— Ваша вялікасць народны цар Іванка, — усхліпнуў галоўны міністр, — я верай і праўдай служыў і яшчэ паслужу.

— А хто нядаўна казаў, што мяне з трона трэба зваліць? Хіба не ты?

Галоўны міністр споўз з крэсла, упаў на калені.

— Спаў я. Праз сон вырвалася. Язык без касцей. Пан Катовіч падслухаў. Ведаю. Ён мяне падкусіў. Людзі спяць, а ён ходзіць, прыслухоўваецца.

Пан Катовіч сядзеў бы каменны. Ніводзін мускул не здрыгануўся на твары. Уявілася, як ноччу крадзецца да ложка, на якім спіць галоўны міністр. Вакол ціха, а ён падыходзіць на дыбачках, крывая ўсмешка на вуснах. Галоўны міністр шэпча праз сон: «Трэба зваліць з трона народнага цара Іванку. Сам сяду». Не бачыць, хто побач.

Зразумела, чаму народны цар Іванка так хацеў яго дурнем зрабіць. Не сёння задумаў на пагібель паслаць. Ды не паказвае, што помсціць. За стол небараку пасадзіў, прымусіў у карты гуляць.

— Ваша вялікасць!.. — загаласіў галоўны міністр.

Народны цар Іванка паморшчыўся, як ад зубнога болю.

— Стражнікі! Забраць. Да мядзведзя ў клетку.

У залу ўляцелі два стражнікі ў шырокіх шараварах, падхапілі галоўнага міністра пад рукі, павалаклі. Ён хацеў нешта сказаць, але стражнікі кулакамі па спіне і за дзверы.

— Каго галоўным міністрам прызначыць? — звярнуўся народны цар Іванка да пана Катовіча.

Пан Катовіч апусціў вочы.

— Не асмельваюся сказаць… Я стараюся… Не, не асмельваюся… Ніхто так не стараецца, як я.

— Цябе і прызначаю.

Пан Катовіч падскочыў з крэсла, схапіў народнага цара Іванку за руку, пацалаваў.

— Не спадзяваўся. Не думаў. Апраўдаю ваш давер. Я вас і ў сне буду славіць. Ваша вялікасць!.. Рады старацца. Вельмі рады.

— Сядай. Каго ж на тваё месца прызначыць, начальнікам прафілакторыя? Сядай, сядай…

Пан Катовіч сеў на самы краечак крэсла.

— Можна пана капітана Бадзея.

Пан Бадзей, як пачуў гэткае, дык аж галавою страсянуў.

— Пана капітана? — прагаварыў народны цар Іванка.

— Яго, ваша вялікасць. Ён пастараецца. Ён гэтых хлопчыкаў злавіў. Мы іх на прыцэл узялі, калі яны толькі ў наш горад увайшлі. Мы данеслі вам. Вы загадалі, каб іх сюды прывялі. Вы іх пакуль не дапытвалі. Вы таго дурня хацелі дурнем зрабіць. А пан капітан пастараецца.

— Пан Бадзей у нас прасіў, каб далі торбу золата. Абяцаў, што адпусціць, — прамовіў Пятрусь.

Я думаў, што народны цар Іванка абурыцца, што пашле пана Бадзея з мядзведзем барукацца. А ён сказаў:

— Хлопчык, не балабонь. У цябе язык як трашчотка. Я жадаю, каб пан Бадзей патанцаваў.

— Вядома, патанцую! — усклікнуў пан Бадзей і давай скакаць, стараючыся як мага вышэй падскочыць.

— Во дае! — падахвоціў яго народны цар Іванка.

Стараецца пан Бадзей, каб дагадзіць. Пусціўся ў сабачую скуру. І пан Катовіч за яго не лепшы. Макам рассыпаецца. У руку пацалаваў. Танцуюць, цалуюць. Прыйдзе час — дурнямі іх зробяць, як былога галоўнага міністра. Пашлюць з мядзведзем барукацца.

— Годзе! Годзе! Лопнеш! Разарвешся! — замахаў рукамі народны цар Іванка.

Пан Бадзей выцягнуўся, як туга напятая жылка. Твар чырвоны, пот градам коціцца. Каб яшчэ так некалькі хвілін патанцаваў, то, мабыць, лопнуў бы, разарваўся.

— Ваша вялікасць, умее танцаваць пан Бадзей. Добры хлопец. Калі б хлопчыкі яму торбу золата далі, то ён вам яе прынёс бы. Дзеля вас стараўся, — прамовіў пан Катовіч.

— Канешне, вам аддаў бы, — падаў голас пан Бадзей.

«Калі б далі, то ў жалезны куфар схаваў бы і на тры метры ў зямлю закапаў бы, каб днём з агнём не знайшлі», — падумаў я.

Народны цар Іванка звярнуўся да пана Бадзея:

— Што пра мяне казалі хлопчыкі?

— Кепскім словам абазвалі. Няхай самі скажуць. У іх языкі як трашчоткі.

— Ты іх прывёў — ты і скажы.

Пан Бадзей пабялеў. Быў чырвоны, як рак, а цяпер ураз пабялеў, стаў што палатно. Вядома чаму. Не паварочваецца язык свайго валадара сабакам назваць. Як жа ён выкруціцца?

— Скажы. Не бойся.

— Не магу, ваша вялікасць. Вельмі кепскім словам абазвалі.

— А я загадваю.

— Язык колам стаіць.

— Ну!

Пан Бадзей неспадзявана стаў на калені, упёрся рукамі аб падлогу і загаўкаў:

— Гаў-гаў-гаў…

— Ха-ха-ха… — затросся ад смеху народны цар Іванка. — Зразумеў. Яны мяне сабакам абазвалі.

— Няпраўда, — не сцярпеў я. Пан Бадзей ускочыў на ногі.

— Ваша вялікасць, выкручваюцца. Яны іншаземныя шпіёны.

— У мяне не выкруцяцца. Пан Катовіч, неспакойна ў нашым горадзе. Нейкія прыблуды-хлопчыкі плёткі пра мяне распускаюць, галоўны міністр казаў, што з трона зваліць. Калі так далей пойдзе, то і людзі ўзбунтуюцца.