Шрифт:
Між тым у капялюш, які трымаў Акцёр, кінулі рубель, потым нехта яшчэ адзін. Акцёр патрос капялюш і пачаў лічыць.
— Сорак дзевяць рублёў,— сказаў ён і звярнуўся да Карнюшкі:
— Можа, досыць табе?
— Не. Шзсцьдзесят. Меней не аддам.
— Прагнасць цябе загубіць,— заўважыў Студэнт.
— Паменшацца статкі твае, і занядбае хата твая,— буркнуў Акцёр.
Мешчанін узняў руку, і вочкі яго бліснулі за шкельцамі акуляраў.
— Пачакайце, у мяне ідэя!
— Ну? — спытаў Філосаф паважліва.
— Я ж побач жыву. Зараз прынясу грошы. Вось і справа вырашыцца.
— Чуеш? — ціхенька сказаў Студзнт на вуха Карнюшку.
Той адсунуўся ад яго ўбок.
— Мне спяшацца няма куды.
— Бласлаўляю цябе! — узнёсла сказаў Акцёр Мешчаніну і жартоўна перахрысціў.— Ідзі, сын мой!
Радасны Мешчанін растЕарыўся ў натоўпе.
— А як сініца? — спытаў Акцёр у Філосафа.— Бадай, цяпер не купіш,— паспачуваў ён.
Ton усміхнуўся.
— Каб тыя грошы! Скупіць усіх птушак ды на волю выпусціць! А дачцы пра ваўка раскажу — яна не пакрыўдзіцца. Кажуць, што дзеці жорсткія, але, мяркую, яны ўсё ж лепей за нас.
На кароткі час з-за хмары выслізнула сонца. Акцёр прыжмурыў вочы, Філосаф выпрастаў з-за каўняра няголеныя, з раиняй сівізной шчокі, Студент знерухомеў і задумаўся. Карнюшка зняў сваю «васьміклінку», і нават Луп уздрыгнуў, паварушыў вушамі — адчуў цяпло.
— Ідзе! — раптам сказаў Студэнт.— Я бачу.
Здалёк Мешчанін узняў руку. У яго кулаку
былі заціснутыя грошы.
— Дзесяць. Болып няма,— сарамліва паведаміу ен.
Акцёр падставіў капялюш.
— Пяцьдзесят дзевяць.
— Чорт з вамі,— махнуў рукой Карнюшка.— Забірайце і рабіце з ім што хочаце. Давайце грошы!
Акцёр раптам задумаўся.
— Як забіраць? — спытаў ён.— А калі ён мяне пакусае? Куды, у які лес яго весці? Я ж не ведаю.
— Сапраўды, як нам яго прыдбаць, калі ён толькі свайго гаспадара прызнае? — разгубіўся і Філосаф.
— Няхай наморднік надзене,— параіў Студэнт.
— Адкуль той наморднік? — сказаў Карнюшка. — I ланцуг мне самому патрзбны! Давайце свой ці вяроўчыну якую.
— Чорт! — зазлаваў Акцёр.— Вось яшчэ не хапае клопату! Дзе мне ўзяць тут ланцуг і наморднік?
Усе пераглянуліся і паціснулі плячыма. Студэнт зашаптаў Карнюшку на вуха. Той зноў адхіснуўся.
Шахоцька, які ставіўся да Акцёра і асабліва да Студэнта варожа, тым не менш запабягаў і ліслівіў перад імі. Ён параіў Карнюшку:
— А ты прадай ім разам з аброжкам і ланцугом. Яны купяць.
— А за што? — спытаў Студэнт.— Купіла дзе? Купіў бы сяло, ды грошай гало. Узняць цябе дагары нагамі ды патрзсці як след, дык і грошы былі б.
Шахоцька не пакрыўдзіўся і не спужаўся.
— Грошы, як і вошы,— сказаў ён,— абы ў каго не заводзяцца.
Мешчанін усміхнуўся засмучана.
— У мяне сапраўды больш няма,— сказаў ён.— Хіба пазычыць у каго да пенсіі.
— Пяцёрку дабаўце,— не ўступаў Карнюшка.
— Пачакай,— прыгразіў яму Студэнт,— буду ў вашых месцах — я табе зраблю адведкі!
— Не падабаецца — ідзі. Я цябе не трымаю.
— Скнара! Тхор!
Філосаф, які задумліва смактаў чарговую цыгарзту, раптам узняў руку.
— Дарэчы, ёсць адна думка.
— Ну, гавары.
— Ён жа дамоў праз лес паедзе,— паказаў на Карнюшку Філосаф.— Няхай выпусціць жывёлу па дарозе. А нам слова дасць, што не падманіць, не схлусіць.
— Саламон!— крыкнуў Студэнт.— А я і не здагадаўся б ніколі!
Шахоцька скептычна ўсміхнуўся танкагубым шырокім ротам.
— А калі ён яго зноў дадому звязе?
— Не падумаў,— сказаў Філосаф і звярнуўся да Карнюшкі.— Што скажаш, чалавеча?
Карнюшка засоп.
— Мастаку б ваўка аддаць, ён жа ў запаведнікякраз кіраваў,— параіў Мешчанін,— няхай бы выпусціў у нерушы.
— Дзе ўжо той Мастак!
Акцёр пачухаў патыліцу.
— Вось грошы. Выпусціш яго ў лесе?
Карнюшка згодна кіўнуў галавой.
— Надакучыла ваша плявузгота,— сказаў ён.— Даю слова. Адпушчу. Вось толькі Рыгор мяне забярэ і вывезе адсюль.
— Які Рыгор?— спытаў Студэнт падазрона.
— Зямляк мой. Шафёр.
— Ну і добра,— сказаў Акцёр.— Чуеш, Ігар? Яго адпускаюць на волю!
— Ну, я пайшоў,— раптам сказаў Студэнт.— Бывайце!
Ён сарамяжліва ўсміхнуўся і паціснуў усім рукі. Следам за ім пачалі развітвацца і астатнія. Натоўп зноў парадзеў.