Шрифт:
ете алмай жатыр. Ары кеткенде айына бір барып, кілін аулап
трушы едім. те ырза болып алатын. Кейініріекте баранымда,
гіме стінде кзіне жиі жас алатынды шыарды.
– Сен келіп трасы – ау рдас дегендер азайып та барады. Біра
осында трса да, келмейді, - деп, кзіне жас алды. Бір кні немересі
йленіп, зіне мгедектерге тиесілі машина алан екен. Ол
баранымда кілі жадыраы, уанышты екен. Кптен айналдыран
ауру оя ма, таы бір келгенде баласы: «ш кн болды, еш нрсені
білмейді» - деді. Шаласынан жатыр, кзі де, аузы да ашылан. Тек
тыныс ана бар. «Кеше туан інісі келіп еді, оны да білген жо» - деді.
Мен: - йтре, замандас рдас едік. Рухы лі зіде екен. Бетіді
тзеп алыпсы ой. лаы естімегенмен, рухы есітер. атар едік.
Ренжіскеніміз жо. Сонда да болса айтайын, атар адамда зіл –
алжы болады, кіліе алан жері болса, кешір, мен де кешірдім.
Ырза бол! – деп, ырзалы білдірдім. Мен кеткен кні тстен кейін
йтре дние салыпты. Бл 1997 жылы еді.
Информбюроа телеграмма
1941 жыл. лы Отан соысы басталып кеткен кез. Неміс
басыншыларыны кн сайын ілгері жылжып, бір аладан кейін екінші
аланы басып алу кезені. Кн сайын, апта сайын ел азаматтары
армияа алынып, оларды бала – шааларымен оштасып жатан кезі.
лі кнге кз алдымда тр: поезд имылдап жрген кезде, алып бара
жатыран бауырларыны ні, дауыс шыарып жылаан дауыстары.
Жастайынан ыршын кеткен азаматты намаз жасап, табытын ктеріп
бара жатандаы йдегілер далаа шыып еіреген нідей. Адам
53
баласыны тла бойы тршігеді, йа шымырлайды. Осылайша
кндер тіп жатты. Елдегілерді майдандаы бауырларына, жан –
жарына жолдаан телеграммалары кнбе – кн информ хабардан
кейін оылып трушы еді. Бір кні Самков Алексей (мені телеграфист
морзистікке йретуші стазым) екеуіміз асымызда отыратын
телефонистка – коммутаторщица Досмаханова Бибрабаны атынан
телеграмма жолдауа келістік. Бибраба соыс басталар алдында ана
Жааоран ауданды комсомол комитетіні бірінші хатшысы
Зулхарнаев бенге трмыса шыан. йленгендеріне бір ай ана
шамасы еді, бенді майдана алып кетті.
«Дорогой мой Абен! Мы все здоровы.Защищай Родину! Целую
тебя,твоя Бибраба» - деп, - Москва информбюроа телеграмма
жолдаанбыз. Оны Бибраба білмейді. 2-3 кн тер - тпесте
таертенгі хабарды берген со, артынан телеграмма да оылды.
Бибрабаны жмыса кегені де сол еді, телеграмма да оылды. Біз
Алексей екеуміз Бибирабаа «Молодец!» деп, ттытап жатырмыз.
Ол болса: «Мен телеграмма бергенім жо» - деп, бізге жабысып
жатыр. Сол бені майданда аза тапты білем, хабарсыз кетті.
Бибраба болса, жеті жылды мектепті орысша бітірген, сауатты,
пысы болатын. Соыстан келген кезім. 1948 жылды жазы
Кызылорда педучилищесіне экстерно трде тсіп, мемлекеттік
экзаменаа келгенмін. лы Отан соысында бір олынан айырылан
Саов деген жігіт аражаты тауысылып, облысты леуметтік
амсыздандыру бліміне кмек срауа барыпты. Ол да сол
училищеде экзамен тапсырушы еді. зі шиелілік . Арызын орысша
жазу керек болан екен, сол арызын маан жаздыран. Саов арызын
бастыа алып барады. Басты толы келген, ой кзді сары келіншек
крінеді.
–
Мынау арызды кім жазды? – деп срайды.
–
зім жаздым, - дейді Саов.
–
Жо, мына жазан кісіні білемін. Шыныды айт, кмек
беріледі, - дегенде, Саов шынын айтыпты. Бл басты Досмаханова
Бибраба екен. Арада 7 жыл ткен. лі кнге мені олымды
мытпаан. – Алдаы жма кні саат беске йге келсіп осы арызыы
жазан кісі – деп, адресін айтыпты. Осындай да адамда мытпайтын
абілет болады екен!
Адам анша абілетті боланымен, тадырды пешенеге
жазанынан аспайды екен деген арытындыа тіреле береді екенсі.
Осы пысы келіншек мірді трлі кезедерін бастан кешті. азір сол
жалыз басты, баласы айтыс болан. Сырлы аяты сыры кетсе де,
сыны кетпесті кейпінде.
Мрсіз анытама
Ертеректе жаадан некелесіп жатандырды некесін иятын
молда йленуші жігіттен “Итті даусы жететін жерге онасы ба?”-