Але я выканаў свой абавязак - мае дзеці будудь жыць. Іх будзе процьма - і мы яшчэ ўздымемся і здзейснім Вялікі Паход.”

Патанаючы ў пыле, Астрыд стомлена перабіраўся цераз дарогу. Велізарнае кола карэты падмяла яго пад сябе.

МАРКІЗ АНТУАН ДЭ ЛОНГ

“Колькі ж гэтых стварэнняў на дарогах. Трэск ад саранчы, што трапляе пад колы, заглушае тупат капытоў.

Яго вялікасць павінен дапамагчы Альмі. Я бачыў усё на свае вочы, і я пастараюся яго пераканадь.

Але голад непазбежны. І непазбежныя пакаранні. Епіскап абяцаў папярэдзіць сына Жака Секвестра, як яго там?.”

ЕПІСКАП ГРЫГОРЫЙ

Пякельная сумесь задушлівага начнога паветра з дакучлівым ныццём камароў вымушала дыхаць часцей, чым было неабходна для сну. А над неахайна ўзбітай падушкай з гусінага пуху круділася назойлівая думка: “Гэты сысунок яшчэ і манеты рабіў! (Зрэшты, казне прыдасца.) Дарэмна я яго адпусціў, дарэмна!”

Неабходнасць супакоіцца і нададь думкам нейкі іншы накірунак вымусіла айца Грыгорыя падняцца з ложка.

У адным споднім ён з крахтаннем падышоў да стала, запаліў тры кандэлы і ўласнаручна вывеў указ, які заўтра ж збіраўся аднесці на зацвярджэнне ў магістрат:

“У адпаведнасці з зямельныім кадастрам правінцыі Альмі і ў сувязі са смерцю Балтазара Секвестра землі, перададзеныія ў свой час Святой Царквой Жаку Секвестру, вяртаюцца ва ўладанне Святой Царквы.

Епіскап Грыгорый”.

РАЗВЕДЧЫК

КАСМІЧНА-РЭЛЯТЫЎНАЯ ФАНТАЗІЯ

Рабі сваю справу. Не бойся ворагаў, не заводзь сяброў. Усе чужыія, а сваіх ніколі не будзе. І галоўнае - памятай пра сваё прыз начэнне.

Аўтар

Інфармацыя для зямлян:

странг – адзінка часу: змена сарака пакаленняў на Арадзе;

эверфарсінг – сярэдняе афіцэрскае званне;

спейскрос – касмічны карабель для міжпланетных: і міжгалактычных: палётаў;

дыіспаграма – адраснае пасланне ў межах Метагалактыкі.

1

Арада была асуджана на пагібель. Альдэпарыс, які спрычыніўся да ўзнікнення жыцця на Арадзе і апекаваў за ёй спакон веку, змяніў літасць на гнеў: пратуберанец, раптоўна выкінуты з яго нетраў, выпаліў Заходняе паўшар’е Арады. Безупынныя пажары знішчалі атмасферу і ўсё, што адалела пасля выкіду. Рэшткі заходніх пасяленцаў перабіраліся ва Усходняе паўшар’е. Адноўленыя на Усходзе серсамагнітныя інфармацыйныя станцыі апрацоўвалі звесткі

з Касмічных Базаў Назірання, не даючы забыцца пра катастрофу. Непрадказальнасць магутнасці і часу наступных выкідаў паставіла Араду ў стан страхотлівай няпэўнасці. У лабараторыях Інстытута Катаклізмаў лічылі, што такая ж катастрофа ва Усходнім паўшар’і верне жыццё на планеце ў дагістарычныя часы. Але з трагедыяй такога маштабу вучоныя сутыкнуліся ўпершыню, таму праз іх напышлівую ўпэўненасць праглядвала разгубленасць дылетантаў. Міжпланетная Асацыяцыя распрадоўвала варыянты эвакуадыі жыхароў на спадарожнік Арады - Рэну. Аднак непамерна вялікія выдаткі на стварэнне там умоў жыцця, якія б задаволілі арадан, адсоўвалі перасяленне на неакрэслены час, а іншых спадарожнікаў не падарыў Арадзе ўсёмагутны Космас.

Арада была асуджана. Яна ўжо не магла быць ранейшым раем, улоннем спрадвечнага прымірэння і спакою. Сотні странгаў бесклапотнага жыцця нівеліравалі ў яе дзяцей інстынкт самазахавання, які эвалюцыянаваў да грамадскага інстынкту захавання цывілізадыі. Толькі малая частка арадан згадзілася б рызыкавадь і спрабавадь шукадь выйсце з цяжкага становішча.

Эверфарсінг Шарбітрон быў адным з разведчыкаў- індывідуалаў. Замадаваны многімі пакаленнямі продкаў генатып, выдатная тэарэтычная падрыхтоўка і паспяховая стажыроўка ў самых аддаленых кутках сістэмы Альдэпарыса зрабілі эверфарсінга спрактыкаваным прафесіяналам у сваім рамястве.

2

“Мы, жыхары вечнаблакітнай планеты Зямля Сонечнай сістэмы, звяртаемся да вас, браты па розуму, са спадзяваннем быць пачутымі. Магчыма, наш голас даляціць да вас, калі Зямля ператворыцца ў мёртвую планету.” Далей ішло апісанне гісторыі Зямлі, яе месцазнаходжанне, прадбачліва пададзенае Аддзелам Шыфру ў сферадынамічных каардынатах, а таксама перыяд абарачэння Сонца вакол цэнтра Метагалактыкі.

Рэжым аналізу паказаў, што зямляне - тыповая біялагічная сукупнасць канфліктнага прагрэсу з дамінуючай роляй аднаго віду. Арада ведяла такія цывілізадыі, яны ніколі не былі ўстойлівымі. Хутчэй - самаразбуральнымі і самаўзнаўляльнымі. Як гэта адбываецца, Арада не ведала, але ведала, што так і ёсць.

Шарбітрон выключыў камп’ютэр. Рада Пошуку Цывілізацый накіроўвала яго на далёкую Зямлю з мэтай вызначэння прыдатнасці яе для каланізацыі. Шарбітрон не быў першым. Многія разведчыкі блукалі па розных сузор’ях і галактыках, зрэдку даючы інфармацыю на Араду. Самыя ж першыя разведчыкі, адпраўленыя на пошукі семнадцать странгаў таму, былі пакінутыя на волю лёсу з-за недасканаласці спейскросаў і, відавочна, навекі захлынуліся вакуумам Сусвету. Удасканаленне камераў анабіёзу дазволіла разведчыкам рассунуць жыццёвыя рамкі шырэй за межы існавання цывілізадый. Разведчыкі-выпрабавальнікі, асноўнай задачай якіх была праверка анабіёзу ва ўмовах рэальнага космасу, вярнуліся праз паўстранга такімі ж, як перад адлётам, хоць за гэты час на іх роднай планеце змянілася нямала пакаленняў.