Шрифт:
Qonsulardan kimins hytind xoruz banladi. Onun ssin basqa xoruzlar da ss verdi. Bir azdan itlr h"ur"usd"u, ink b"oy"urt"us"u esidildi. Sonra yenidn trafa s"ukut c"okd"u. Saxta pncr s"uslrind naxislar acmisdi. Bayirda sn k"ulyin viyiltisi aydin esidilirdi.
Qonsu otaqda Anar brkdn agladi. Sonra G"ulcanin nvazisli, sakit ssi gldi. lddin yerindn qalxib skafdan yun adyal cixarib yorganinin "ust"undn saldi. Ona el gldi ki, yatagi bir az da soyuyub. Yuxusu tamam qacdi.
«Mnin yorganimi niy "ust"un "ortm"ursn, lddin?» Xdicnin dogma, mehriban ssi el aydin esidildi ki, lddin qeyri-ixtiyari otaga g"oz gzdirdi. Xdicnin sliq il yigisdirilmis yatagina baxib hsrtl k"oks"un"u "ot"urd"u.
«– "Ort bilmrm, Xdic.
– Niy?
– Qorxuram.
– Ndn qorxursan, lddin?
– Bilmirm.
– "Ort, isinrsn. Ocagin odunu da s"ond"urm"usn.
– Ocagimizi sn yandirardin, Xdic…
– Eldir…»
Qirx g"un indi idi, Xdic d"unyadan k"ocm"usd"u. Qirx g"un idi ki, bu carpayi lddindn "otr"u g"oz dagi olmusdu. Geclr yerin uzananda qsdn arxasini carpayiya cevirirdi ki, Xdic yadina d"usmsin, onun haqqinda fikirlsmsin. Amma neyns d, n qdr calissa da, basqa hec sey bard d"us"un bilmirdi. Bel yatmaga "oyrsmmisdi. "Omr"u boyu "uz"u Xdicy sari yatmisdi. Onun carpayisinin g"oz"un"un qabaginda olmasina, Xdicnin varligini duymaga adt etmisdi. O yaninda olanda rahat olurdu.
Birdn k"uryind Xdicnin barmaqlarinin hrartini hiss eldi. El aydin, el canli hiss eldi ki, bundan bdnin istilik yayildi. Xdicnin sagliginda "oz"un"u ona ovxalatmaqdan xosu glrdi. Qis-yay, hr g"un az qala yarim saat Xdic onun k"uryini, ayaqlarini ovusdurardi. Siqaret, ickiy nec "oyrsirlrs, lddin d buna "oyrsmisdi.
Birdn Xdic "uc"un el darixdi, ondan "otr"u el qribsdi ki, qhr bogazina tixandi.
«– Mni yetim qoydun, Xdic. Yasimin bu vaxtinda tk-tnha qoyub getdin. Bel d insafsizliq olarmi?
– Tk niy olursan, lddin? Oglun, glinin, nvn yaninda deyilmi?
– Hr "oz"u "uc"un sag olsun. Onlar mnim n ckdiyimi hardan bilsinlr?
– El dem, Nazim d, G"ulcan da basina prvan kimi dolanirlar.
– N bilim, vallah, deysn bir az "oz"um dymd"usr olmusam.
– Agriyirsan, ona g"or.
– H, Xdic, canim yaman agriyir».
lddin yatagindan qalxib ynin isti jaket geyindi, "ust"undn yun toxunma canliq kecirdi. Yadina d"usd"u ki, onu Xdic kecn qis toxumusdu. Canliq bdnini el isti saxlayirdi ki, hr df onu geyinnd arvadina minntdarliq edrdi. Ayagina kecirdiyi yun corablar da, basina qoydugu yun papaq da Xdicnin zhmti idi. Bu evd el bir sey yox idi ki, onun llrinin izi olmasin. Bu otagin sliq-sahmani, htta syalarin qoyulma trzi d Xdicy mxsus idi.
Bir hft vvl isdn qayidanda lddin skafdaki qablarin basqa c"ur qoyuldugunu g"or"ub hirslnmisdi.
– A bala, bu snin isindir? – dey glinindn sorusmusdu.
– H, ata, tozlarini alirdim.
– Qablari nec vardi, o c"ur d yerin yig, – dey lddin hirsl dillnmisdi.
