два скачкі дасягаю дзвярэй. Усё ж такі хварэць — гэта не маё прызванне.

Сёмка ўваходзіць, вочы яго шырока раскрыты — ён здзіўлены. Пад пахай у яго тырчаць лыжы.

— Слухай, што ты выдумаў? — кажа Сёмка. — Сустрэў Ірку, яна сказала, што выкліча “хуткую дапамогу”. Ты, маўляў, ледзьве не пры смерці. У яе слёзы на вачах былі.

Я застагнаў, як сапраўдны хворы.

— Ах, чорт. Як яна выкліча “хуткую”?

— У яе тэлефон дома, — сказаў Сёмка.

— Так, — я філасофскі пацмокаў губамі. — Усяго не прадугледзіш. Так ты кажаш — яна рыдала? Уражлівая дзяўчынка.

— Ды што з табой? — недаўмяваў Сёмка.

— Нічога, Сёма, нічога. Проста я ўліп. І нічым ужо мне не дапаможаш. Хадзем лепш катацца на лыжах.

Я не буду распавядаць, як прымчалася “хуткая дапамога”, як усё потым высветлілася, і што сказала мама, і што падумала Іра. Вы ўжо хораша знаёмыя з маім жыццём і лёгка ўсё гэта сабе ўявіце.

Я толькі распавяду, як назаўтра да мяне дамоў зноў прыйшла Іра.

Яна раздзелася ў калідоры, я хацеў ёй дапамагчы павесіць паліто, але яна цвёрда адвяла маю руку і моўчкі прайшла ў пакой.

Іра села на стул і рэзка адгарнула падручнік фізікі:

— Будзем займацца.

— Будзем, — паўтарыў я і прысунуў сваё крэсла бліжэй да Іры.

— Пачнём з фізікі, - строга сказала Іра.

— Пачнём, — як рэха, паўтарыў я.

Іра рашуча трасянула галавой.

— Ты павінен ведаць, што без фізікі ў наш час вельмі цяжка што-небудзь зрабіць, нават жыць цяжка.