Бечык Варлен
Шрифт:
Не стать в конце дороги в тягость людям.
Да, молодость крылата и задорна,
Да, зрелости под силу все дела,
Но мудрых мыслей золотые зерна
Судьба в награду старости дала.
Шевченко в поэме «Тризна»:
И сохранить полет орла
И сердце чистой голубицы —
Се человек!..
16.3.
Даць нешта большае — зрабіць добрае, ачысціць душу, сцвердзіць існае. Рэагаванне на артыкул «КП» — «Долг». Пакаранні суровыя: выключэнні з партыі, зняцце з пасад. Аднак людзі кажуць: яшчэ і не так ім трэба..
Хлопцы з Афганістана. Панявечаныя, пра ік увесь час гавораць (і выходзіць, што беларусаў там асабліва многа). Яны павінны атрымаць усё, што можам мы ім даць. А найперш — увагу, павагу, любоў.
Рукапіс кнігі Леаніда Дайнекі «Вечнае імгненне». Занадта многа рахункаў з крытыкай (не прызнаюць, не цэняць, чэпяцца), прага прызнання мацней за дэкларацыі разумения, спачування, шчырасці і г. д.
Есць невядомы нехта,
Маленькі нехта ёсць...
3 упартасцю ландскнехта
Сваю ён тоіць злосць,
ён падбірае ключык,
Пляце паклёпаў ніць,
Каб мне зрабіць балюча,
Каб з ног мяне зваліць.
Ні ў лесе, ні ў харомах
Не збегчы ад яго.
Мая няўдача, промах,
Як свята для яго.
Ды хмару ў небе ўкусіць,
Змарнуе ночы, дні —
Я смелы. Не баюся
Мышынай мітусні.
Хутчэй — комплекс баязлівасці, амаль манія: I столькі выпадковага (ландскнехт, падбірае ключык і г. д.).
Пра крытыкаў («Крытыкі»):
Добрых крытыкаў і злых
Бачыў я аж лішку,
I прыходзіў кожны з іх
Са сваею лыжкай.
Урэшце — верш, які адкрываў кнігу:
Бяссонны агонь у сяброўскім акне
Шацёр непагаснага неба,
На гэтай зямлі палюбіце мяне,
Бо потым любоў мне не трэба,
Навошта пачуцці, як грошы, хаваць (!)
I верыць не жаўранкам, совам?
Мы выйшлі за шчасце людзей ваяваць
Са зброяй адзінаю — словам.
Не ўсе нашу песню прымаюць на «ўра» —
Хто п’яны, хто дужа цвярозы.
Мы слова бяром, як вугольчык з кастра.
Праз радасць нясём і праз слёзы.
Возраст Земли, по новейшим данным, определен в 4,55 миллиарда лет;
29.3.
Умельства жыць у атмасферы або ў чаканні нечаканага і незвынайнага — паэтычная якасць. Мітусня, штодзённасць зніжаюць не толькі ўласны рост — ніжэйшымі, будзённымі здаюцца ўсе. А людзі прыгожыя, цікавыя, таленавітыя — скрозь.
Вось 22-гадовы Аляксандр Стоўба, афіцэр. Загінуў, пасмяротна ўзнагароджаны ордэнам Леніна. У «ЛГ» 27.8.1982 яго вершы (рыхтуецца да друку яго кніга).
Усё суадносіцца з лёсам. Подзвіг — вышыня ўнутранага росту душы. «Ты, дорога, не кончайся, чтобы жизнь длинней была, Чтоб шагать с мечтой о счастье, Чтобы песня не спала».
Серебряную чашу поднимаю,
Хваля и воспевая небеса.
При этом никогда не забываю
Земных дорог земные чудеса,
Могучих рек весенние разливы,
И тополя, нацеленные ввысь,
И щедрым солнцем залитые нивы,
Где все земные запахи слились.
«Мы не можем судить беспристрастно о творчестве поэта в отрыве от его реальной жизни, тем более, если жизнь его уже свершена и если была она необычной...»
(Петр Ткаченко).
У кніжцы Г. Казака «Сегодня на заре» (Л., 1983) ледзь не адзінае (ну яшчэ трохі ёсць). «Мамы нет, ее не будет, мамин свет погас».
Какфлікт дзеяння і канфлікт ідэі. Апошні час часцей за усе — у паэзіі. Не так: паэзіі ўласцівы ён сама больш.
Затое — Максім Танк. («Правда», 2.1.84) у добрым перакладзе Я. Хелемскага:
Поэзия, о развяжи язык мой,
Чтобы живая речь — мы к ней привыкли!
Вошла в стихи. Владеет ею плуг,
Беседуя с землей. И мой пернатый друг —
Веселый жаворонок, вторя зорям.
Той речи верен. Люди все вокруг
С ней кровно дружат, счастьем или горем
Делясь в минуты встреч, часы разлук.
Поэзия, дозволь, слова постигнув эти,
Все заклинания от лихолетья
Произнести. И, став самим собой,
Стихами выразить и боль,
И то, чего я всей душою чаю
И, нашей речи вняв, предощущаю.
20.4.
Калі пераступаеш нейкія асновы і прынцыпы раз за разам, незаўважна становішся цынічным і подлым найгоршай подласцю: лічыш сябе «нармальным», ад іншых патрабуеш устойлівасці і нормы, быццам сам імі валодаеш.