Hlim tbitli qayinatasinin sbilsmsinin sbbini yaxsi anlayan glin tez skafda vvlki sliq-sahmani brpa elmisdi. Sonra is:
– Ata, qirxa az qalib, otagin prdlrini dyismk istyirm, – dey G"ulcan ondan izn istmisdi.
lddin naraziliqla:
– Yuyub tmizlmk istyirsns buyur, amma ayri hec n lazim deyil, – demisdi.
Bu kicik otaqda hr sey lddin dogma idi. Burada hr sya ona Xdicni xatirladirdi. El bu sbbdn vaxtinin coxunu burda kecirirdi. Yadina d"usn xatirlrdn bzilri onu "uz"urd"u. Kecn ilki bir hadisdn indi xcalt ckirdi. Onda Xdic xst idi. lddin isdn qayidanda:
– Qulunc mni "old"ur"ur, – dey qadin ona sikaytlndi.
– Kecib gedr, arvad, – dey lddin mtbx kecdi, glinin onun qabagina qoydugu x"oryi lzztl yedi. Sonra qzetlr, televizora basi qarisdi. Yatmaq "uc"un ev kecnd Xdic yalvarisla:
– Ay lddin, k"uryimi bir az ovusdur, qulunc mni yaman incidir, – dedi.
– Glin niy demirsn?
– Glindn utaniram.
– Camaat glin gtirir ki, qullugunda dursun, sn d deyirsn ki, utaniram.
El bu vaxt Nazim icri girdi dey s"ohbti yarimciq qaldi. Gec lddin hec n olmamis kimi soyunub yerin girdi. Xdic daha ona hec n demdi.
Gec yarisi belinin agrisina yuxudan oyanan lddin b"oyr"u "ust cevrilmk ists d, trpn bilmdi:
– Xdic, ay Xdic, – dey hycanla arvadini ssldi. – Tez ol, bura gl, qurumusam, trpn bilmirm. Bir az belimi ovxala. Xdic hec n demdn yerindn qalxib onun carpayisinin qiraginda oturdu, rinin belini ovxalamaga basladi. Onun llri qaynar idi. lddin el gldi ki, bdnind iki k"oz gzir. Bu qaynarliqdan canina xos bir istilik yayildi.
– llrin cb istidir…
– H, hrartim var, – Xdic astadan cavab verdi.
lddin onun ssinin titryisini indi, "ust"undn bir il yaxin vaxt kecndn sonra hiss edirdi. O vaxt buna hmiyyt vermmisdi. Onda n tez "oz hayina qalmisdi? Bir nec saat vvl Xdic d k"uryinin agrisindan sikaytlnmisdi. Bs o niy Xdicy qaygi g"ostrmmisdi? Sevdiyi qadina niy bu qdr diqqtsizlik etmisdi?
Xdicnin o g"unk"u incikliyini yalniz indi duyurdu. Qizdirma icind yerindn durub ynind nazik gec k"oynyi soyuq otaqda onun belini ovxalayan Xdic g"ozlrinin qarsisinda canlandiqca bir hiss "uryini klbtin kimi sixirdi. Bu, vicdan zabi idi. «Ay lddin, k"uryimi bir az ovusdur, qulunc mni yaman incidir», – deyn arvadinin zif ssi qulaqlarinda tkrar-tkrar sslnirdi. "Oz"un"un etinasizligina g"or indi el utanirdi ki… Acib agarda bilmzdi bunu. Usaqlarina nec deyckdi ki, ananizin "uryi el o vaxtdan agriyirmis. gr vaxtinda qaygi g"ostrsydi, Xdic "olmzdi. Onu ovxalamamagi bir yana, hec ogluna da demmisdi ki, ananin k"uryi agriyir, bir g"or n drdi var… Xdic qirx il ona yoldasliq etmis, b"ut"un agri-acisina srik olmus, k"orp usaq kimi qullugunda durmus, hr nazini ckmisdi. Bs o? O niy etinasizliq elmisdi? D"us"unnd ki, bu soyuq qis g"un"und arvadi qara torpagin altinda uyuyur, yatagi ag kfndn basqa bir sey deyil, "oz"un yer tapa bilmirdi. O, isti otaqda, qalin paltarda "us"uy"urd"u. Bs qisin bu sazaginda Xdic "us"um"urm"u? lddin neylycyini bilmirdi. Canini qoymaga yer tapmirdi. N bogazina tixanmis qhr, n d "uryini sixan kdr kecib gedirdi. «Mn nec d"ozcym? Snsiz neynycym? Tk-tnha nec yasayacagam? Indi mn kim lazimam?»