Шрифт:
дейміз ой. Демек, кз адамны алашы пайымдау мшесі екен ой.
Осы пайымдау мшені аыл –парасатымыз лкен сабырлылыта
стай білген жн бе деймін. апелімде бл кез келген кісіні ойына
келе де бермес, дегенмен, р кезде жадында сатаана не жетсін!
Осы бізді кзіміз кргенде аыл – парасатымыз ои да біле ме
деймін: айтызбай – а адамны айтатынын алдын ала кзден оу,
имылдан оу, бет ажарынан оу. Осылай ои алатындар барлы
адамда бірдей болмауы да ммкін. Дегенмен, ркімде аз да болса,
сол асиеттерден болады деп есептеймін. Демек, сабырлылыты
ажет жері дл осы жерде керек – а сияты.рине зін-зі білгенге,
зіне-зі есеп бере білетін адама не жетсін! Кпшілігінде ондай
болмайтыны шырасады.
Бірден кзге тсетін адамны ажары бет лпетінде болады. Оны
кез келген адам бірінші кездескенде – а байаса керек. Ал, сол
ажарлы адам зіні ажарын айнаа араанда ана байайды: зін
басалармен салыстырады. Оан ол анааттанады, масайрайды да.
Енді осы ажара кпшілігінде парасаттылы жетіспей жатады. Оны
аыры оны дандайсушылыа алып барады. Осы дандайсушылы
зімен ана болмай, екінші біреулерді де адастырады, опы жегізеді.
Ондай йел бойын сылаумен болады: “Мына ажарым бар да, менен
арты жан жо” дегенге шейін барады. “ыз ылыымен слу” дегенді
естен шыарады. “ Жаны слуды тні слу” екенін білгісі де келмейді.
Осыдан барып, кпшілігінде кіл суысу пайда болады. Брыны ажар
суыан кілге быжы болып кріне бастайды. Осындай болан істі
кргенім де бар еді. Ол былай: армияда жрген скери шыш
демалыса аулына келеді (бл 1950 – 60 ж.ж.). Ауылда орта мектепті
орысша бітірген ( Амола обл.) ай десе аузы, кн десе кзі бар слуа
кедеседі. Жігіт болса – летчик. Уде бойынша ыз ел ордасына
ауысып, оуа тседі, рине, сырттан оуа. Жігіт аладан птерге й
алып береді. Астында шаы бар, реті келгенде, еркек астанаа келіп
– кетіп те жрді. Бірде алдын ала хабарламай – а, тн мезгілінде
слуына келсе, слуы екінші біреуді шаында жатанына тап
болады. Енді сипаттайтыны жо, аылсыз ажар зін де, осылдым
дегенін де адастырады. Ажарыа аылы сай болмаса, мірі
айнымалы болады. “Лпсіге аылсыз берілгені – айыпас кінішке
кіргені” болды.
21\X1 –
2001.
191
Сериялы солаайлыты сазайы
“зі білме, білгенні Тілін
алма,
арысты жаманы - Сол
болады”
Дниеге келген адамны брі бірдей мінезді, аылды, есті,
пайымдау жаы да бірдей болып жарала салмаса керек. Психология
ылымында адамдарды мінезін бірнешелеген топа бліп жатады.
Ол зінше бір ылым жйесі. Ал жасты шата адам немі имыл
стінде, ызу анды; ой рісі ересектерден анша дегенмен де тмен
болса керек. зіне дрыс крінгенімен, жалпы ой тотата алмаан
кезінде теріс жола рынудан солаайлы істерге уестену деген
болады екен. Соны дадыа айналдыруды зиян екенін де сезбеу,
айталаудан не болды? Алашысы “ит пен ит итая басында
кездеседі” дегендейден басталан. Кзін сзе араан бикеш кез келіп,
аып тскен де, одан айнуа да себеп табылан. Ол бикеш басаа
ауан сыарынан айырмауа тырысып, зіне аудара алмаан со, зін
– зі жоюа шейін бет брады. Онысы куратора(жетекшісі) жетіп, істі
мн жайы аныталады, тиісті жат жасалады, мойнына ойызылады.
Енді мжбр трде некеге де трады, біра атынасты зеді, аыры,
есебін тауып оуды да тастайды, бикештен де аула кетеді. онысты
згерткен кез. Мемлекеттік жмыс жо. Оды – солды бар аржыны
жмсап жеіл клікті болан уаыт. Ебіне лайы жолаушы тасуа
кшкен кезінде, «Сен таза мен саз» дегендей таы бір жезкше
мны клігіне уес болып, мініп жргендері де болан. Сол жезкше
бір кндері айып болыпты – мыс. Одан бл солаайды хабары да
жо. Ойламаан жерден араа уаыт салынып, жоты денесі шалшы
судан табылыпты – мыс, бет лбеті бзылса да керек. Ізшілер
кімдерді клігіне мінгендерін анытап, брін де зерттей бастайды.
«Жала жалын емес, жандырмайды; жандырмаса да кйелейді»
демекші, солаайа бас салады, ысады. Ол емес екенін біле трып,
он мы берсе, тыласы, болмаса, ттыласыа басады. Араа