Бечык Варлен
Шрифт:
14.4.
Раданіца, сёлета як ніколі ранняя, але затое шчодра сонечная. На могілках у Чыжоўцы — як у горадзе людна, тлумна. Знікае сцішанасць месца. Учора нават (кажуць) узнікла бойка, то сёння многа міліцыі, патрульная машына. Паклалі кветкі Сымону Блатуну, Анне Іванаўне, Зінінаму суседу, які загінуў у арміі салдатам...
А раней — Астрашыцкі Гарадок. Думалі з мамай, што знайшлі магілу маці Веры Фамінічны.
Праз доўгія гады сустрэў Элу Нальгачову, светлую пакутніцу, дачку Наталлі Васільеўны.
17.4.
Дзіўна ж аналізуюць творы ледзь не ўсе нашы крытык!: разглядаюць асаблівасці формы, кампазіцыю, сюжэт, стыль, нейкія якасці зместу як самацэнна галоўныя, істотныя, а не вытворныя. Для мяне галоўнае — духоўна-эмацыянальны змест, маральнае дзеянне твора. Тое, дзеля чаго чытаюць кнігі ўсе «звычайныя» чытачы: суперажыць, захапіцца, штосьці зразумець. Спецыфічная асалода ад формы «прысмак» для дасведчаных
Прышвін піша: «Хороший хозяин в каждой овечке видит свое, как будто он любит всех, но каждую больше». Такім гаспадаром павінен быць і крытык, які піша пра сапраўдных паэтаў.
Яшчэ Прышвін: «Дневник — это способ сосредоточиться на чем-нибудь и привлечь его из жизни к себе на помощь».
24.4.
Вось нарэшце і цеплыня — тая, ад якой радасна. Хочацца дыхаць — паветра хвалюючае, прыветнае. Што б зрабіць сёння добрае, прыгожае?
Віктар Гардзей («ЛіМ», 21.3.80):
· ·
Першы снег сыпануў на світанні —
Светлы пух на платах, на траве.
Што сказаць вераб’ю ў спачуванне?
Пастаю, памаўчу —
хай жыве.
Весні гром пракаціўся нясмела —
Быць цяплу, быць святлу, дабраце.
Што сказаць гэтай яблыньцы белай?
Памаучу і панду —
хан цвіце.
9.5.
Адзін з нямногіх цёплых дзён сёлетняй вясны. Амаль што нервовае свята: столькі прыгожага, урачыстага...
Міх. Дудзін (перавод М. Лужаніна) — «ЛіМ», 9.5. 80:
Бывайце! Сыходзім з парога
Пад сівага лесу званы:
Канчаецца наша дарога,
Дарога прыйшоўшых з вайны.
18.5.
Толькі і было цяпла на першае і дзевятае мая, а так — усё стынь, ноччу замаразкі, вільготны снег, вецер.
Раз’яднаны прырода, хатняе, згублены іх рух, стымулы... Зеляніна павольна гусцее, і часам было нават дзіўна, што, нягледзячы на холад, цвітуць кветкі, расце трава.
Альберта Маравіа — «Римлянка», «Презрение». Гэта усё перамешана са штучным; Астаф’еў, Распуцін, Абрамаў — нашмат праніклівей і глыбей, народна пішуць. Народнае — тоо, што пазбаўлена эгаістычнага, рэфлексійна, гіпертрафіравана асабістага. Народнае — натуральнее, паўсядзённае, у псіхалагічным змесце карнявое, глыбіннае.
Учора — ад 10 да 13 г. у Вярцінскага. Доўгія ўласныя маналогі, а трэба больш было слухаць. Чуўся ў ім і той самы А. В., з якім калісьці было добра на Нарачы. I запраста схадзіў у яго дзяцінства, крыху адчынілася далеч.
Ліст Марыі Ігнатаўне Хадановіч:
«Сорак год Вашаму цудоўнаму сыну. Дзесятага я схаджу да яго, памаўчым з ім і моўчкі пагаворым. Пакуль мы жывём, і ён з намі — таленавіты, прыгожы, душэўна адкрыты, незабыўны.
Мусіць, часта і памногу прылятае да мяне яго добры анёл — бо я пра Ігара ўспамінаю часта, ён каля маёй душы, ды і не павінны мы адзін аднаго пакінуць... Мне ён, апрача многага іншага, даў шчасце знаходзіць у равесніку душэўнае багацце, духоўнасць, стымулы для росту і неспакою».
10.6.
Дарагі Ігарок! Ты з намі, мы з Табою. Твой светлы і самотны прамень свеціць сёння ў Твой дзень нараджэння. Паклон табе нізкі, другу святла і шчырасці, навек сумленнаму, назаўсёды маладому. Хай убачыць сёння Твой анёл: дзень прыгожы, зялёны, сонечны, і мы з Табою.
6.7.
Сапраўдны твор абавязкова мацнее і расце, уся яго веліч адчуваецца пасля апошняй старонкі. Эпасу неабходна лірыка, яна надае пранізлівасць, пачуццёвую
сілу.
Марджори Киннан Ролингс. «Сверстники». М., 1970: «Всю свою жизнь он будет одинок. Но надо принимать свою судьбу и жить дальше.
Начав засыпать, он крикнул сквозь слёзы: «Флажок!» Но это был не его голос. Это был голос мальчика.
Где-то за провалом, мимо магнолии, под дубами пробежали бок о бок мальчик и годовалый олененок — пробежали и исчезли навсегда».
3 верасня дома ў ІІанчанкі. Перад гэтым — артыкулы ў «ЛіМе» «Ці адстае паэзія?» і «Сэрца паэта ўмясціла...», пра якія ён мне па тэлефоне: «Так я сам думаў пра сябе ў часы гардыні. I некаторае ўгадана з таго, пра што я думаў: няўжо ж ніхто гэтага не бачыць». Паказаў пісьмо пухавічскага хлопца. Перапіска ў сувязі з купляй хаты Куляшова. Любіць чытаць «Дзённік» Рэнуара, Стэндаля. Не можа Заля. Імпрэсіяністы. 3 паэтаў найперш: Купалу, Багдановіча, Куляшова. 3 сучасных Барадуліна, і «не ўсё» Бураўкіна (ці — трохі Бураўкіна).