Такога ў нашым лесе за апошнія сто гадоў, мабыць, ні разу не было.

Смех смехам, а гэтыя запіскі прымусілі нас задумацца. І вы, калі не лянуецеся, памяркуйце. Не маглі ж яны самі сабою заляцець на елачкі. Хтосьці даволі-такі граматна іх напісаў. Мы з Васілём ніводнай памылкі не заўважылі. Хто і чаму? Вось што асабліва хвалявала нас. А думалі мы па-рознаму. Нават паспрачаліся.

— Гэта ён, Чорная Накідка, запіскі напісаў,— сказаў Васіль.

Я не пагадзіўся з ім:

— Хтосьці трэці ў лесе. Той трэці напісаў.

— Чаму трэці? Чорная Накідка. Ягоная работа.

Не спадабалася Васілю, што не пагаджаюся з ім. Ну і мне не спадабалася, што ён са мною не пагаджаецца:

— Чорная Накідка зусім пісаць не ўмее. А Васіль:

— Ты ведаеш, што ён пісаць не ўмее? Ты з ім разам у школу хадзіў?

Во дае! З нейкім пудзілам агародным стану я ў школу хадзіць. Я яго за вярсту абміну, калі яшчэ раз убачу.

— Твой дзівак на першабытнага чалавека падобны, — прамовіў я.

Васіль у адказ:

— Чаму ён мой? Знайшоў мне сваяка!

— Вельмі ты заступаешся за яго.

— Я не заступаюся. Я хачу разабрацца.

— Дык пакліч яго да сябе ў хату, пасадзі за стол і разбірайся, — кажу.

— Я з табой зусім не хачу гаварыць, — адвярнуўся Васіль.

Зачапіла-такі за жывое.

Стаім, травінкі-былінкі ў руках перабіраем. А на душы нядобра, прыкра. За няма што пасварыліся. З-за нейкага дзівака, які немаведама чаго па лесе бегае. Хочацца падысці да Васіля, падаць руку, сказаць яму: «Давай памірымся». Ды штосьці там, у душы, не дазваляе гэтага зрабіць. Вось як бывае. Нездарма кажуць: і хочацца, і колецца.

Не ведаю, колькі так, надзьмуўшыся, стаялі б мы, калі б Васіль (ну й малайчына!) не азваўся першым:

— Антон, цяпер мы не дакажам, хто напісаў тыя запіскі. Давай падумаем: чаму іх напісалі?

— Давай, — адразу пагадзіўся я.

Чаму напісалі запіскі… Чаму? Без дай прычыны нехта напісаў, бо рабіць не было чаго? Не. Паклаў на лапкі елачак, каб убачылі. Значыць, некаму адрасаваў. Каму?

— Васіль, — звярнуўся я да сябра, — калі, па-твойму, запіскі на лапкі елачак паклалі? Учора ці сёння?

— Па-мойму, сёння, — адказаў Васіль.

— Дакажы.

— Ноччу была навальніца. Калі б учора паклалі, то іх ветрам здзьмула б.

Усё-ткі малайчына Васіль. Як кажа наша настаўніца матэматыкі, ягоны доказ абгрунтаваны. А я чамусьці і не падумаў, што была навальніца. Крыўдна крыху.

— Васіль, той, хто напісаў запіскі, ведаў, што мы па лесе ходзім. Ен хацеў, каб мы іх убачылі.

— Я таксама пра гэта думаў. Але не звязваецца ў адзін вузялок.

Неяк вельмі мудра кажа. Калі пачнем так мудрагеліць, то і да вечара з гэтымі запіскамі не разбяромся.

— Прасцей кажы, — папрасіў Васіля.

— Можна і прасцей. Пачну з другой запіскі. Там пра што напісана?

— Як у лесе арыентавацца, як выйсці з лесу, калі заблудзішся, — сказаў я.

— Правільна. Нехта, як мне здаецца, баяўся, што заблудзімся. Таму і падказваў, як з лесу выйсці. А вось з першай запіскай… Чаму ён пра Указ Пятра Першага напісаў? Невядома. Таму і не звязваецца.

— Ведаю! — усклікнуў я. — Запіскі пакінуў Піліп Макаравіч.

Пагадзіцеся са мною. Бывае такое. Думаеш, думаеш над чым-небудзь. Напрыклад, як задачку рашыць. А яна не выходзіць. І раптам, калі на ўсё збіраешся рукою махнуць, што называецца, светлая думка ў галаву прыходзіць.

— Чаму Піліп Макаравіч? — пытаецца Васіль.

— Ен вырашыў затрымаць нас, бо заўважыў, як сачылі. Ведаў, што спынімся і прачытаем.

— Так, — сказаў Васіль. — Турыст нас тады заўважыў, калі на дуб залез. Яму з дуба ўсё-ўсё, што на далоні, было відно. А мы стаялі раты разявіўшы.

— Стаялі,— пагадзіўся я.

— Не хацеў турыст, каб мы за ім сачылі,— працягваў Васіль. — Ен, пэўна, не толькі мох збіраў. Праспалі.

Я вырашыў суцешыць Васіля:

— Не праспалі б, калі б не Чорная Накідка. Ен нас напалохаў.

— Усё роўна Піліп Макаравіч ад нас уцёк бы, — сказаў Васіль. — Хітры. Як мне здаецца, ён цяпер каля палаткі сядзіць і рукі пацірае. Трэба назад вяртацца.

Што і казаць, хітры. Не кожны здагадаўся б запіскі пакідаць. І на дуб, мабыць, нездарма залез. Вырашыў праверыць, ці не сочыць хто за ім. Не без дай прычыны ў лес пайшоў… З такім, як ён, трымай вуха востра.

Мы цягнуліся што пабітыя. Вакол пальца абвёў нас Піліп Макаравіч. Ягоны верх. «Гора-сышчыкі», — вось што сказалі б аднакласнікі, калі б пра ўсю гэтую гісторыю даведаліся. Так, абвёў нас Піліп Макаравіч вакол пальца. І новых «чаму?» прыбавілася. Хацелася адзін вузельчык развязаць, а завязалася яшчэ некалькі. Я дык не спадзяваўся, што некалі іх развяжам.