Шрифт:
Ж.б.у.с. сздрд адамдар бири-бирине ойлонбостон дежурный сз катары пайдаланып, жакын, кнг бири-бири менен мамиле тзп жргн адамдар, ата-эне, бир туугандар, бирге иштегендер, классташтар, достор тамаша катары же жини келгенде ойлонбостон, сзг маани бербестен “жн эле жиним келип айтып койдум да” ,” ээ ушуга да капа болосубу тамашалап эле койдум” – деген ой менен бири-биринин ден соолугун кантип бузуп жаткандыгын элеске албай жашашат. Ошондуктан ар бир адам жерде тоголонуп жаткан селсаяк, алкаш дагы, баардыгын башкарган президент дагы – знч згч адам, экендигине маани берип, ар бир адамдын “данегин, чыныгы адамдык касиетин” ойготууга тртк берип, адам катары крг йрншбз зарыл. Себеби жашоонун маызы ошону менен кызык. Жаралуунун терс, жаман жагына эмес, жакшы жагын куруу, н, с жагына тз баардык адам баласына, жер бетиндеги жашоого ыгайлуу шарт тзр тшнкт.
Эми, жогорудагы айткандарга далил катары дагы кененриээк тшнк болсун чн кайталоо жасайлы. Себеби, ар бир адам зн з актагысы келет, ой менен знн жасаганын кабыл ала албай ички дйнснд з менен з кршт. Ошондуктан бул нерсе ар бир адамга белгил, бирок ал кршт бирг ачык айткысы келбейт. Себеби, элдин баары эле ушундай сйлйт, эч нерсе болбой эле жрт го деп ойлошот. Ошон чн ал адамга зн з тшндр чн так далил керек.
Кайсыл сздр ден соолукту бузуучу сздр экендигин немец психологу Пезешкиан изилдеп тапкан. Мен азыр ошол негизги ден соолукту бузуучу сздрд эске салайын, себеби ал сздрдн маанисине анчалык кл блбстн кпчлк адам бири-бирине зыян кылып, тагдырын бузуп, мрн кыскартып, ден соолугун бузууга салым кошуп келе жатканы анык. Бул чындык. Ал эми, чындыкты айтуу биринчи иретте з керек. зд з калп айтууга болбойт. Ошол нерсени йрнгн адам кыйналбай жашаар эле. Ошондуктан бул сздрд тшнгндн кийин, ар бир сйлгн сз кл блп зыян кылбоого аракеттен бири-бирин сактоого, мрн мр улаганга, ден соолукта болууга жардам берет…
Алар кнмдк жашоодо эле пайдаланып жргн сздр экендигин Пезешкиан аныктаган: Менин чыдамым кетти, азыр жарылат. Башым катты
Мени бир нерсе жеп жатат. Ал нерсе, сз менин бйргмд олтурат.
Бйргмд жеп бтт. Мага аба жетпей калды.Кислородду бууп койду
Тшнбйм, мен аны эч качан кабыл ала албайм
Менин согумду сыгып алды го. Канымды бузду, сойду. Ччкрдм мен аны.
Клм айланат, кускум келет. Бычак менен жркк сайды
Мен сени кргнд титирейм. Жаным чыгат, жанымды чыгарба
Жанды кейитпе, жанымды какшатпа. Жаныды жегир, жаныды жебе
Мени какшатпа, чыдамым кетти. Мойнума отуруп алды, мойнума отурба
Момундай тойгузду, кускудай кылып тойгузду.Тамагым буулат, иренжийм, тамакты сыгып койду.Тамактан тпйт, тамак тпй калды. Жаным кыйналды, жаным кыйналат, жашагым келбейт. Ичимден бир нерсе жеп жатат.
