Гэта быў першы верш у беларускай літаратуры, прысвечаны народнаму песняру. Апублікаваны ён быў у зборніку Гальяша Леўчыка “Чыжык беларускі” на старонцы 34. Зборнік гэты лацінкай выйшаў з друку ў Вільні ў 1912 годзе пад рэдакцыяй таго ж самага Янкі Купалы. У 1914 годзе Гальяш Леўчык хацеў свайго “Чыжыка беларускага” выдаць кірыліцай. Свой зборнік з Варшавы ён даслаў у Вільню Янку Купалу. 7 лютага 1914 года Янка Купала адпісаў адказ: “Паважаны пане! Вашага “Чыжыка” аддалі ўжо друкаваць рускімі літарамі. Будзьце ласкавы прыслаць як найхутчэй клішэ вокладкі і Вашай фатаграфіі. Калі маеце зрабіць якія папраўкі, то прышліце папраўлены экземпляр. Астаюся са шчырай да Вас пашанай сакратар Беларускага выдавецтва Ів.Луцэвіч. P.S. Апошнюю карэктуру кніжкі прасілі б, каб Вы самі зрабілі. Ів.Л.” (Часопіс “Беларусь”, 1973, № 2. С.28).

Але “Чыжык беларускі” Гальяша Леўчыка кірыліцай не выйшаў, бо перашкодзіла гэтаму Першая сусветная вайна.

З Янкам Купалам сябравалі многія беларускія студэнты, якія ў першай палове ХХ стагоддзя вучыліся ў Варшаве. У прыватным архіве беларускай пісьменніцы Зоські Верас (1892-1991), якая жыла ў Вільні, усё жыццё захоўваўся ліст ад яе сябра, студэнта медыцынскага факультэта Варшаўскага універсітэта Аркадзя Табэркі, які родам быў з вёскі Астроўна Магілёўскай губерні. 2 мая 1914 года Аркадзь, па дарозе дамоў, спыніўся ў Вільні. Адтуль ён напісаў Зосьцы Верас у Варшаву, што быў у Вільні і бачыўся з Янкам Купалам, які падараваў на памятку з аўтографам сваю кнігу “Шляхам жыцця”.

У 1920-х гадах у Варшаве дзейнічаў Беларускі пасольскі клуб — нацыянальная дэпутацкая фракцыя ў сойме Польскай Рэспублікі. 7 чэрвеня 1925 года дзесяць сяброў Беларускага пасольскага клуба накіравалі Янку Купалу вітанне з нагоды 20-годдзя літаратурнай дзейнасці. Гэтае вітанне надрукавала газета “Савецкая Беларусь”: “Янка Купала. Інбелкульт. Мінск. Шчыра вітаем слаўнага песняра Беларусі з дваццатымі ўгодкамі літаратурнай працы. Няхай красуе муза твая пры тварэнні культуры на карысць працоўных масаў беларускага народу! Варшава. Сойм”. Тэлеграму падпісалі Браніслаў Тарашкевіч, Сымон Рак-Міхайлоўскі, Павел Валошын, Аляксандр Уласаў і іншыя беларускія дэпутаты сойму Польшчы.

Дарэчы, з Браніславам Тарашкевічам Янку Купалу ўдалося ўсё ж сустрэцца праездам на цягніку ў Варшаве. Было гэта ў канцы кастрычніка 1925 года, калі народны паэт вяртаўся з Міхасём Чаротам з Берліна і з Прагі. Янка Купала хацеў затрымацца ў Польшчы на некалькі дзён, але польскія ўлады не дазволілі гэта зрабіць. Віленская газета “Жыццё беларуса” (1925, № 18) пісала: “27 кастрычніка праз Варшаву праехаў, варочаючыся з Нямеччыны і Чэхаславаччыны, наш вялікі нацыянальны паэт Янка Купала. На просьбу яго аб дазволе спыніцца ў межах Польшчы на пару дзён і наведацца да Вільні польская ўлада адказала адмоўна, даўшы толькі транзітную візу (на праезд без права спыніцца)”.

Праз Варшаву Янка Купала ехаў і летам 1927 года. З Мінска ён накіроўваўся ў Карлсбад, каб падлячыцца. І зноў польскія ўлады яму не дазволілі затрымлівацца на тэрыторыі Польшчы. “Нічога дзіўнага, што праезд Янкі Купалы ўлетку 1927 года па дарозе ў Карлсбад праз Заходнюю Беларусь стаўся значнай палітычнай падзеяй грамадскага жыцця прыгнечанай краіны. Нічога дзіўнага таксама, што польскі ўрад збаяўся дапусціць да сустрэчы паэта з народам”, — згадваў у сваіх успамінах Валянцін Таўлай (Янка Купала. Мн., 1952. С.156).

Пра тое, што Янку Купалу не дазволілі спыніцца і сустрэцца з беларусамі Польшчы, напісалі многія беларускія выданні Польшчы і БССР. У хроніцы газеты “Наша праўда” ад 6 жніўня 1927 года паведамлялася: “У аўторак праз Варшаву праехаў, едучы з Мінска ў Карлсбад, наш найвялікшы пясняр Янка Купала. На вялікі жаль, нашаму песняру не ўдалося заехаць у Вільно: ён атрымаў ад польскіх уладаў візу без права затрымацца ў Польшчы”. Віленская “Беларуская крыніца” (№ 33 ад 1927 года) таксама пісала: “ Праезд Янкі Купалы праз Варшаву. У аўторак на мінулым тыдні найвялікшы наш пясняр Адраджэння Янка Купала, едучы з Менску ў Карлсбад (Чэхаславаччына) лячыцца (хворы на вантробы) праязджаў праз Варшаву. На жаль, польскія ўлады, даючы Купале візу (дазвол) на праезд, не дазволілі затрымлівацца ў Польшчы…”.

Вяртаючыся з Чэхаславаччыны ў Менск, з Янкам Купалам у Варшаве на чыгуначным вакзале ўдалося пагутарыць з журналістам віленскай “Нашай Працы”. Журналіст тайком пранік у вагон да песняра і задаў яму пару пытанняў. Гэта гутарка была апублікавана ў “Нашай Працы” (№ 2 за 1927 год). І хоць гутарка была надрукавана ў вельмі асцярожнай форме, кожнае слова Купалы аб навінах літаратурнага жыцця ў Мінску ўспрымалася, як доўгачаканая, шматзначная вестка — польская цэнзура тады добра навучыла заходне-беларускага чытача разумець і паміж радкоў. Вось некалькі прыкладаў з той гутаркі.