Амаль паўгадзіны мы з Васілём, нібы мышы, сядзелі ў кустах. На наша шчасце, з лятальнага апарата ніхто не вылез. Нідзе нават сучок не трэснуў.

А пасля мы ўбачылі Піліпа Макаравіча. І што самае дзіўнае? Побач з ім ішоў Чорная Накідка.

— Чорная Накідка! — таўхануў я локцем Васіля.

— Без асінкі ідзе, — азваўся Васіль. — Адляпіў яго Піліп Макаравіч.

— Гукні, папярэдзь, што ў Чорнай Накідкі нож. Васіль прыўстаў.

— Эй!

А Піліп Макаравіч:

— Хлопцы, вылазьце. Я зірнуў на Васіля.

— Вылазіць ці не?

— Вылезем. З Піліпам Макаравічам не страшна. Мы высунуліся з куста. Пазіраем, як два палахлівыя зайцы.

— Не бойцеся яго, — паказаў на Чорную Накідку Піліп Макаравіч. — Гэта іншапланецянін. Ен добры. Я яму пра вас расказаў.

Іншапланецянін! Вось дык навіна! Даўно я марыў сустрэцца з іншапланецянінам. Але не такой уяўляў сустрэчу. Думаў, што ўбачу дзе-небудзь на вялікай плошчы… Воклічы «ўра!», абдымкі, пацалункі, мора кветак… А выйшла як? Ні воклічаў, ні абдымкаў, нібы так і трэба, нібы іншапланецяне прылятаюць да нас у соты ці тысячны раз.

— Ен добры. Не бойцеся, — паўтарыў Піліп Макаравіч.

— Чаму ён хаваўся ад нас, калі такі добры? — прамовіў Васіль.

— Спалохаўся. У страху, самі ведаеце, вочы вялікія.

— Гэта ягоная машына?

— Не машына, а лятальны апарат «Альбатрос», — сказаў Піліп Макаравіч. — На «Альбатросе» ён да нас і прыляцеў.

— Адкуль прыляцеў? З якой планеты?

— Чулі пра Тунгускі метэарыт?

Канешне, чулі. І ў школе нам не раз расказвалі, што 30 чэрвеня 1908 года над сібірскай тайгой непадалёку ад ракі Падкаменная Тунгуска штосьці ўзарвалася. «Загадкавы выбух», — так пісалі і пішуць у газетах. Паветраная хваля ад выбуху абляцела ўвесь зямны шар, парушылася магнітнае поле планеты, у многіх краінах зафіксавалі «светлыя ночы». І самае цікавае: на месцы выбуху не знойдзена аніякіх слядоў віноўніка катастрофы. Адны вучоныя лічаць, што ўзарвалася лятаючая талерка, другія пішуць, што камета, трэція даказваюць, што метэарыт. Горы паперы спісалі, а ўсё спрачаюцца.

— Пра Тунгускі метэарыт мы не толькі чулі, але і чыталі,— пахваліўся я.

А Васіль:

— Чаму пытаецеся?

— Чалавек, якога вы называеце Чорнай Накідкай, з планеты Сіз, — сказаў Піліп Макаравіч.

З планеты Сіз… А пры чым тут Тунгускі метэарыт? Няўжо Піліп Макаравіч хоча сказаць, што іншапланецянін на Тунгускім метэарыце да нас спусціўся?

— Хм, — хмыкнуў Васіль. — Сіз…

— Дзіўная назва? — басам прагаварыў Чорная Накідка.

Я глядзеў на яго, як вы глядзелі б на рыбу, выцягнутую з вады, якая раптам загаварыла.

Я неўпрыкметкі зірнуў на Васіля. А ён стаіць адкрыўшы рот, губамі бязгучна перабірае.

— Вы нашу мову спецыяльна вывучалі ці змалку ведаеце? — выдыхнуў Васіль.

— На нашай планеце ўсе гавораць, як і вы. А чаму так, я і сам не ведаю. Гэтак і нашы прадзеды гаварылі.

Вы не здагадваліся, што існуе планета Сіз. А мы пра вас усё ведаем. У нас ёсць прыборы, якія ловяць вашы галасы, перадаюць вашу размову. Праўда, так бывае адзін раз у дзесяць год, калі наша планета найбольш набліжаецца да вашай. Роўна тыдзень мы можам чуць, што на Зямлі адбываецца.

— Дык цяпер ваша планета найбольш наблізілася да Зямлі? — скумекаў Васіль.

— Але, — кіўнуў галавою іншапланецянін.

— Кожны жыхар планеты Сіз можа паслухаць, пра што мы гаворым? — падаў я свой голас.

— Толькі валадар і яшчэ некалькі блізкіх яму людзей.

Няўжо я сплю? Здаецца, не. Валадар… Дзіўна. У іх ёсць свой валадар. Што ж там за парадкі? Валадар… А гэты хто? Памагаты валадара? Няйначай, нейкі міністр. Пашчасціла нам з Васілём! З міністрам размаўляем! З міністрам, які прыляцеў з іншай планеты. Пашанцавала… А чаго ж ён прыляцеў да нас? Няўжо са службы выгналі? Напэўна, так. Выгналі… Што ж будзе? Няўжо пачне прасіць, каб дазволілі ў нашай вёсцы пажыць? Ну, дазволім. А што далей? Кватэру калгас выдзеліць, на работу стане хадзіць. Відаць, трактар дадуць. У тэхніцы ён разбіраецца. Вунь на якім вялікім коле здолеў прыляцець. Але ці захоча на трактары працаваць? Усё-ткі міністр.

— Як ты думаеш: міністру ў нашым калгасе работу дадуць? — шэптам пытаюся ў Васіля.

— Якому міністру?

— Гэтаму. Які да нас прыляцеў.

— Я не старшыня калгаса, — як адрэзаў Васіль.

— Перш чым на работу запрашаць, пазнаёміліся б з госцем, — пачуў мой шэпт Піліп Макаравіч.

— Антон, — гучна сказаў я.

— Васіль, — яшчэ гучней прагаварыў мой сябар.

— Сакс, — сказаў іншапланецянін. Мне здалося, што я недачуў.

— Як? — наставіў вуха.

— Сакс.

— Сакс — гэта імя ці прозвішча?

— На нашай планеце ў людзей толькі імёны. Імёны дае валадар. Наша планета невялікая. Так што яму няцяжка.

— Чаму вас валадар назваў Саксам? — вылез наперад Васіль.

— У пустыні расце дрэва, якое называецца саксаул. Першыя чатыры літары назвы гэтага дрэва і ўтвараюць маё імя.

— Цікава, — прамовіў Васіль. — Вас зваць Сакс, а планета называецца Сіз.

— Есць слова «аазіс». Гэта куточак сярод пустыні, дзе ёсць дрэвы, вада, дзе птушкі пяюць, — цярпліва тлумачыў Сакс. — Прачытайце апошнія тры літары слова «аазіс» наадварот. Выйдзе — Сіз.