— Ты! Ты! — Хуары аж зайшоўся ад злосці.— Але ж і дурань… Хто табе паверыць? Ты хто? Бадзяга. З дзіцячага дома ўцёк. Цябе адразу — за каршэнь. Ды яшчэ спытаюць, чаго гэта ты шукаў у кабіне чужой машыны і што адтуль узяў. І мяне сцапаюць разам з табой. Ну, зразумеў ці не?

Акліль маўчаў. Сапраўды, так магло здарыцца. Трэба неяк самім выкручвацца. Але ж як хочацца адпомсціць аасаўцам! Не так сабе насіў ён у кішэні патрон. Разумны і добры патрон, які не стрэльнуў у добрых людзей. Гэты патрон стаў яго талісманам, і не будзе Акліль нават сплятаць пальцы, як гэта робяць ад страху ірум'ены. Здань раіса Аруджа няйначай дыхала холадам у патыліцу, хоць усяму целу было горача. Хуары таксама, відаць, забаяўся, бо раптам замармытаў нешта сабе пад нос. Відаць, бабуліна заклінанне.

Каганец чадзіў, агеньчык хістаўся. Яны абмацвалі сцяну сутарэння, дзе былі высечаныя з каменю львы, павітыя вінаграднай лазой. Хуары націскаў плячом, біў нагой, соваў пад ніз у шчыліну невялікі ломік — дарэмна.

— Янычара б сюды, — сказаў Акліль. — Той бы гэтую камянюку адразу ссунуў.

— Ага, — гыркнуў Хуары. — Ён бы ссунуў, але ўсё пойдзе яму і яго Скарпіёну. Мала табе карала?

— Дык гэта ж ты ўгаварыў мяне! — упікнуў Акліль.

— І правільна зрабіў,— адгукнуўся Хуары, выпаўзаючы з кутка, над якім падазрона навісала постаць каменнага льва. — Вось дзе галоўны ход. Ну, хопіць, пайшлі дадому.

— Я проста так пра Янычара. — Акліль з вялікай ахвотай павярнуў да выхада. — Але ж сам бачыш — хіба нам з табою ссунуць гэты кляты камень!

Калі яны выбраліся на паверхню і зноў як след агледзеліся навокал і прыслухаліся, Хуары з асалодай расцягнуўся на пляскатым камені, які здаваўся асабліва цёплым пасля сырога холаду сутарэння.

— Ты казаў, яны гаварылі пра міны? — раптам падняў ён галаву.

— Гаварылі,— пацвердзіў Акліль.

Хуары нейкі час моўчкі разглядаў зялёны купал начнога неба. Вакол маладога месяца дыяментамі зіхацелі рознай велічыні зоркі.

— Ну дык я ведаю, што рабіць, — прамовіў ён, ускокваючы на ногі.— Я ўзарву каменнага льва, які сцеражэ ўваход у сховішча! На кавалкі яго!

— Хэ! — скептычна адгукнуўся Акліль, але задума Хуары зацікавіла яго. — А тол купіш на рынку Лір?

— Прыдумаў! — Хуары сплюнуў.— Ды тут жа кругом усяго ўсякага валяецца. А каля дота бачыў снарады? Тры ці чатыры во такія вялізныя. Адзін прыцягнем. А то два…

— Порахам было б лепш, — сказаў Акліль. — Насыпаць яго ў вялікую бляшанку. Да яе доўгі кнот. Бо што ты зробіш са снарадам? Гармату будзеш шукаць?

— Гармату? — Хуары ацаніў жарт. — Порах — глупства. Толькі для патронаў. А снарад пакладзём у вогнішча, і няхай сабе грэецца. А мы пачакаем. Зато як жахне!

— Порахам калісьці нават крэпасці ўзрывалі,— не здаваўся Акліль. — Яму пад сцяной выкапаюць і туды бочку з порахам. Сцяна на кавалкі! Я чытаў.

— Ну, хіба што бочку, — лёгка згадзіўся Хуары. — Ды дзе ж яго столькі возьмеш?

— Але снарад паспрабуй узарваць без гарматы.