Жрк сыгылат, жркт сыкпа, канды кыспа. Жркк бычак сайды, канжар сайды. Мени лмг такаба, касамга алба. Менин теримде болуп крч
лгд крйн, лкканады крйн, лгд крбй калайын, лг отурайын. Мойнуду жулуп алам, мойну кыйшайсын. Келме оозуа келбей калсын. Замана куурулсун, жерге кир, кара жерге кир. Жара чыксын, жара чыккыр, отура албай кал. Такымын кургур, такымыа жара чык
Тили буулсун, сз таппай калса экен, оозуа келме келбей калсын
Буту баспай калсын, ылайым баспай калса экен, тушалып кал
Баспай эле кой, басып эмне кыласы, буттун сага кереги барбы
Кз кашайгыр, кр, крбй калса экен, кр болгур,сокур, карама кр, карагыда крбй калса экен. Кар, длй, укпай калса экен, укпай эле кой, укпай кал, кулактын сага эмнеге кееги бар, угуп эмен кыласы, буга сз тпйт
Кор болгур, кашайгыр, жетим, тирик. Тукуму кур, тукуму кургур, тукуму спй калсын ж.б.у.с.сздр ден соолукту бузаарын аныктаган. Чындыгында бул сздр кнмдк жашоодо ар бир эле адамдын сз пайдалануусунда кездешет. Бирок ушул сздрд дене кантип угуп, кантип заматта ишке киргизип жатканына кл блгн адам т аз. Ошон чн сздн сапаттуулугуна, тазалыгына, ден соолукка зыян келтирбей турган сздрд пайдаланууга йрн зарыл.
Бул сздрдн маанисине тшнбгндр “жн эле айтып койдум”, “жаман ой жок менде”, “ой, тамашалап эле айттым мен аны” – деп айткандар чанда кездешет. Ал эми “сезимтал”, денеси так иштеген адамдар чн бул сздр “уу сздр, ден соолугун заматта бузуучу сздр” экендигин сезет. Ошон чн кээ бир адам бир сз айтса ыйлаганга даяр, кол ктрп мушташканга чейин барат. Себеби андай адамдын денеси ал программаны тез аткарууга киришет, акылы менен тшнбс да денеси, жан дйнс аркылуу кандай программа ишке кирээрин тшнт, сезет. Ошон чн андай адам денесин бузуучу, лтрч сздрд пайдаланган адамдардан алыс болууну чечет. Аны тшнбгндр т сезимтал, кзг крнбгн дйнн сезген адам жннд “Буга бир нерсе дей крб, азыр ыйлап жиберет”, “Колу тийип кетсе деле мени урду деп ыйлай берет”– деп шылды кылышат.
Ошон чн “тилде ск жок” – деп ар кандай сздн маанисине кл блбй сйлгндн ордуна ден соолукта болгу келсе сз кл бл. Бирг айтылган сз здн денедеги денени бузууга айтылган сздр экендигин дайыма эсиде сакта! Бул жашоонун закону. Себеби, сенин оозудан сз чыкты, дене аны аткарууга киришет. Ошон чн бирг жамандык кылаардан мурун з з эмне деп жаткандыгыды байка же здн нд з уга бил. Ар бир адамга айтылган сз здн денее берген команда экендигин эстей жр. Дене сзд угуу менен активд ишке киришет.
Эми, Пезешкиандын анализи боюнча кандай сздр кандай оорууларды пайда кылаарына кл блл:
Кускум келет, клм айланат, тамакка жетти, тамакты кысып калды, жанды кейитет, жаным кашайды, жаным карайды – ар кандай нерв оорууларына, нервдин анорексиясынын пайда болушуна шарт тзт, ошондой денедеги нур айлануу каналдарынын иштсн з нугунан чыгарат, жан дйнд баш аламандык болот.
Кйгйм башымдан ашат, жгмд кантип бирг ткрм, кыйналам, кчм, алым жок, зм да ишенбей кетем – остеохондроз, остеопороз, ар кандай ск оруулары, омуртканын иштешин начарлатат, ошондой эле Жер, Алам менен болгон энергетикалык байланыш начарлап, знн чыныгы адамдык кч, ишеними азаят