жеуге арнаан аза елі ССРО тараан со, Ресейге арыздар

болып алыпты. аза халы кімні жерін орады? Ресейді орады

емес пе?! Сол шін барын берді, керек десе азаматтары да оа

шты. азастан болмаанда, жадай басаша болар еді. Сол

басаран злымдар ірі ндіріс орындарын аза жеріне салмапты да

ой. аза жерін сына алаына айналдырыпты. Соны зардаптарын

азастандытар круде. ССРО тарап еді, соны арауындаы

егеменді ел болды дегендерді бір-бірімен жауласуы да басталып

кетті. Осында да мн бар: кршілерін бір – бірімен айасып жатса,

сырттан араушыа ол екі ел туелді болары сзсіз. Тсінбесеіз

мынаан назар аударайышы: азір дние жзіндегі стем ел АШ

болып отыран жа па? ССРО деген енді жо. Брын ол ел оан

жалтатаушы еді. ССРО- ны е ірі блшегі Ресей болса, ол онда з

ішінен бліну рекеті сезуліде.

Аырында, аспана арайтынды шыарды. Космоса мар

болды. Жер бетіне сыймай барамыз ба? Жерді берер табиат

байлыы жетпей жатыр ма? Ол жата анамызды тркіні–наашымыз

бар ма? – Жо. – стемдікке иелену. Соан кетіп жатан аражатты

166

халы игіліне пайдаланса, айыршы да, кедей де болмас еді. Ауру –

сыратты алуан трі де тыйылар еді.

Тосан ауыз сзді тобытай тйіні жауыздыты ойлаан адам ел

басында транда ана олында кш болан со «Сыйлы -

рметтеулі». Екінші дние жзілік соысты айыпкері, жасаушысы

Адольф Гитлер емес пе еді. Соны азір кім дрыс санайды?

Злымды, злымды жолымен ел басына келіп еді. «летін бала

молаа арай жгіреді» -ні кері келді. Тариха жауыз болып

жазылып алды. Ал, кешегі заманда халым, елім деген азаты

асаларын ел билеген саясаткерлер бізге жауыз етіп крсетіп еді.

Егемендік алан со, шындыты кзі ашылды. Хандарымыз бен

батырларымызды аттары кшелерімізге ойылды. Билерімізді де

аттары аталып, аудан аттарын иеленді. Жауыз сзіні баламасын

«Гитлер» деп те олданып жр. Християн дініні болсын, мсылман

дініні болсын кітаптарында жауыздыа жол жо. Кек алу дегенді

уаыздамайды. Тек ана досты, бірлік, адал ебек етуге шаырады.

лкенге рмет, кішіге ылтипат, адалды, адамгершілікке шаырады.

Бкіл дние жзіні алымдары, ойшылдары та алан, иланан

Мишель Нострадамусты (1503-1566) кітабын оысаыз, келешекте

не боларыа кз жеткізесіз. Айтарым – аз ана міріді тату-ттті,

сыйластыпен ткіз.

II. Жан – жануарлар

Бізге здігінен кзімізге ыбырлап крініп жрген жан –

жануарлар, алдымен, малдар(жер бетінде тіршілік етушілер) мен

хайуаннаттар жне стар болып блінсе, сонымен атар, су ішінде

тіршілік ететін балы тымдастар болып таы блінеді. Соларды

ішінде ос жыныстылара жататын, яни суда да, рылыта да мір

сре алатындары таы бар. Мала да, хайуанаттара да, балы

тымдастара да жатпайтын таы бір трлері бар. Оларды біз

жалпылай рт – мырсалар тобына жатыза саламыз. Оларды

да ішінде суда тіршілек ететіндері бар.

Жалпы айтанда, рашылытаы трінен су ішіндегі тіршілік

ететіндері кптеу ме деймін. йткені рашылытан су лде айда

кп. Жалпы осы тірі заттарды адам міріне ажеттілеріні молдау

трлері рашылыта, судаы трлеріні брін бірдей пайдалана

бермейміз. Осы жан – жануарлар леміндегі заттар, негізінде,

адамны пайдалануына жаратылан. Оларда адамдаы сияты аыл

– ес деген бола бермейді, бар боланда да саналы трі емес. Солай

бола тра дл адамдаы бар жауласушылы оларда жоты асы,

жо десе де болады. Тек мір сру шін, таматану – оректенуі шін

дерлік арсылы рекеттері бар. Адам сияты злымдыты, айла

– тсілді трлерін арастыру жо дер едім. Демек, брін де

бейбітшілікті алайтындарды атарына жатызуа болады.

Алла зі жаратандарын адамны игілігіне арнаан крінеді ой.

Дегенмен, оларды пайдалануды да млшері, шегі бар. Осы тірі

167

заттарды ішіндегі адама е адалы, яни адал ызмет атаратыны

айсысы дегенде, мен айтар едім – кшігінен асыраан иті. Ол

андай иыншылы кезе болмасын иесін тастап кетпейді, сені

рып соаныды, кейігеніді кек ттпайды. Сондытан да азаым

жеті азынаны бірі санайды оны. Демек, кшігінен асыраан итіе