Шрифт:
Мен ЎзМААга бўйсунадиган барча ташкилотлар рабарларини катта умумий мажлисга чаиртирдим. Навоий номидаги Миллий кутубхона директори ўша заоти иши кўплиги, келишга вати йўлигини айтди. «арши бўлмасангиз, кейин ўзингизга алоида учрарман, майлими, Комилжон?»
Мен белгиланган ватда келдим. Вазир курсисига ўтирдим. Одамлар хонага кириб-чииб, у ёдан-бу ёа юришибди. Мени бир тийинга олишмаяпти, худди бу ерда умуман йўдекман. Индамай, сабр илиб турдим. Охири чидолмадим:
– Марамат илиб ўтириб олинглар. Бошлаймиз. Бир-биримизни озгина урмат илайлик.
амма жойлашиб олди. Менга ёв араш илиб ўтиришибди, субатнинг белига тепдим-да! Энг гигант нашриёт – «Ўзбекистон»нинг директорини туриздим.
– ани, гапириб беринг-чи, ишлар андай кетяпти?
– Агар мен гап бошласам, бу ерда эрталабгача ўтирамиз, – жавоб берди у менсимайгина.
– Керак бўлса, ўтирамиз, – дедим мен. – Бошланг.
Бу ада озир гапириш осон, лекин тартиб ўрнатишнинг ўзи бўлмади. Ишни ЎзМАА директори номидан бинода ўтирган барча ижарачиларга хат ёзишдан бошладим: «Тез кунда эгаллаб турган хонангизни бўшатишингизни сўрайман».
Ижара тўловининг шарти оддий экан: Агентлик исоб раамига арзимаган мабла ўтказилади, олган пул над берилади. Хомчўт илиб кўрдим. Ойига эллик минг доллардан кўпро пул келиб турган. Шун-ча пул аёа кетган, билмайман. Бош офисга пул тушадими, йўми, еч кимни изитирмаган. Бино эса харобага айланиб бўлган.
Менга бу пулнинг кераги йў эди. ўл остимдагилар сал айрон бўлишди. Тўри, бизнес билан шуулланишимни, ўзимга яраша даромадим борлигини амма билади, лекин пул еч ачон ортичалик илмайди-ку.
Табиийки, «Ижарачиларга тегманг», деган илтимослар ёила бошлади. еч ким исси ўрнини йўотгиси келмасди. Юоридан, вазирлик ва идоралардан ўниро илдириб, янги директорга босим ўтказишга аракат илишди. Фаат Хотин-излар ўмитасининг ўша пайтдаги раиси Танзила Камоловна2 улар учун ажратилган янги бинонинг урилиши али охирига етмагани, озгина ват берилса, бир йўла кўчиб чииб кетишларини тушунтирди. Уларнинг сўзини икки илолмадим. олганларга атти турдим. Бино – бизники, ходимларимга шароит яратиб беришим керак. Ички овли ёпилди, уюм-уюм ахлат чиариб ташланди, хоналар, холл, йўлаклар таъмирланди. Буларнинг аммаси кимнинг исобидан бўлганини гапиришга ожат йўдир-а?! Бино таъмири оилавий бизнесимга имматга тушди, олдинда эса али яна иш кўп эди.
Эсимда, тадбирлардан бирида Бош вазирнинг биринчи ўринбосари Очилбой Жуманиёзович Раматов3 билан учрашиб олдик. озир нима ишлар билан бандлигимни сўради. ЎзМААни бошараётганимни айтдим.
– Нима ташкилот эди у, эслатиб юборинг? – сўради Раматов.
ЎзМАА шу даражада бор-йўлиги билинмайдиган, мудро ташкилот бўлганки, атто Бош вазирнинг биринчи ўринбосари бу Агентликни бирданига эслолмади. Ташкилот рабарлари Вазирлар Макамаси йиилишларига деярли чаирилмаган. Директорини фаат «бахт мактуби» олиб турган газеталарнинг муаррирларигина таниган – уни олиб ташла, буни тарир ил… Фаат бир марта, жаноб Тангриев4 «маънавиятга зарар етказганлар»га (унинг назарида, албатта) арши ЎзА орали аёвсиз кураш эълон илганида, унинг донги амма ёа таралди.
Аммо менинг олдимда турган энг асосий масала бинони таъмирлаш эмас, Агентлик директорининг нуфузини кўтариш эди, албатта. Хўп, бунинг учун нима илиш керак? Мансаб гувономасини пеш илиб, атрофдан иззат-урмат кутиш бефойда. Яхшиси, жанг санъати оидаларини ўллаган маъул. Биринчи навбатда асосий раибни, ким бошаларга таъсири, сўзини ўтказишини анилаб, зарарсизлантириш шарт.
Ходимларни аттестациядан ўтказиб, бир кун ичида бир неча кишини ишдан бўшатдим. Кейин бутун жамоа олдида Мониторинг маркази директори Хуршид Маматовни лавозимидан олдим. Айнан унинг гуруи
Мониторинг маркази ЎзМАА ичидаги энг ёпи тузилма бўлиб, еч айси директор унинг остонасидан атлаб ўтмаган. Бир куни хонамдан чиарканман, бегона кишининг котибимга сурбетларча ўшираётганини эшитиб олдим. Котибиятдаги йигитлар эса индамай туришибди.
– Сиз кимсиз? – сўрадим мен.
– Мен Мониторинг марказиданман! – менсимай жавоб берди у.
Улардан амма чўчирди, чунки ўзларини салкам бутун олам хўжайинларидек тутишарди.
– Чииб кетинг бу ердан! – аслида бундан ўполро гапирдим. – Ким бўлибсиз, ходимларимга дў урадиган?
Кўринишидан зиёли ва оир-боси рабардан бунаа муомала кутмаган алиги киши довдираб олди. Индамай чиди-кетди. Мен ўша заоти Мониторинг марказидагиларни йиилишга чаирдим.
Кириб борганимда, амманинг кўзи менда, биров изииб, биров хавфсираб араб турарди.
– озир сизларга иладиган яхшилигим шуки, – дедим Марказнинг директори ва яна бир неча ходимга, – ўз аризангизга кўра ишдан бўшатаман ва сизларни хотирамдан ўчириб ташлайман!
Мониторинг марказига шу пайтгача амалда амма ишни юритган Дилноза Зиёмуамедова5 директор бўлди. озир у Президент Администрацияси рабарининг ўринбосари. Фам-фаросатли, аракатчан оддий ходимларни директор ўринбосарлари лавозимигача кўтардим. Муддат ўйдим, йўл-йўри кўрсатиб, аммани ишга солиб юбордим.