Сауліч Уладзімір
Шрифт:
Маёр Козлікаў. Амаль што ўсё.
Фяўроння Захараўна. Што яшчэ за «амаль»?
Маёр Козлікаў. Адыходную малітву толькі што адспявала. Дажывае апошнія хвілінкі. (Да Кацярыны Карпаўны.) Матка, ты як там?
Кацярына Карпаўна. Трохі адпусціла… Даруй, сынок, але лепей мне, лепей… На жаль.
Фяўроння Захараўна. Ой, людзі…
Маёр Козлікаў (абдымае Фяўронню Захараўну). Гэта цудоўна, што ёй лепш.
Фяўроння Захараўна. Каранат?
Маёр Козлікаў. А тое, што ўсім перад канцом становіцца лепш. Хіба не чула?
Фяўроння Захараўна (маёру Козлікаву). Праводзь мяне ў спальню.
Маёр Козлікаў. Ага, пакінем яе. Хай памірае спакойна.
Фяўроння Захараўна (ля дзвярэй у спальню). Цішэй, не грукай. Сабачка спіць.
Маёр Козлікаў і Фяўроння Захараўна знікаюць у другім пакоі. Чуваць лёгкі стук у дзверы. З'яўляецца дзед Язэп.
Дзед Язэп. Дзень добры ў хату. Дзверы насцеж — гаспадар дома?
Кацярына Карпаўна. Дома, дома. Праходзь бліжэй.
Дзед Язэп (здзіўляецца). А ты, Карпаўна, яшчэ не ў санаторыі?
Кацярына Карпаўна (уздыхае). Санаторыя мне адна ўжо. (Дрыжачымі пальцамі павольна развязвае вузельчык на шыі і працягвае Язэпу скрутак.) На, вазьмі.
Дзед Язэп. Што гэта?
Кацярына Карпаўна. На мае хаўтуры.
Дзед Язэп. Ды я першы лягу. Не вазьму.
Кацярына Карпаўна. Язэп, я ж цябе ў жыцці і не так шмат прасіла.
Дзед Язэп. Не-не, нізавошта. У цябе сын во які харошы. У санаторыю адпраўляе. Начальнік… Куды ж мне патыкацца?
Кацярына Карпаўна. Сын-то ў мяне нічога, а вот нявестка… (Уздыхае.) Пахавайце мяне на вясковых могілках, ля мужа майго Караната. (Голасам, на які нельга не адклікнуцца.) Суседзе Язэп, гэта мая апошняя просьба. (Працягвае зноўку вузельчык.)
Дзед Язэп (паціскае плячыма, але вузельчык бярэ). Мне што. Кішэню не адарве.
Заходзіць маёр Козлікаў.
Маёр Козлікаў. Ба, у нас узброены госць.
Дзед Язэп. Я, Каранатавіч, наконт сабакі, што прапаў. Такі ўчэпісты быў, і як у ваду…
Маёр Козлікаў. Ніякіх сабак, пакуль з хросным не дзербалызнем! (Нацэджвае з самагоннага апарата і падае дзеду Язэпу шклянку самагонкі.)
Дзед Язэп (адмаўляецца). Які з мяне піток? Паўчаркі ды пад масток.
Маёр Козлікаў. Хочаш са мной справу мець — пі!
Выпіваюць.
Дзед Язэп (ставіць шклянку, кхекае). Харошае зелле!
Маёр Козлікаў. У мяне ўсе харошае: і гарэлка, і жонка…
Дзед Язэп. І самі вы, Каранатавіч, харошы. Матку во ў санаторыю адпраўляеце.
Маёр Козлікаў (няўцямна). Якую санаторыю? (Глядзіць на закрытую настольнікам труну, схамянаецца.) А-а, усе там будзем.
Дзед Язэп (успрымае па-свойму). Не, мне туды дарога закрыта.
Маёр Козлікаў. Загрыміш, дзед, як піць даць. Гэта я, маёр Козлікаў, табе гарантую!
Дзед Язэп. Вот дзякуй!
Маёр Козлікаў. Чаго дзякаваць? Я б усіх туды пасля назначэння пенсіі адправіў, каб воля мая была.
Дзед Язэп. Во гэта — дзяржаўны чалавек.
Убягае сяржант Дзюба.
Сяржант Дзюба. Таварыш маёр, надзвычайная сітуацыя!
Маёр Козлікаў. Дзедаву сабаку знайшоў?
Сяржант Дзюба (заўважае дзеда Язэпа, мярцвее). Ні… Ніяк не-е-е… т-т-таварыш маёр.
Маёр Козлікаў. Дык чым ты займаўся, мля?.. Я з цябе скуру спушчу!