Якимович Алексей Николаевич
Шрифт:
— Растлумач, — сказаў Косця. Дзяніс устаў з-за парты.
— Ігар, цяпер табе хочацца, каб зіма прыйшла? Ігар падумаў і адказаў:
— Яшчэ як хочацца! Даўно на лыжах я не катаўся… Ага! Здагадаўся! Здагадаўся! Калі доўга няма зімы, дык сумна без яе, а вось потым, калі надакучыць яна, хочацца ўбачыць траву, кветкі. Хочацца бярозавы сок спускаць. Здагадаўся!
Я выцер успацелы лоб.
— Сам ведаеш, а яшчэ пытаешся.
Дзяніс, як і Рая, адказаў хутка. Таксама ніводнай памылкі не зрабіў. І яму Косця паставіў пяцёрку.
— Хто яшчэ прачытае практыкаванне? — пытаецца.
— Я, — зноў трасу рукою.
— Калі ласка, Талерчык.
Я спачатку падумаў, што мне падалося, што ў мяне слыхавая галюцынацыя.
— Дамашняе практыкаванне прачытае Максім. Не, не падалося. Што здарылася з Косцем? Чаму ён мяне выклікае? Мы ж дамовіліся…
— Максім, смялей!.. Я паволі-паволі ўстаў.
— Чытай, Максім, чытай…
— Ен не напісаў практыкаванне! — гукнуў з-за спіны Ігар.
Косця глядзіць на мяне, запрашае:
— Максім, чытай… Калі ласка…
«Дык ён проста не зразумеў мяне! — здагадаўся я. — Ен думае, што я на самой справе хачу, каб выклікаў. І чаму так не шанцуе мне? Праўду кажуць: на мядзведзя ўсе шышкі валяцца…»
— Максім, дык ты не напісаў? — дзівіцца Косця. Я кіўнуў галавою.
— Трэба яму двойку паставіць, — прамовіў Дзяніс Гародка.
— Я адзінку паставіла б! — крыкнула Рая.
Мне было ўсё роўна, двойка ці адзінка. Хіба вялікая розніца?
Да маёй парты падышоў Косця, глянуў у сшытак.
— Сапраўды, не напісаў,— сказаў ён, разгублена азіраючыся.
Я дастаў з партфеля дзённік.
— На, стаў што хочаш…
Косця, як бы баронячыся, затрос абедзвюма рукамі. — Не, Не!.. Ідзі да дырэктара. Да Швайдзюка. Раскажы яму, растлумач.
— А я паставіла б адзінку, — паўтарыла Рая. І тады сказала Валянціна Іванаўна:
— Я лічу, што Косця правільна разважае. Няхай Максім сходзіць да дырэктара. Гэта сур'ёзнае пакаранне.
Так, пакаранне. Што скажа Швайдзюк? Што будзе далей? Сапраўды, мне так не шанцуе. Сапраўды, на мядзведзя ўсе шышкі валяцца.
Узяўся за гуж — не кажы, што не дуж
Пасля ўрока я адразу пайшоў у кабінет дырэктара. Мікалая Аляксандравіча, на маё шчасце, у кабінеце не было. Толькі Пеця Швайдзюк стаяў каля акна і чытаў нейкую кніжку. Убачыўшы мяне, Пеця прагаварыў:
— А-а, ты, Максім? Заходзь. Як у вас? Усё добра? Я хацеў сказаць Пецю, што не вельмі добра, але Пеця апярэдзіў мяне:
— Набегаўся я, Максім. І тое трэба, і туды ідзі, і там разбірайся. Як толькі Мікалай Аляксандравіч такое штодзень вытрымлівае?
«Пасля скажу, што практыкаванне не напісаў,— падумаў я. — Няхай ён супакоіцца, няхай адпачне. Вунь як яму дастаецца».
— За нас не хвалюйся, — кажу. — Наш клас цябе не падвядзе.
— Малайчына, — чамусьці аднаго мяне пахваліў
Пеця. — Я яшчэ на пасяджэнні казаў, што ты добры хлопец.
Хваліць мяне Пеця, а не ведае, які я добры. Можа, адразу прызнацца, што практыкаванне не напісаў? Не, як-небудзь абыдзецца.
— Максім, я ўжо на калідор баюся выходзіць, — нечакана прызнаўся Пеця. — Першакласнікі ды другакласнікі мяне замучылі. Толькі выйду на калідор, а яны за мною як прывязаныя: «Дылектар пайшоў, дылектар пайшоў…»
Пеця так смешна перакрывіў гэтых першакласнікаў і другакласнікаў, што я не сцярпеў і засмяяўся.
Пеця неяк падазрона паглядзеў на мяне. «Думае, што з яго смяюся», — здагадаўся я.
— Надакучлівыя яны, — кажу Пецю.
— Яшчэ якія надакучлівыя, — пагадзіўся Пеця. — Мала таго, што ходзяць як прывязаныя, але яшчэ і вітаюцца на кожным кроку. Спачатку і я з імі вітаўся, пакуль не ахрып. Потым стаў галавою ківаць. Цяпер і на ўроку галавою ківаю. Спачатку кіўну, а потым ужо адказваю. Мікалай Аляксандравіч нядаўна смяяўся: «Пеця, чаго ты галавою трасеш?» Ужо не выходжу на калідор.
Пеця, напэўна, доўга расказваў бы мне пра свае нягоды, але раптам дзверы расчыніліся. На парозе паказаўся Ігар Бушуеў. Ен цягнуў за руку Андрэя Скварцова, таго самага Андрэя, якога я некалі лейцамі па спіне аперазаў.
— Не ўпірайся. Ідзі, ідзі,— настойліва паўтараў Ігар.
У Андрэя быў успацелы твар, сарочка на грудзях расхрыстана. Ен стараўся вырвацца ад Ігара. Ігар сілком зацягнуў яго ў кабінет.
Пеця зачыніў дзверы, заікаючыся, запытаў у Ігара:
— Н-навошта п-прыцягнуў яго сюды?