Квяткоўскі Севярын
Шрифт:
– Пайду я. Хутка цягнік. Трэба яшчэ набыць падарункі сваім, у Засьценкі.
А. слухаў, як разьвітваліся кабеты, літаральна ўціснуўшыся ў пасьцелены на падлозе стары палітон.
***
У Рэдакцыі панавала звычайная перад здачай нумару мітусьня. Рэдакцыйны народ імкнуўся хутчэй завершыць справы, каб пасьпець падрыхтавацца да Калядаў. А. ціхенька пракраўся міма кабінэту Галоўнага і шмыргануў да стала свайго колішняга прыяцеля Фэлікса, які сядзеў, уталоплены ў кампутар.
– Дзядзьку, выручы мяне, – адчайна й адначасова рашуча выгукнуў А. замест вітаньня.
– Грошай ня дам, – ня менш адчайна й рашуча адказаў Фэлікс. – Сёньня зранку твой сябрук Помнік прыходзіў, ледзь адкупіліся. Магу пляшку шампанскага “пазычыць”.
– Я не пра грошы, – А. не міргаючы глядзеў на Фэлікса. – Дастань дыктафон. Улучы яго.
Фэлікс неахвотна выканаў просьбу.
– Слухай, – пачаў А., – гэта было гады чатыры таму, акурат перад Калядамі…
Распавядаў спакойна, крыху манатонна. На заканчэньне разьвёў рукамі:
– Як толькі яна сыйшла, падняўся з палітону, ціхенька, каб не пачула гаспадыня, уцёк з майстэрні. І вось я тут.
– І што я мушу рабіць з запісам? – недаўменна запытаўся Фэлікс.
– Гэта ж шыкоўная гісторыя! Гатовы тэкст, які толькі трэба зьняць з дыктафону. Сёньня апошні дзень, калі я магу здаць матар’ял у нумар. Ты ж ведаеш, Галоўны мяне звольніў. А гэта абсалютна шэдэўральная гісторыя. Гэта мой шанец. Ад цябе я прашу канцоўку. Калі ласка, прыдумай што-небудзь круцейшае за хэпі-энд. – А. скарыстаўся з разгубленнасьці Фэлікса і пачаў красьціся да дзьвярэй. – Я пагуляю пару гадзінак, а ты падумай на фіналам, добра?.. Ты ж сапраўдны пісьменьнік.
***
Калі А. вярнуўся, перад Фэліксам на стале ляжалі некалькі сьвежараздрукаваных на прынтары аркушыкаў. На першым стаяла імя А.
– Напісаў?
– Амаль, – змрочна адказаў Фэлікс. – Я зьняў твой расповед са стужкі слова ў слова. Але дзеля канцоўкі не хапае аднаго апошняга сказу. Я зрабіў колькі даведак, і…
Фэлікс працягнуў А. запісаны нумар тэлефону:
– Звані!
– Куды?
– Звані й кажы, што кахаеш яе. І не забудзься купіць кветкі, як паедзеш. Цягнік праз гадзіну.
А. паглядзеў на паперку з нумарам і ўзяў слухаўку.
– Для Галоўнага я напішу за цябе іншае апавяданьне, а гэта, – Фэлікс уклаў у руку А. аркушыкі, – ты прывязеш для Яе. На Каляды.
І дадаў:
– Шампанскае ў шафе.
Сяброўка Прэзыдэнта
Выпадкова Кантралёрка заўважыла, што ўсё зьмянiлася ў ейным жыцьцi. Гэта было непрыемнае адчуваньне, бо сапраўднае жыцьцё пачалося ня так даўно, каля дзесяцi гадоў таму, калi ў горадзе праклалi першую лiнiю мэтро. Тады кабета зразумела, што мусiць прысьвяцiць усю сябе для служэньня людзям, i зрабiлася Кантралёркай.
Як хораша было ў тыя гады! Цэлымі днямі не сьцiхаў звон манэтак – любых зь дзяцiнства пятачкоў. Бясконцы струмень маленькiх грошыкаў нiбы малпаваў людзкую плынь у фае мэтрапалітэна. Прапускаючы праз свой пiльны позiрк людзей, што ішлі да падземных харомаў, Кантралёрка быццам прапускала празь сябе iхнюю радасьць. Радасьць ад спрычыненьня да грандыёзнай казкi.
Натуральна, усякае бывала ў гэтым вялiкiм, бясконцым жыцьцi. Часам радасьць плямiлася горыччу: сьлязьмi, крыкам i нават кроўю. Але гэта толькi ўзмацняла адчуваньне сапраўднасьцi жыцьця. I вось сёньня Кантралёрка ўцямiла, чаму апошнiя некалькi гадоў яна пачала адчуваць няўтульнасьць у сваёй душы.
Не, рэч нават ня ў тым, што звон манэтак зьнік. Гэта яна адзначыла даўно. Але зараз яе абмінуў, прайшоў адзiн, другi, трэцi... пятнаццаты пасажыр, ня кiнуўшы жэтон у турнікет. Кантралёрка злавiла сябе на тым, што ня сочыць, цi паказваюць ёй дакумэнты ўсе тыя iльготнiкi i цi сапраўдныя іхнія дакумэнты. Бо Кантралёрка адчула, што перастала быць патрэбнай гэтым людзям. Iм, якiм яна аддала лепшыя гады свайго жыцьця!
* * *
– Стой, прад’явi студэнцкi!
– Цётачка, няма...
– Тады купляй жэтон.
– Няма грошай.
– Тады йдзi пешшу.
– Што з вамi, цётачка? Хiба сёньня акцыя?
– Не затрымлiвай.
– Цi, можа, вас асабiста Прэзыдэнт папрасiў? – зыранiзаваў стомлены студэнт.
– Так, Прэзыдэнт папрасiў мяне АСАБIСТА!
Студэнт ужо даўно зьнiк за шклянымi дзьвярыма ўваходу, а Кантралёрка ўсё ўслухоўвалася ва ўласныя словы, якiя рэхам пульсавалi ў ейнай сьвядомасьцi – «папрасiў, папрасiў... асабiста, асабiста...» Яна ўзгадала штосьцi падобнае. Хутчэй гэта была ня згадка, а толькі яе бляклы цень. Так, так, аднойчы, цi нават некалькi разоў, Прэзыдэнт зьвяртаўся да яе праз тэлевiзар. Ён штосьцi казаў... Не, ён нават прасiў. Прасiў i прасiў, а яна, дурнiца, ня слухала, бо ў стоме пасьля працоўнага дня прысынала проста перад экранам.