басшыларыны стаан баыты ойлаан адама кдік тудырарлытай

халге алып бара ма, алай? Сенбесеіз ,,Балы басынан шіри ме?” –ні

оыызшы. Дінімізді дрыс басара алмады, зі негелі болмады деп,

Ртбекті ауыстырып еді. Жаа басшы .Дербісліні зі алым, араб

тілін игерген, ол елде елші болан, бірнеше дркін ажылыты жасаан

деп дріптеп едік. Осы басаа неге крсету шін, ол адамны зі

негелі болуы керек те, трбие беру шін, зі трбиеленген болуы керек

екені барлыыыза да аян.

Ал мнда ол олай болмай тр.

Осы біз аза халы, мсылманбыз дейміз. Солай бола трса да,

мсылмандыты шарттарын тгелдей орындап жргеніміз жо. Ол ма,

тіпті азаша сйлей алмайтындарымыз да баршылы. Енді соны жола

тсіру шін трбие, насихат осы халыа ауадай-а ажет емес пе? Оны

іске Асырайтын кім деген сра туады. рине, ол-басшы. Ол басшы

басынан шіріп жргенде, не болма?!

Осындай жадай ел басарушыларыны ауылдан бастап, е

жоарысына дейін де бар. Ел басарушы, алдымен, ділет иесі болуы

тиіс те, ата тртібі болуы керек.Ал, ол алай дейсіз ой. Брында да

орын алып келіп еді, азір ол тіпті аптап кетті.Не дейсіз ой? Ол - пара.

азіргі ділетті аржы шешетін болды. ызметке орналасуды,

ылмысты істі шешілуіні де млшері болатын “ставка” деген пайда

болан.

Тртіпке келетін болса, сол тртіпті бзушыны “крышасы” бар.

Сонда алай боланы?!

аза деген халы - шыдамды, тзімді халы.намсыз ылытарды

айтамыз да оямыз, “кппен крген лы той” деген мтелді айтып,

зімізді зіміз жбатамыз. Шерхан Мртаза айтан екен:”Мен досымнан

да орыпаймын, азар болса, сатындыын жасар. Дшпанымнан да

орыпаймын, азар болса,лтіреді де.Мені оратыным -

енжарлы”Бізде сол енжарлы деген басым.

186

Шыдамны да, тзімні де шегі болса кезек.Бл жадай-уанарлы

жадай емес.араызшы, жоарыдаы айтылан газетте (“мітіізді

збеіз, апа”) бір анадан туан егіз бірін бірі лтірді, жасырды. Анасы

болса, зарылдаан бойы алды.Осыны брі егесіздікті тасіреті.

Сол басшы дегенііз басшылыа андай тсілмен жетті екен

деізші.Бан да арнайы шыарып алан айла-тсіл бар:Ел алаулысы

деген парламентке депутаттыа кандидат болу шін, алдын ала

тлейтін ”Ставкасы”,оан оса ол ойан жатаушысы бар жат

керек.Ал, ол сайлаудан те ойса,оны стінен барша халытан да

тысары жоары басшысы-парламент иесі президент бар. Сонша халы

сайлаан парламент тек ана бір президентке жапай жатса, онда ол

оны тарата салады.Солай болан уаыт та болан. Сонда халы-

тобыр, тарихты жасаушы халы емес, жеке-дара бір адам болып шыа

келеді.Сол дара басшы кндерді кнінде орнынан тайса, кейінгі болан

басшы аузы исаймастан кемшілігін тптіштеп айтып, жамандай

бастайды.Бан алай тсінсе солай тсіне бер.Бл-егесіздік.

мір деген НЕ?

«… Адама е бірінші білім

емес, рухани трбие керек,

трбиесіз берілген білім -

адамны ас жауы, ол

келешекте оны барлы

міріне апат келеді» деген

екен л-Фараби.

Ойлап отырса, адам міріні ажеттілік негізгі элементтеріне

Лпсі, йы, Клкі, Ебек жатады екен.се келе блара Аыл,

Парасат, анаат келіп осылады.Осыдан болмыс (бытьё), жадай

келіп шыады.Осыларды райсысына жеке-жеке тоталып, байсалды

талдау жасап крелік.

Лпсі – мір сруді басты ралы.Ол ішіп-жеу ана емес, адам

азасында болатын баса да ажеттілік жолы бар. Блара аса

жауапкершілікпен арауа тура келеді.Еркіне жіберсе, опы та жейсі.

йы – шаршаан организмді алпына келтіретін бірден-бір тсіл.

Ертеректе бір жерден оып едім, ай кітап екені есімде жо, 60 жыл

мір срген адамны 40 жыл мірі йыа кетеді екен де, 20 жыл ояу

мір екен. Демалан да жасы-ау, біра мірді йыа алдыра бергенні

ажеті жо.

Оны аты-жалаулы.

Клкі - де адама ажет сияты. Адамны мірін зартуа пайдасы

бар, витамині бар депті ой. Яни кілді болса ана клесі, кілсіз