Ремарк Эрих Мария
Шрифт:
— Ты падымешся са мной наверх? — спытала яна.
— Вядома.
Я завёў яе наверх, потым зноў спусціўся ўніз, каб разам з шафёрам занесці чамадан. Калі я вярнуўся, Пат стаяла яшчэ ў прыхожай. Яна размаўляла з падпалкоўнікам фон Хакэ і яго жонкай.
Мы пайшлі ў яе пакой. Быў светлы надвячорак. На стале стаяла ваза з чырвонымі ружамі. Пат падышла да акна і выглянула. Потым павярнулася.
— Колькі часу нас не было, Робі?
— Роўна васемнаццаць дзён.
— Васемнаццаць дзён. А мне здаецца, што шмат больш.
— І мне. Але так бывае заўжды, калі некуды едзеш.
Яна пахітала галавой.
— Не, я не пра гэта…
Яна адчыніла дзверы на балкон і выйшла. Там стаяў, прыхілены да сцяны, белы шэзлонг. Яна падцягнула яго да сябе і моўчкі паглядзела на яго.
Калі яна зноў вярнулася ў пакой, твар у яе змяніўся, вочы пацямнелі.
— Паглядзі на ружы, — сказаў я. — Кёстэр прыслаў. Вось і яго візітная картка.
Яна ўзяла картку, потым зноў паклала яе на стол. Яна зірнула на ружы, але я бачыў, што не заўважыла іх. У думках яна заставалася каля шэзлонга. Яна ўжо думала, што пазбавілася яго, а цяпер ён, магчыма, зноў стане часткай яе жыцця.
Я пакінуў яе з думкамі і не сказаў больш нічога. Спроба адцягнуць яе ўвагу не мела сэнсу. Ёй патрэбна было справіцца самой, і лепш было б, каб гэта адбылося цяпер, пакуль я тут. Нейкімі словамі часова можна было дапамагчы, але калісьці ўсё роўна гэта вернецца, і тады, магчыма, ёй будзе яшчэ цяжэй.
Яна хвілінку пастаяла каля стала, абапершыся на яго і апусціўшы галаву. Потым ускінула вочы і глянула на мяне. Я нічога не сказаў. Яна паволі абышла вакол стала і паклала мне рукі на плечы.
— Мой сябра, — сказаў я.
Яна прытулілася да мяне. Я абняў яе.
— А цяпер — за справу.
Яна згодна кіўнула. Потым рукой адкінула валасы назад.
— Проста нешта найшло… на хвілінку, Робі.
— Вядома.
Нехта пастукаў у дзверы. Служанка ўкаціла чайны столік.
— Гэта добра, — сказала Пат.
— Ты хочаш гарбаты? — спытаў я.
— Не, кавы, добрай, моцнай кавы.
Я прабыў з ёй яшчэ паўгадзіны. Яна замарылася. Я гэта бачыў па яе вачах.
— Табе трэба паспаць, — параіў я ёй.
— А ты?
— Я пайду дадому і таксама крыху пасплю. Потым, гадзіны праз дзве, я прыйду, і мы пойдзем есці.
— Ты замарыўся? — спытала яна недаверліва.
— Так, крыху. У цягніку было горача. А потым мне трэба заскочыць у майстэрню.
Яна больш нічога не пыталася. Была такая змораная, што амаль валілася з ног. Я палажыў яе ў пасцель і накрыў. Яна адразу заснула.
Я паставіў побач з ложкам ружы Кёстэра, а таксама паклаў яго картку, каб ёй, прачнуўшыся, было пра што думаць. Потым выйшаў.
Па дарозе я спыніўся каля тэлефона-аўтамата. Вырашыў адразу патэлефанаваць Жафэ. З дому тэлефанаваць не выпадала. Увесь дом пачуў бы.
Я зняў слухаўку і набраў нумар клінікі. Праз хвіліну Жафэ падышоў да тэлефона.
— Гэта Локамп, — сказаў я і кашлянуў. — Мы сёння вярнуліся, з гадзіну таму назад.
— Вы ехалі на машыне?
— Не, чыгункай.
— Зразумела. Як справы?
— Добра, — адказаў я.
Ён хвілінку падумаў.
— Я заўтра пагляджу фройляйн Хольман. Заўтра ў адзінаццаць раніцы. Вы скажаце ёй?
— Не, — сказаў я. — Не хачу, каб яна ведала, што я тэлефанаваў вам. Яна, напэўна, патэлефануе вам сама. Тады вы можаце ёй сказаць.
— Добра. Так і зробім. Я скажу ёй.
Я механічна адсунуў тоўсты зашмальцаваны тэлефонны даведнік. Ён ляжаў на маленькай палічцы. Над ёй былі алоўкам накрэмзаны нумары тэлефонаў.
— Можна мне заўтра пад вечар забегчы да вас? — спытаў я.
Жафэ не адказаў.
— Мне хочацца ведаць, як яе справы, — сказаў я.
— Заўтра я вам яшчэ не скажу, — адказаў Жафэ. — Мне трэба паназіраць хоць з тыдзень. А потым я вам паведамлю.
— Дзякую.
Я ўсё яшчэ разглядаў палічку. Нехта штосьці намаляваў на ёй. Я разгледзеў тоўстую дзяўчыну ў саламяным капелюшы. «Эла, козачка мая!» — было напісана пад малюнкам.
— Ёй патрэбны цяпер нейкія асаблівыя працэдуры? — спытаў я.
— Заўтра будзе відаць. Але мне здаецца, што дома ў яе добры догляд.
— Не ведаю. Я чуў, што яе суседзі некуды едуць на тым тыдні. Тады яна застанецца адна, толькі са служанкай.
— Праўда? Добра, тады я зайду заўтра і пагавару з ёй і пра гэта.