Ці не прачыналася тут, сярод бляску

і велічы, пачуцьцё зайздрасьці і сваёй

непаўнавартасьці?

І тады, забыўшыся на гонар,

сьпяшаліся зайздросьнікі засьведчыць

сваю адднасьць чужому каралю,

зракаліся сваіх звычаяў, традыцыяў, мовы,

забыйшыся на цябе, Полацак.

Быў у гэтых краёх, прынамсі, адзін палачанін

які выправіўся юнаком у далёкі Кракаў,

звалі яго Францішак;

толькі не блукаў ён па каралеўскіх залях,

не разглядваў біблійных сюжэтаў

на вялікіх – на усю сьцяну – габэленах,

не частаваўся смажанай алянінай са стала манарха

– - па веды выправіўся ў чужаніцу Францішак.

Я ступаў на тыя самыя сходы,

па якіх хадзіў дапытлівы палачанін,

гукаў у тыя самыя сутарэньні,

якія памятаюць голас юнака зь берагоў Дзьвіны,

дакранаўся да сьценаў храму навукі,

якія захоўваюць цеплыню ягоных далоняў,

пытаўся ў прафэсараў: як пабачыць земляка?

Ды ніхто ня ведаў – толькі паціскалі ў адказ

плячыма.

Усё адно я знайшоў яго.

На хвіліну Скарына адарваўся ад пільнага занятку

і, як сучасны кампутар, імкліва счытаў з майго твару

апошнія навіна з Бацькаўшчыны.

Ня буду доўга замінаць, дружа Францішак,

о! колькі наперадзе ў нас працы!

Да пабачэньня! Плёну дзеля велічы роднага Полацку!

А я сёньня адпачываю.

Вечарам зь сябрам выправімся

ў містычную рэстарацыю “Ружы і кроў”,

дзе замовім чырвонага віна,

якое, перш чым наліць у нашыя фужэры,

даюць пакаштаваць на смак.

Мы вып’ем за Полацак і за тваё здароўе, дружа Францішак!

Я буду па-беларуску

апавядаць сябру пра чароўнае месца,

дзе Палата сустракаецца зь Дзьвіною,

дзе Ян Баршчэўскі напаткаў свае фантастачныя прыгоды,

дзе Ластоўскі шукаў таямнічыя лабірынты…

Мой суразмоўца, які ніколі ня быў у Полацку,

будзе ветліва слухаць,

часам незаўважна пакідаючы цьмяную залю-сутарэньне

дзеля якіхсьці тэрміновых развагаў і думак.

Я гатовы апавядаць гэтым сьценам, манэкену мніха,

які стаіць за маёй сьпіной,

і нетаропкай афіцыянтцы…

Заўтра Вавэль будзе такім самым, якім памятаю яго з мінуўшчыны,

і пазаўтраму, і праз год, і праз стагодзьдзе,

і толькі Полацак будзе мяняцца:

адновіцца ўнівэрсытэт, вярнуўшыся ў муры былога Езуіцкага калегіюму,

адбудуецца сабор сьвятога Стэфана,

паўстануць помнікі героям, якія праславілі места,

народзіцца пантэон выбітных людзей Краіны,

а пад старажытнымі скляпеньнямі ўніверсытэту

зноў галава Дзядка, якая ўмее гаварыць на тузіне

эўрапейскіх моваў, будзе даваць парады полацкім шкалярам.

Калі ты прыедзеш адпачыць да нас у Полацак,

я абавязкова зваджу цябе да гэтай разумнай галавы,

каб ты сам-насам запытаўся ў яе пра ўласнае патаемнае,

пасьля чаго я правяду цябе па полацкіх лёхах

да самых Бельчыцаў,

дзе мы зойдзем у рэстарацыю “У братоў базыльянаў”,

замовім чырвонага віна і вып’ем за цябе, Вавэль!

Кракаў-Полацак, травень 1999 г.

<