атарын іздеп, жалыз отыруа дті шыдамаса керек.

Орта буындаылар. Енді блар, жастар сияты немі имылдай

бермей, бір мезгіл ебекпен де айналыса бастайды. Яни кн кріс

рекеттерге кшеді. Ата – аналарына, ала берді туыстарына кмегі

тиетін кезе деген уаыт туанын сезсе керек. Солай бола тра,

бларды ішінде ауыспалы кезені де ауытуына шырайтындар

болады. “Ат та дненінде бір керіледі” депті ой. уат денені орта

шеніне ауысан кез болса керек. Бл кезде з басын жігітті жігіті

дрыс мегере алса керек. Жігітшіліктен бтен де мінез – лыа

салынушылар да шыады; ішікілік, зиянды іс, нашаорлы

сиятылар, тіпті оай пайда деп, сумаайлы суы олды істерге де

кшуші де болады. Бл жастаылара бкіл ауым болып, бтен

жола тспеуіне ерекше кіл блу керек. азіргі кезедегі е ауыр

ылмыстар осындайлардан басталан. Сондытан да рухани трбие

осы жаса келгенге дейін беріліп, алыптасан болуы керек.

аза халы некесіз туан баланы те жек креді екен: оны кесі

белгісіз, трбиесі жо, тіпті лген адамны кебінін де рлайды

дейтіндер солар дейді. азір де некесіз пайда болушылар табылып -

а жатыр.

Орта буындаылар – наыз ебекті адамдары. Соны пайдалы

ебекпен штастыру керек, кшім бар екен деп, кшіді ретсіз

жмсап, денсаулыыа зиян келтіріп алмауды да ойлау керек.

«депкі байлы – денсаулы, екінші байлы – а жаулы, содан

кейінгі байлы – о саулы» депті ой. А жаулы мселесіне де

атты ойлану керек. Ол сені мір бойы жолдасы, серігі,

берекені басы. ке – шеше бар болса, солармен аылдас, кеес;

олар сені ота итермейді. атты ескеретін нрсе – бл кезде

атарлары дрыс болсын, сені баа жолдасымен лшенеді.

Жасы болса, жасысы, жаман болса сорлайсы.

Аалы ра бастаандар. Кешірііздер, осыны жазып отыран мен

ел басарып, аалы ран адам емеспін. Біра мірден кргенім,

білгенім болан со, біреуге болмаса, біреуге ажет болар

дегенімнен жазып отырмын. Аалы жаса келгендерді ішінен де

кілге толмайтындар кездесіп те жр. Кпті ішінен кездесті деп,

барлыын бір тарыны ауызына сыйызудан аулапын.

Аалы деп зі – а айтып тр емес пе! «з аасын аалай алмаан,

кісі аасын жаалай алмайды» деген маал бар. Демек, аа – сенен

лкен, тжірибесі мол. мірді ащы – тщысын байаан жандар.

157

Бл жастаыларды ел басарандары да бар, азіргі кезеде

зейнетте отырандары да жетерлік.

Ел басару кезінде айтанын жнді – жнсіз болса да

малдатандары болып алуы да ммкін. Меніше, ділеттісі

аалыа жатса керек.

Аалы жасау шін, алдымен, ділеттілік керек. лі аалы жаста

жріп, ел басару ісімен айналысып жргендеріні уаыты бола

бермес, болып жатса, араласса да ба – п. Ал зейнетке

шыандарыыз здерііз топтасып, «ауыл аасы – асаалы» деген

йым рандарыыз жн бе деймін. й тірлігімен де

айналысаныыз дрыс ой, кейінгі рпа трбиесіне де кіл

блсеіздер деймін. Сіздер біріксеіздер, ола алсаыздар, кілге

намсыз іс - рекеттерге жол берілмес еді деймін.

Кейде осы жастаылар атарынан лайысыз іс - рекеттер, мінездер

крсетушілер табылып та алады. Алдымен осылара тойтарыс

берген жн болар. з атарыды жнге салып ал деп жатса, олара

не айтасыз. Ондайларды ішінен кнбей де жататыны болады.

Сондай жадайда йымдасып барып сер етуге кшу керек. Бетім

айтып алды демеіз.

«Бір мала бір арын майды бзады болып жрмесін, ятына

сіздер де ортасыздар».

арттар. Міне, «Мен баратын й таусылып алды» дейтіндер –

арттар. Оларды жріп – тратындары - уаттылары, йден шыа

алмай, торай адыма тсіп аландары да бар.

Дегенмен, бларды кпшілігіні бастаы екі кзі алысты кре

алмааны мен, кіл кздері заты креді, крген де.

Бларды кш – уаты кеудені е жоары блігіне кшкендер. мір

– тжірибесі, білім дрежесіне арай лі сзбен – а кп нрсеге

аыл – кеес бере алады. Меніше, кмек срай барса, онысына

аы срамаса керек. азіргі заман «Базар – базар; сауда, аша,

теге» болып кетті ой, алтамызда тегеміз жо деп уайым жемеіз.