Пасля доўгiх пошукаў я знайшоў скрынку нашага цесляра, i гэта была для мяне найкаштоўнейшая знаходка, якую я не прамяняў бы ў той час на цэлы карабель золата. Я паставiў гэту скрынку на плыт, нават не глянуўшы ў яе, таму што мне было добра вядома, якi iнструмент там захоўваўся.

Цяпер мне заставалася запасцiся зброяй i зарадамi. У каюце я знайшоў дзве добрыя паляўнiчыя стрэльбы i два пiсталеты, якiя я паклаў на плыт разам з парахаўнiцай, мяшэчкам шроту i дзвюма заржавелымi шашкамi. Я ведаў, што ў нас на караблi было тры бочачкi пораху, але я не ведаў, дзе яны захоўвалiся. Аднак у вынiку пiльных пошукаў усе тры бочачкi знайшлiся. Адна, як выявiлася, падмокла, а дзве былi сухiя, i я перацягнуў iх на плыт разам са стрэльбамi i шашкамi. Цяпер мой плыт быў дастаткова нагружаны, i трэба было кiравацца ў дарогу. Дабрацца да берага на плыце без ветразя, без руля - нялёгкая задача: дастаткова было самага слабага стрэчнага ветру, каб усё маё збудаванне перакулiлася.

На шчасце, мора было спакойнае. Пачынаўся прылiў, якi павiнен быў прыгнаць мяне да берага. Апрача таго, узняўся таксама невялiкi спадарожны ветрык. Таму, захапiўшы з сабою паламаныя вёслы ад карабельнай шлюпкi, я заспяшаўся назад, да берага. Хутка я заўважыў невялiкую бухту, да якой i накiраваў свой плыт. З вялiкай цяжкасцю я правёў яго насуперак цячэнню i, нарэшце, зайшоў у гэту бухту, упёршыся ў дно вяслом, таму што там было мелка; i як толькi пачаўся адлiў, мой плыт з усiм грузам аказаўся на сухiм беразе.

Цяпер мне неабходна было разгледзецца вакол i выбраць сабе зручнае месца для жытла - такое, дзе б я здолеў скласцi ўсю сваю маёмасць, не баючыся, што яна загiне. Я ўсё яшчэ не ведаў, куды я трапiў: на мацярык цi на выспу. Цi жывуць тут людзi? Цi водзяцца тут драпежныя звяры? За паўмiлi ад мяне цi крыху далей вiдзён быў пагорак, стромкi i высокi. Я вырашыў падняцца на яго, каб агледзець наваколле.

Узяўшы стрэльбу, пiсталет i парахаўнiцу, я накiраваўся ў разведку.

Караскацца на вяршыню пагорка было цяжка. Калi ж, нарэшце, я ўскараскаўся, я ўбачыў, якi горкi лёс чакаў мяне: я быў на выспе! Кругом, з усiх бакоў, было толькi мора, за якiм нiдзе не бачылася зямлi, калi не лiчыць усяго некалькi рыфаў, якiя тырчалi ўдалечынi, ды двух выспачак, што ляжалi мiляў за дзевяць на захад.

Гэтыя выспачкi былi маленькiя, куды меншыя за маю.

Я зрабiў i яшчэ адно адкрыццё: раслiннасць на выспе была дзiкая, нiдзе не вiдаць было нi шматка ўробленай зямлi. Значыць, людзей тут i сапраўды не было!

Драпежныя звяры тут як быццам таксама не вадзiлiся, ва ўсякiм выпадку я не прыкмецiў нiводнага. Затое птушак вадзiлася мноства, усё нейкай не вядомай мне пароды, так што потым, калi мне даводзiлася падстрэлiць птушку, я нiколi не мог вызначыць па выгляду, цi прыдатнае яе мяса для ежы.

Калi я спускаўся з пагорка, я падстрэлiў адну птушку, вельмi вялiкую: яна сядзела на дрэве на ўзлессi.

Мне здаецца, што гэта быў першы стрэл, якi прагучаў у гэтых дзiкiх мясцiнах. Не паспеў я стрэлiць, як над лесам узнялася хмара птушак. Кожная крычала на свой лад, але нiводзiн з гэтых крыкаў не падобны быў на крык знаёмых мне птушак.

Птушка, якую я забiў, нагадвала мне нашага эўрапейскага коршака i афарбоўкай пер'я i формаю дзюбы. Толькi кiпцюры ў яе былi карацейшыя. Мяса яе аддавала падлай, i я, вядома, не мог яго есцi.

Такiя былi адкрыццi, якiя я зрабiў у першы дзень. Потым я вярнуўся да плыта i пачаў перацягваць рэчы на бераг. На гэта пайшла ў мяне ўся рэшта дня.

Пад вечар я зноў пачаў думаць, як i дзе мне ўладкавацца на ноч.

Легчы проста на зямлю я баяўся: а што, калi на мяне накiнецца якi-небудзь драпежны звер? Таму, выбраўшы на беразе зручнае месцейка для начлегу, я абгарадзiў яго з усiх бакоў куфрамi i скрынкамi, а ў сярэдзiне гэтай загарожы зладзiў сабе з дошчак нешта накшталт будана.

Непакоiла мяне таксама пытанне, як буду я здабываць сабе ежу тады, калi скончацца мае прыпасы: апрача птушак ды двух нейкiх звяркоў, накшталт нашага зайца, што выскачылi з лесу, пачуўшы мой стрэл, нiякiх iншых жывых iстот я тут не бачыў.

Зрэшты, у гэты момант мяне куды больш цiкавiла i непакоiла iншае. Я перавёз з карабля вельмi мала з таго, што можна было забраць, i там засталося многа рэчаў, якiя маглi мне спатрэбiцца, i перш за ўсё ветразi i канаты. Таму я вырашыў, калi мне нiшто не перашкодзiць, зноў пабыць на караблi. Я быў упэўнены, што першая ж бура разаб'е яго на трэскi. Трэба было адкласцi ўсе iншыя справы i тэрмiнова ўзяцца за разгрузку судна. Нельга супакойвацца, пакуль я не перавязу на бераг усе рэчы, да апошняга цвiчка.

Прыняўшы такое рашэнне, я пачаў думаць, як мне лепей зрабiць: ехаць на плыту цi плысцi самому, як першы раз. Я вырашыў, што зручней будзе плысцi. Толькi на гэты раз я ўжо распрануўся ў шалашы, застаўшыся ў адной сподняй у клеткi сарочцы, у палатняных штанах i скураных пантофлях на босыя ногi. Як i першы раз, я ўзлез на карабель па канату, затым збiў новы плыт i перавёз на iм многа карысных рэчаў. Па-першае, я забраў усё, што адшукаў у кладоўцы нашага цесляра, менавiта: два цi тры мяхi цвiкоў (вялiкiх i дробных), адвёртку, тузiны два сякер, а галоўнае - такую карысную рэч, як тачыла.