— Дык ён жа з гарматы толькі вылятае, — тлумачыў Хуары, здзіўляючыся, што нехта не ведае такой простай рэчы. — А даляціць ды ўдарыцца — жах!

— Вось бачыш — ударыцца, — не здаваўся Акліль.

— Давай хлеба з'ядзім, — прапанаваў Хуары. — Я прынёс.

Хлеб запівалі вадою з вялікай прыгожай бутэлькі. Шкадавалі, што няма цыбулі. Дзікая, якую яны звычайна збіралі ў лагчыне ля руін, уся пасохла. Гэтулькі часу ніводнага дожджыка. Наогул пачалі марыць, каб хутчэй прыйшла восень і палілі дажджы. Тады і ў чысцільшчыкаў абутку знойдзецца работа. Хуары пачаў марыць, як ён на першыя ж добрыя грошы купіць мяса, рознай зеляніны, фасолі і прыгатуе такую тарэшту, якую падаюць да стала толькі шэйхам. А ўспомніўшы пра мяса і пра шэйхаў, зноў пачалі думаць, як дабрацца да скарбу ў сутарэнні. Цяпер яны былі перакананы — там вялікае багацце, калі нават аасаўцы дабраліся да руін. Таму зноў загаварылі пра выбухі. Успомнілі, што нядаўна быў выбух у Сідзі-Феруш, аб гэтым на плошчы гаварылі па радыё. «Вядома ж, аасаўцы», — сказаў Акліль. А Хуары раптам прызнаў, што не варта ўзрываць каменнага льва снарадам. Яшчэ абваліцца сутарэнне. Лепей бы знайсці міну. Падклалі б — і здалёк… Падцягнулі б насцярожку доўгім дротам ці шпагатам. Можна і гранату. Хуары вырашыў, што тэрмінова сходзіць у Сідзі-Феруш і палазіць па хмызняку каля былога лагера французскіх легіянераў. Там яшчэ багата чаго знойдзецца. Трэба спяшацца. Вежа, якая нядаўна была такім надзейным жытлом, сёння здавалася пасткай. Давядзецца ўсё ж шукаць нейкі прытулак у горадзе. Раней можна было ўладкавацца ў «пасёлках бідонаў», але бідонвілі цяпер зносяць бульдозерамі, а іх жыхароў перасяляюць у добрыя дамы, якія раней належалі французскім дзялкам. Але ж нейкае гарышча знойдзецца. Там не будзе так страшна ноччу, як тут, падумаў Акліль.

А Хуары ў гэты час думаў, што калі не баіцца тут начаваць гэты шчанюк Акліль, то і ён не павінен нават знаку падаць, што яму страшна. Дзверы ён закруціў дротам, каля сябе паклаў ломік. Потым рашыў, што заўтра трэба тэрмінова налавіць скарпіёнаў. Калі іх нанач падвешваць на нітках ля ўвахода ў вежу, гэта будзе лепш за ўсякія міны! Жывыя міны, вось што атрымаецца! А раніцай іх можна класці ў карабкі ад запалак і падкормліваць якой-небудзь жыўнасцю. Хоць бы і мухамі. Вырашыў ён усё ж прыцягнуць да вежы і снарад, пакуль можна. Бо мінёры хутка дабяруцца да іх. Вунь колькі раней параскідана было ўсялякага ваеннага дабра вакол горада, а цяпер дзе яно? Ля французскай вілы, якую ахоўваў некалі дот, таксама было мін, мін… Знялі іх і ўзарвалі ў рове. Гэтак і са снарадамі будзе, не знойдзеш іх потым і са свечкай.

А за ўсімі гэтымі развагамі і клопатамі Хуары ззяла дыяментамі і золатам Вялікая Здабыча, якая зробіць яго, Хуары, заўсёды сытым і заможным. Так што можна будзе нават сёе-тое падкінуць і сваякам, у іх мяса на стале не бывае нават раз на тыдзень.

Клопатаў набягала столькі, што не было калі тырчаць на гарачай вуліцы са шчоткамі. Няхай ужо Акліль практыкуецца.

Вось так і здарылася, што Акліль аказаўся не толькі на той вуліцы, дзе праходзіў усхваляваны Юрый Добыш, але якому якраз спатрэбілася пачысціць абутак.