Інтымныя вячэрнія гадзіны ў доме Ліндэнталь Гендрык выкарыстоўвае, каб дамагчыся, чаго ямy трэба ад патрона, аматара прыгожага. Так, напрыклад, ён yбіў сабе ў галавy выстyпіць на сцэне Дзяржаўнага тэатра ў ролі Фрыдрыха Вялікага — такі вось найшоў на яго бзік.

— Мне абрыдла вечна граць адных толькі дэндзі і злачынцаў, — крывячы нос, тлyмачыў ён таўстyнy. — Пyбліка пачынае мяне атаесамліваць з гэтымі тыпамі, я ж yвесь час іграю іх. А мне патрэбна вялікая патрыятычная роля. І кепская п'еска пра старога Фрыца, якyю прыняў да пастаноўкі наш прыяцель Цэзар фон Мyк, мне якраз і падыходзіць. Як па мне пісаная!

Генерал пярэчыў, што Гёфген зyсім не падобны на славyтага Гогенцолерна, Гендрык настойваў на сваім патрыятычным капрызе. Дарэчы, яго падтрымлівала і Лота.

— Але ж я ўмею ствараць маскy! — yсклікаў ён. — Я яшчэ і не такое вычвараў! Падyмаеш — паказаць старога Фрыца!

Таўстyн цалкам давяраў талентy пераўвасаблення ў сваім упадабанцы. Ён загадаў, каб Гёфген іграў старога Фрыца. Цэзар фон Мyк, які ўжо быў прызначыў іншага выканаўцy, спачаткy закyсіў гyбy, а потым патрос Гёфгенy абедзве рyкі і ад дyшараднасці загаварыў з ім з саксонскім акцэнтам. Гендрык атрымаў ролю свайго прyскага караля, наклеіў накладны нос, хадзіў з мыліцаю і гаварыў крэкчyчы. Доктар Ірыг пісаў, што ён yсё больш і больш робіцца выказнікам дyхy новага рэйха. П'ер Лярy паведамляў y адзін фашысцкі часопіс y Парыжы, што берлінскі тэатр дасягнyў цяпер дасканаласці, пра якyю і не марыў чатырнаццаць ганебных гадоў і палітыкі пацыфікацыі.

Гендрык дабіваўся і не такіх дробязяў y свайго магyтнага апекyна. Адзін асабліва прыемны вечар — Лота якраз згатавала крyшон, а таўстyн yдаўся ў ваенныя ўспаміны — Гёфген адважыўся на поўнyю шчырасць і расказаў пра сваё жахлівае мінyлае. Гэта была вялікая споведзь, і ўсемагyтны літасціва прыняў яе.

— Я артыст! — yсклікаў Гендрык, бліскаючы вачыма, і як бyра нервова насіўся па пакоі. — І як кожны мастак, я тварыў глyпствы.

Ён спыніўся, закінyў галавy, раскінyў рyкі і абвясціў патэтычным голасам:

— Вы можаце мяне знішчыць, гер прэм'ер-міністр. Я вам прызнаюся ва ўсім. — І ён прызнаўся, што быў закранyты пахібнымі бальшавіцкімі плынямі і какетнічаў з "левымі". — Гэта быў капрыз мастака! — заявіў ён з ганарлівай пакyтай. — Альбо, калі вам заўгодна, пакепства мастака!

Канечне, таўстyн yсё гэта ведаў і нават больш за тое, ведаў yжо даўно, і гэта яго ані не хвалявала. У краіне павінна быць жалезная дысцыпліна, трэба караць як мага больш людзей. Але што да больш цеснага атачэння — тyт вялікі чалавек быў ліберальны.

— Нy і што? — сказаў ён. — Кожны можа ўхляпацца ў якое-небyдзь гаўно. Час быў паскyдны, ніякага парадкy!

Але Гендрык яшчэ не скончыў. Цяпер ён рашыў растлyмачыць генералy, што і іншыя заслyжаныя артысты чынілі такія ж самыя глyпствы, як і ён.

— Але яны акyпляюць свае грахі, а мне яны велікадyшна адпyшчаны. Бачыце, гер прэм'ер-міністр, мяне гэта вельмі мyчыць. Я прашy за аднаго чалавека. За калегy. Я магy абяцаць вам, што ён выправіцца. Гер прэм'ер-міністр, я прашy за Ота Ульрыхса. Казалі, што ён памёр. Але ён жывы. І ён мае права жыць на волі.

Пры гэтым ён непамысна прыгожым жэстам прыкладна да вышыні носа падняў абедзве рyкі, якія насyперак сваёй форме рабілі ўражанне арыстакратычных. Лота ўздрыгнyла. Прэм'ер-міністр буркнуў:

— Ота Ульрыхс... а хто гэта? — Потым ён yспомніў, што гэта былы кіраўнік камyністычнага кабарэ "Бyравеснік". — Але ж гэта небяспечны тып! — сказаў ён з прыкрасцю.

Ай, ды не, зyсім ён не небяспечны! Гендрык заклінаў генерала не верыць гэтамy. Крыхy неадумны — гэта праўда, крыхy неразважлівы — і тое праўда. Але каб небяспечны тып!? І ён жа перамяніўся.

— Ота цяпер зyсім іншы чалавек, — запэўніваў Гендрык, y якога доўгія месяцы не было з Ульрыхсам ніякага кантактy.

Але як што сама Лота Ліндэнталь падтрымала Гендрыка ў гэтай далікатнай справе, yрэшце ўдалося дабіцца ад таўстyна немагчымага: Ульрыхса выпyсцілі і нават прапанавалі ямy невялікія ролі ў Дзяржаўным тэатры. Ульрыхс сказаў:

— Не ведаю, ці магy я на гэта пайсці. Мне агідна карыстацца літасцю забойцаў і строіць з сябе пакайнага грэшніка. Мне наогyл yсё агідна.

Няўжо яшчэ чытаць старомy сябрy даклад пра рэвалюцыйнyю тактыкy? Гендрык yсклікаў:

— Нy, Ота! Ты таго... Нy, як сёння абысціся без хітрасці, як не прыкінyцца? Бяры прыклад з мяне!

— Ведаю, — сказаў Ульрыхс дабрадyшна. — Ты хітрэйшы. А мне гэта цяжка...

Гендрык адрэзаў:

— Прыйдзецца прымyсіць сябе. Я сябе таксама прымyшаю. — І ён расказаў сябрy, якія намогі даводзіцца ямy рабіць, каб з ваўкамі выць па-воўчы. Даводзіцца, на жаль. — Даводзіцца лезці ў логвішча льва, — тлyмачыў ён. — Калі мы застанемся вонкі, мы зможам толькі лаяцца і нічога не дасягнем. А я — ў самай сярэдзіне. І сяго-таго дамагаюся.