Шрифт:
Йў, мени аврашга уринма, сенга мен чиройли, сочлари ўниро, оматлари келишган ул олиб кел деган эдим-ку.
–
Шошилманг бекам – деди Эзоп ёимли товуш билан – Биз уллар учун аерда хизмат илсак ам барибир захматли, хамма ерда хўрлик ва хаоратларга уўмилиб яшаймиз.
–
Нима демочисан?
–
Мени сотиб юборишан осони йў, лекин мен каби садоатли ул топиш амри маол.
–
Хўш, гапир нима демочисан?
–
Тулки умрида шерни кўрмаган экан, кунларнинг бирида у билан юзма-юз келиб олибди. Шерни биринчи бор кўргани учун чунонам ўрибдики, оё ўлларидан жон чииб кетаёзипди. Иккинчи маротаба кўрганда унчалик ўрмабди, учинчи маротаба кўрганда унга пешвоз чиибди, бора-бора улар бемалол сўхбатлашадиган бўлиб олибдилар. иссадан хисса шуки биз гўзал хотинларнинг хуснига андо кўниккан бўлсак, бадбашаралар улар ам кўникиб кетишади.
–
Сен хали ўзингни шерга ўхшатасанми – деди Милейка шаралаб кулар экан – аранглар бу шер эмиш, мен эса тулки, сен ўзингни яхшиси итвачча деб атагин.
–
Йўлбарс билан тулки икковимиздан айсимиз чиройли деб бахслашиб олишибди. Йўлбарс терисининг чиройи биланматанибди. Шунда тулки туриб: менинг чиройим теримдамас, юрагимда” – дебди.
–
Сени али чиройли юрагинг ам борми?
–
Биз улларнинг барчасини юраги чиройлидир, хуник бўлишига сизлар имкон бермайсизлар.
–
Бу ул анча билимдонга ўхшайди.
–
Товус Турнанинг патларидан кулиб, уни кўп мазах илар экан. Менинг зарбоб чирой патларимга хавас илсанг керак, сен беўхшов “сўтакбой”! Унга жавобан Турна – Мен юлдузлар томон учаман, осмоннинг юори атламларигача парвоз иламан, сен эса ерда, батоликларда зарбобпатларингга малиё бўлиб юраберасан. Эх бечора” деган экан.
–
Чакки эмас – деди Милейка бироз ўзгариб – бу олиб келган улинг чиндан ам билимдонга ўхшайди.
–
Сенга айтмадимми – деди Дродо бироз ховлиибро, уни вати келиб барчамиз яхши кўриб оламиз. У асло ёлон гапирмас экан.
–
Сен масалчи экансанда – деди Милейка Эзопга биринчи маротаба жиддий тикилиб Бунчалик кўп масалларни аердан ўргангансан.
–
аётнинг ўзи ўргатган.
–
Яна нималарни биласан?
–
У жуда кўп нарсаларни билади – яна гапга аралашди Дродо Эзопнинг ўрнига жавоб беришга шошилиб – Кўплаб Мифларни ам, ўиш ёзишни ам билар экан.
–
Ох – хо … – деб юборди Милейка озининг таноби очиб – бало экан-ку.
–
Йўл йўлакай ибодатхонага кирдик ўтирдик, деворлардаги барча ёзувларни у менга ўиб, маизини чаиб берди.
–
Хали у бизларни кўп маротаба ойил олдирадиганга ўхшайди – деди Дродо ишнинг яхши томонга ўзгараётганидан увониб.
–
Келинглар бўлмаса уни кўпро тинглаймиз нималарга одир эканлигини билиб оламиз.
Милейканинг иёфаси ўзгариб ўзининг асл холатига айта бошлади, одатда у эрига танбе беришни хуш кўрар, атайлабдан ўзини жахли чиандек кўрсатиб Дродони бироз ийнар, унинг ялинишлари, “севаман” деган хушомадларини эшитгандан сўнг бошачаро холатга ўтиб бахслашишни тўхтатар, хатто матаб ам ўяр эди, бундай одати билан эрининг устидан тинимсиз хукмронлик илишни бушаштирмай иш юритарди. Хозир бу услубини унутиб, Эзопга чиндан ам ойил олганини тан олабошлади. Хайвонга бўлган муносабатидан пушаймон бўлиб, анаадир изииш таъсирига кириб олди. Бу беўхшов улнинг ёнида бўлиши изиарли бўлишига ундан нималарнидир ўрганиб олиш мумкинлигига хайратлана бошлади. Ахир ул хайвон атори бўлмои лозимку, унда ал, билим олишга бўлган обилият бўлмас эди-ку. ул билан сухбатланишнинг ўзи улчилик, бўнинг устига ундан масаллар, афсоналар тинглаб завланиб ўтиришся-я.
–
Нималар тўрисида сўзлаб берай бекам?
–
Бизларга ўзинг ётирган масаллардан бир талай айтиб бер.
–
Хўп бўлади, зериктириб ўймасам бўлгани.
–
Айтабер.
–
айси мавзуда айтай.
–
Узинг хохлаган нарсалар тўрисида.
–
Мен бирнеча масаллар айтиб бераман, хукм чиариш сизларнинг ихтиёрингизда.
Тулки ва узум
Очлик ва ташналикдан ийналиб келаётган тулкивой дарахт шохига осилиб турган узум бошини кўриб увониб кетибди, Сакраб-сакраб етаолмабди, охири иложсиз бўлиб, “боре пишмаган узум” деб жўнаб олибди.
Олаолмаса пуф саси деган гап шундан олган.
ўниз ва чумоли
ишга тайёргарлик кўриб тинмай менат илаётган чумолини кўрган ўниз уни масаралайбошлади, “мунча ўзингни ийнамасанг” менга ўхшаб тираллабедод илиб ўйнаб кулсанг бўлмайдими?”