Каля Казіміра Міронавіча круціўся Палын.

— Чаго насы павесілі? — сустрэў ён нас. А вядзьмак паківаў галавою.

— Тых людзей шкадавалі, заступаліся за іх. На мяне воўкам глядзелі. Не даспадобы, што хацеў іхні ўраджай знішчыць. Дык правільна я рабіў? Га?

Хіба павярнуўся б у мяне язык сказаць, што правільна? Я шкадаваў іх, тых людзей з безыменнага горада. Шкадаваў так, як, мабыць, шкадаваў бы малодшага неразумнага брата. Дый хіба можна знішчаць збажыну, якая наліваецца, красуе?

— Э-эх! — уздыхнуў я.

— Сядайце за стол, падсілкуйцеся, — запрасіў вядзьмак.

Зноў хітруе. Зноў нешта прыдумаў. Закідае вуду. Няхай хітруе. Пабачым, што будзе. А цяпер трэба наесціся.

Я сеў на крэсла. І Пятрусь сеў, падсунуў да сябе талерку з супам, зачарпнуў лыжкай, паднёс да рота. А з лыжкі агонь як пыхне! Нібы сярнічку кінулі, бензін запалілі. Пятрусь, войкнуўшы, схапіўся за губы.

Вядзьмак у рогат:

— Га-га-га… гы-гы-гы…

І Палын рагоча, аж прысядае.

— Губы не апякло? — пытаюся ў Петруся.

— З-здаецца, н-не.

— Вядома, не апякло, — прагаварыў Казімір Міронавіч. — Гэты агонь не сапраўдны. Сваё ўмельства я вам паказаў.

Здзекуецца з нас. Ведае, што галодныя. Будзе нам наедак. Не, не выйдзе па-ягонаму. Лепей з голаду спухнуць.

Я кінуў лыжку на стол.

— Самі ешце.

— Забастоўшчыкі! — галёкнуў Палын.

— Ешце. Болей так не буду, — сказаў Казімір Міронавіч.

— Не будзеце? — з недаверам зірнуў Пятрусь.

— Слова даю.

Хоць і не паверылі мы ягонаму слову, але зноў узяліся за лыжкі. З'елі суп, наеліся бульбы з агуркамі, запілі малаком.

— Вось як я жыву, — пахваліўся вядзьмак. — Ем, колькі захачу. Наемся, у цяньку паляжу. І вы будзеце так жыць, калі мяне паслухаецеся.

Зразумела, чаму за стол запрасіў. Здалёку заўважыў, што па дарозе валачэмся. Хоча купіць. Кось-кось, пакуль у аглоблі. Што ж яшчэ скажа?

— Бачылі, як агонь з лыжкі палыхнуў? І вас гэтаму навучу. Возьме які-небудзь галадранец лыжку, паднясе да рота, а з лыжкі агонь. Са страху той галадранец пад стол палезе. А вам смеху на ўвесь дзень.

Ну й злыдзень! Сам, напэўна, не працуе. Людзі на яго карак гнуць. У свой рот каўбасу, а ім агонь пад нос.

— Не выйдзе па-вашаму, — прагаварыў Пятрусь.

— Вы ж бачылі людзей. Яны за капейку павесяцца. Каго шкадуеце? Сябе пашкадуйце. Вас ніхто не пашкадуе. Дабра вам зычу.

— Не хочам такога дабра, — сказаў я.

— Не хочаце? Пацярплю. Яшчэ не дайшло да вас. Дойдзе. Ідзіце направа. Не забыліся, што напісана? Пойдзеш направа — гонар страціш. Не хочацца туды ісці? Палын, чорную кнігу нясі. Тры разы прачытаюць і ўсяму-ўсяму навучацца.

Мы з Петрусём выскачылі з-за стала.

— Ідзіце, — апёк нас вачыма вядзьмак.

— Пойдзем. Не палохайце, — прамовіў Пятрусь.

Дарога, на якую выправіў нас вядзьмак, вяла праз лес.

— І чаго Казімір Міронавіч так прычапіўся да нас? Няхай свайго Палына вядзьмарству вучыць, — падаў голас Пятрусь.

Так, нездарма вядзьмак да нас прычапіўся. То палохае, то ўгаворвае, то стараецца задобрыць. Чакае, што не вытрываем, што паддамося яму. Як жа вытрываць? Ці ўбачым мы калі-небудзь сваю вёску? Чаму такія нешчаслівыя? У іншага ўсё як па масле. А мы яшчэ школу не скончылі, а ўжо ў бутлях пасядзелі, трапілі яшчэ далей, чым на край свету.

Мы паволі цягнуліся па дарозе. Невясёлыя думкі ў галаве. І на душы так прыкра, што хоць плач.

Лес нечакана скончыўся. Мінуўшы паваротку, мы ўбачылі перад сабою горад, які раскінуўся ў нізіне. Сярод аднапавярховых дамоў, абсаджаных ліпамі, клёнамі, сям-там трохпавярховыя, мураваныя.

— Тут заможней жывуць, — прагаварыў Пятрусь.

— Ды невядома, хто тут жыве. Пойдзеш направа — гонар страціш, — нагадаў я яму.

— Будзем трымаць хвост пісталетам, — нявесела пажартаваў Пятрусь.

Што адразу кінулася ў вочы, калі прыйшлі ў горад? Доўгія брукаваныя вуліцы, дагледжаныя хаты. Чамусьці на кожнай хаце партрэты маладога кучаравага чалавека, які прыязна ўсміхаецца, як бы кажа: «Вітаю вас».

— Хто гэта на партрэтах? Як ты думаеш? — запытаў Пятрусь.

— Мабыць, валадар іхняга горада, — пачаў я. Пятрусь перапыніў мяне:

— Ігнат, глянь направа! Лысы сабака пабег! Я зірнуў направа. І праўда, бяжыць каля плота сабака, увесь-увесь астрыжаны. Як гаворыцца, ад галавы да хваста.