— Распраніце пінжакі і павяжыце сабе на шыю. Ці дазволіць дама?

— Лічу, што гэта нават неабходна, — сказала Пат.

Альфонс радасна заківаў галавой.

— Вы разумная жанчына, я ведаў. Ракаў трэба есці натхнёна. Без боязі, што пасадзіш пляму. — Ён усміхнуўся. — Вам я дам, вядома, штосьці больш элегантнае.

Кельнер Ганс прынёс бялюткі халат. Альфонс разгладзіў яго і дапамог ёй апрануцца.

— Вам да твару, — пахваліў ён.

— Моцна, моцна! — адказала яна і засмяялася.

— Рады, што вы гэта запомнілі, — сказаў Альфонс зычліва. — Цяплее на душы.

— Альфонс, — Готфрыд завязаў на вузел сурвэтку. Ззаду тырчалі два доўгія канцы. — Пакуль што мы напамінаем сабой наведнікаў цырульні.

— Зараз будзе інакш. Спачатку — крыху мастацтва.

Альфонс падышоў да патэфона. Грымнуў хор пілігрымаў з «Тангейзера». Мы слухалі моўчкі.

Як толькі адгучала апошняя нота, з кухні адчыніліся дзверы. Кельнер Ганс з'явіўся з міскай, велічынёй з дзіцячую ванначку. Ад ракаў, якімі яна была напоўнена, валіла пара.

Ён, сапучы, паставіў яе на стол.

— Прынясі і мне сурвэтку, — сказаў Альфонс.

— Ты будзеш з намі вячэраць, золатка? — усклікнуў Ленц. — Які гонар!

— Калі дама не мае нічога супроць?

— Наадварот, Альфонс!

Пат адсунула крыху сваё крэсла, і ён сеў каля яе.

— Мне прыемна будзе сядзець каля вас, — сказаў ён усхвалявана. — Я даволі спрытна ўмею разбіраць ракаў. Для дамы гэта занадта марудная справа.

Ён узяў з міскі рака і з неверагоднай хуткасцю пачаў разбіраць яго ёй. Сваімі вялізнымі рукамі ён спраўляўся так шпарка і элегантна, што ёй нічога больш не заставалася, як толькі есці тое, што ён так апетытна падаваў ёй з відэльца.

— Смачна? — спытаў ён.

— Шыкоўна! — Яна падняла чарку. — За ваша здароўе, Альфонс.

Альфонс урачыста чокнуўся з ёю і паволі выпіў. Я зірнуў на яе.

Лепш бы яна выпіла чагосьці безалкагольнага. Яна адчула мой позірк.

— Салют, Робі, — сказала яна.

Яна была чароўна-прыгожая, уся радасна свяцілася.

— Салют, Пат, — сказаў я і апаражніў сваю чарку.

— Як тут цудоўна, праўда? — спытала яна, гледзячы ўсё яшчэ на мяне.

— Выдатна! — Я наліў сабе. — Будзь здарова, Пат.

Яе твар на момант прасвятлеў.

— Будзь здароў, Робі. Будзь здароў, Готфрыд.

Мы выпілі.

— Добрае віно, — сказаў Ленц.

— Леташні «Граахскі Абтсбэрг», — растлумачыў Альфонс. — Я рады, што ты ведаеш у ім смак.

Ён узяў з міскі другога рака і працягнуў Пат раскрытую клюшню.

Яна адмовілася.

— З'ешце яго самі, Альфонс. А то вам нічога не дастанецца.

— Ну добра. — Яна ўзяла. Альфонс аж свяціўся ад задавальнення і частаваў яе. Здавалася, быццам старая вялізная сава корміць маленькае белае птушаня.

На адыход мы ўсе разам выпілі яшчэ па «Напалеону» і пачалі развітвацца з Альфонсам. Пат была шчаслівая.

— Цудоўна! — сказала яна. — Я ўдзячная вам ад душы, Альфонс. Сапраўды, усё было цудоўна! — Яна падала яму руку. Альфонс нешта прамармытаў і пацалаваў яе ў руку. У Ленца ад здзіўлення ледзь вочы не выкаціліся з вачніц.

— Прыходзьце, — сказаў Альфонс. — І ты, Готфрыд.

На вуліцы пад ліхтаром стаяў «сітраэн», маленькі і пакінуты.

— О, — вымавіла Пат і спынілася. Яе твар перасмыкнуўся.

— За яго сілу я ахрысціў яго сёння Геркулесам. — Готфрыд падняў верх. — Завезці вас дадому?

— Не, — сказала Пат.

— Я так і думаў. Куды паедзем?

— У бар. Ці паедзем, Робі? — яна павярнулася да мяне.

— Вядома, — сказаў я. — Вядома, мы паедзем яшчэ ў бар.

Мы вельмі павольна паехалі па вуліцах. Было цёпла і светла. Перад кавярняй сядзелі людзі. Іграла музыка. Пат сядзела побач са мной. Я раптам не змог уявіць сабе, што яна сапраўды хворая, мне зрабілася горача. На хвіліну я ўявіў, што яна здаровая.

У бары мы сустрэлі Фердынанда і Валянціна. Фердынанд быў у выдатным настроі. Ён устаў і пайшоў насустрач Пат.

— Дыяна! — сказаў ён. — Вярнулася з лясоў…

Яна ўсміхалася. Ён абняў яе за плечы.

— Загарэлая, адважная паляўнічая з сярэбраным лукам… што мы вып'ем?

Готфрыд плячом адціснуў Фердынанда.

— Узнёслыя людзі не ведаюць меры, — сказаў ён. — Даму суправаджаюць два кавалеры, ты, відаць, гэтага не заўважыў, стары зубр.

— Рамантыкі — толькі світа, а не суправаджэнне, — заявіў бязлітасна Граў.