Шрифт:
боланымен, зіне аян. Ол ккек ана болан жо. Бір трлі ялар,
біра ол ана деген ата ие болды. Осыны зі лкен уаныш.
Кндерді кнінде баласына сырын айтар да. Аылды аналар солай
айтып та кеткен ой. Баыт лды болан, зі трбиеледі, оытты.
Жоары дрежелі білім де алды. скери борышын да теді. Сйтіп
жріп ол Алматы аласынан зіне жолдас боларлы ыз да тауып
йленді. Ал ана болса, лі баласыны тілегін сырттай тілеп, сол
брыны зіні йінде трып жатыран крінеді. Бірде мен автобус
стінде кездесіп, жадайларын да білдім. Шамасы, баланы олына
баруды лі ойластырмаан. здерінше тра берер дейді. мір
крсетеді. Баыт мгедек алге жетіп, жріп – труы иындаса,
баласы зі – а келіп алып кетуі ммкін. Бала анасын тастап кетіп
отыран жо, тек анасы зі йренген жерінде, тркініне жаындау
отыраны. гімелесу соында мен «Баытына жеткен Баыт» деген
66
гіме жазанымды, біра жария етпегенімді айттым. Ол оан
ренжіген жо. Бір баытта бір пн бойынша мамандыымыз болатын.
Баянны баяны
«апты ішіне жала
біз жасырынбас»
Бл гімені арауы кп жылдарды (шамасы 70 жылдай)
амтиды десек те болады.
Совет кіметіні алашы кезеінен басталды десе де болады.
Балапан басымен, трымтай тсымен болан кезде, жарлы жаыбай
ішінен еті тірі бір жігіт елден жыра кетеді. Кеткенде ол алдына лкен
бір масат оймаса керек. Заманыны аыны алай апарса, соан
іліссе керек. Елден, аайыннан ашы жріп оиды, білім алады.
Ебіне лайы ел басару жмыстарын атарып жре береді. Істеген
жерлерінде зіні таза жрісімен абыройсыз да болмайды. Кзге
енді іліне бастаан жас жігітке бір облысты жептуір
басарушыларыны атарындаы жмысы тиеді: бл ол кезде
жалыз басты жрген кезі екен. Жмыс істеп жрген жерінде жатып
тру шін бір оаша жан яны птеріне орналасады. Ол йді
басшысы зіне - зі жетерлік шаруасы бар, бір то кісі екен. Жан
ясында йелі мен бір ана перзенті бар екен. Ол перзентін л
балаша киіндіріп, зі баран жерінде (той, ккпар таы баса)
тастамай алып жреді екен. рине, онысы ыз бала. Бір кндері сол
ауылда ккпарды ызыын круге кесіне еріп, ол да барады.
Жанынан те бере бір замандасы: «Байтал шауып бйге алмас» -
деп, сзбен аады. Осы сзді айталашы дегенде, замандасы таы
айталайды. Сол заманда лгі жігітті басына амшы тимесе бар ма!
Жігіт ашып жр, анау уып жр, сабалап рып жр. рып жр, рі
жылап жр. кесі де келіп жетеді. Сраса, айтпайды. Екеуін
ажыратанмен, ерше киінген ыз еш нрсеге арамай, йіне арай
шаба жнелді. Не боланы азірше ешкім біле бермейді.
Болжаандары сол тая жеген жігіт бір жаымсыз тіл атты деу.
йге келісімен лгі ыз ер баланы киімдерін тк алдырмай
шешіп, ызша киінеді: ке де, шеше де мнісін срамайды.
Осылайша, уаыт тіп жатан кез екен; сол тста жааы ел
басарушы жалыз басты жігіт осы йді птеріне орналасан–ды.
ркім з тірлігімен бола береді. Екі жас ер жетіп алан кезі
боланмен, арада ешандай кзарас та болмаан екен.
Осыны брін маан сыр етіп айтып отыран – сол ыз. Бл
кезде ол елулерді алымдаан. Уаианы басталуы улиеатада
тран кезде басталан.
Бала болса бір сыдыры, сыпа, сымбатты, те мдениетті трып
жатады.
ызды шамасы 17 – ге келген кезі – ау.
67
Бл ыз деп отыраным – сол сырды маан айтып отыранда
жеешем. Ол айтады:
– й, бала, сені мынау жаман аа маан сз айтпаса да, сондай
ысты крінеді де трады. кемде менен баса перзенті болмаан
со, мені л сияты киіндіріп, трбиесі де солай болып еді.
Ккпарды ызыын кріп жргенімде, сазайын тартан жігітті сзі
ана мені шошындыран. Сол заманнан мен ыз болып шыа келдім
ой! Біра маан содан кейін ешкім лм деп сз атан емес. Неге
екенін зім де білмеймін, осы жмпиген аа мені ынтытырады да
трады. ойшы ей, не керек, екеуміз жптасты ой! Оан да кп
заман тіп жатыр. Аада маан деген ыылас, сый – рмет
жеткілікті. Оны ойлайтынын срааным жо. Бір нрсе жетіспейді де
трады. Содан мен оан ойымды йде отыранда, оашада жайып