Onun violoncelist-professor Anselovic il kecirdiyi saatlar, ondan aldigi drs, dyrli mslht v t"ovsiyylr hdr getmdi. mk v zhmt, "ustgl istedad v zka, "ustgl peskarliq v pedaqoqluq, "ustgl b"oy"uk v mrhmtli "urk… Sadaladigim bu m"usbt v y"uksk keyfiyytlr M"usl"uml professor Vladimir Sezaryevic Anselovicd birlsirdi, vhdt tskil edirdi v glck intibaha yeni yol acirdi. O, yazirdi: “Mn vokalin sasi hesab olunan texniki ilmyin "ohdsindn glmyi "oyrndim. “Viktoriya” romansinda vokalin et"ud v qammasini olduqca tmiz oxudum. Vladimir Sezaryevicin msgllrind aldigim tcr"ub mqaminda, sonralar “Seviliya brbri” operasinda Fiqaro partiyasinin "uzrind islynd g"ord"um ki, qamma v basqa br -bzklr, saysiz-hesabsiz, hmcinin, kifayt qdr coxdu. M"ullimimdn aldigim mslht mlli-basli isim yaradi. Italiyada tcr"ub kecdikdn sonra Nazim Rzayevin rhbrliyi altinda Azrbaycan D"ovlt Kamera orkestri il XVI-XVIII sr bstkarlarinin qdim mahnilarina b"ut"ovazr irdik (val, l"ordid )

Lakin, bu c"ur mktb b"ut"un hyat boyu bs etmir: gr bir ay msgul olmasan, hamisini yenidn baslamaq lazim glir. Mn istyrdim ki, xyaln yox, hqiqtn bu, cox gozl, qrib, ziyali insani "urkdn qucaqlaylm. Deyilnlr rgmn o, oglu il birlikd Israil k"oc"ubd"u. Mn, onu son df g"ornd Vladimir Sezaryevic ailsi il getmy hazirlasirdi”.

M"ugnninin “Xatirlr mnd yasayir” (“Живут во мне вспоминания”) kitabindan gtirdiyim iqtibaslar bir daha s"ubut etdi ki, mk, zhmt, vaxt srf etmdn, alin tri silmdn, zka isltmdn keyfiyytli ny is nail olmaq m"umk"un deyil, htta, sn M"usl"um Maqomayev olsan, bel…

M"usl"um"un hyati vvldn-axira qdr hmis m"uxtlif clbedici epizodlarla zngin olubdu. Maraqli bir hadis o, mktbd oxuyanda bas verir. Mahni oxumaq onun diqqtini o qdr clb edir ki, basqa fnlr tamamil yaddan cixir. Bunun mntiqi nticsi olaraq yeddinci sinifd, ikinci il oxumaq thl"uksi yaranir. Vziyytin acinacaqli oldugunu g"orn gnc "oz"un"u itirmir v cixis yolunu mktb direktoru Tahir Atakisiyevin yanina getmkd g"or"ur. Mktb direktoru Tahir m"ullim Rauf Atakisiyevin qardasi idi. Rauf Atakisiyev il M"usl"um Maqomayev Susanna Arkadiyevnanin yaninda musiqi il m sgul olarkn tanis olmusdular. M"usl"um v Rauf srbst, bos asud vaxtlarini birlikd musiqi ifa etmkl kecirirdilr. Tahir Atakisiyevin yanina gln M"usl"um ona m"uracit edrk deyir: “Mn musiqi mktbin kecmk istyirm. Orda mn sevimli oxumagimla msgul olacam. Hec kim mni riyaziyyatla msgul olmaga mcbur etmyckdi, c"unki o ( riyaziyyat : -C.P.) mnim beynimi “zibillyir”.

Gncin "oz fikirind israrli oldugunu g"orn mktb direktor hec bir problem yaratmir v M"usl"um"un musiqi mktbin kecmsin raziliq verir v deyir:

– “gr alinmasa, qayidarsan…”

Bundan xbr tutan M"usl"um"un dostu Rauf Atakisiyev onu mzmmt edir v deyir:

“Bu cur secm mktbi atmaq olar. Mn istrdim ki, sn glckd ali thsil alasan, b"oy"uk musiqici olasan…”

Raufun s"oz"und b"oy"uk bir realliq, bir mntiq, bir hqiqt var idi. Dogrudan da bu, mktbi qurtaranlar glckd yaxsi musiqici olurdular. C"unki M"usl"um"un oxudugu mktb, s"oz"un hqiqi mnasinda, Bakida sayilib-seciln secm musiqi-orta mktbi hesab olunurdu. Bu, mktb x"ususi istedadi olmayanlari qbul etmirdilr .

Bu, bard M"usl"um yazirdi: “Baki Konservatoriyasinin nzdind ki, musiqi mktbi secm mktb idi. Secm o mnada ki, bura istedadi, qabiliyyti olan usaqlari qbul edirdilr. Valideyinlrin hansi y"uksk vzifni tutmasi burda kecrli deyildi. Secim meyari bir idi-tbii istedad. Qabiliyytsiz, bacariqsiz olanlari, htta, tanisliq v basqa qeyri-m"uyyn yollarla, bel, bu, musiqi mktbin qbul etmirdilr. Mhz, buna g"or d bizim mktbi qutaranlarin coxu yaxsi musiqici olurdular. Mktb Baki shri kimi beynlmilr idi: onda biz milli m"uxtlifliyin n oldugunu bilmirdik. Hec vaxt tsvis, hycan, iztirab kecirmirdik, c"unki Azrbaycanin paytaxti Bakida Azrbaycan dilini bilmk m"utlq hesab olunmurdu. Istyirsn-"oyrn, istmirsn-"oyrnm. Bizim aild rus dilind danisirdilar. Ona g"or yox ki, mn dogma ana dilini zif bilirdim…

Xeyr! sla yox…

Nnm Baydag"ul tatar, Camal mimin hyat yoldasi Mariya Ivanovna is etnik trkibin g"or polyak idi. mim Azrbaycan dilind kifayt qdr yaxsi danisirdi, ancaq dbi Azrbaycan dilind hrdn ilisirdi…”.

M"usl"um"un yeni mktbd aldigi bilik gnc oglanin konservatoriyaya daxil olmasina kifayt edir. Bellikl, M"usl"um ali musiqi thsili almaga nail olur v bununla da dostu Rauf Atakisiyev verdiyi s"oz"u yerin yetirir.

M"ugnninin usaqliq illrini nzrdn kecirnd g"or"urm ki, onun "uc"un bu zaman ksiyi cox maraqli, kesmkesli v yadda qalan olubdu. O, hec vaxt bir yerd oturmagi, sakit durmagi xoslamayibdi. Adtn bel usaqlar haqqinda deyirlr: “bulaq kimi qaynayir” v ya “od parcasidi”. Mn, qiyabi sahidi oldum ki, babasindan yadigar qalan musiqi altlri, hmcinin, evd olan elektrik mist avadanliqlari il M"usl"um nec davranir, nnsinecil toxan il

Digr bir trfdn is bu, diribasliq usagin g"oz"unun “aciqligindan”, cevik olmasindan xbr verirdi v cox yaxsi lamt hesab olunurdu. n azindan, mn bunu M"usl"um"un problemlri "oz"u hll etmk qabiliyytin malik olmasinda, riyaziyyat fnnindn qacaraq basqa mktb kecmsind g"ord"um. Qtiyytli, bacariqli v isini yaxsi biln M"usl"um riyaziyyatdan yaxa qurtara bilmir. misi Cmalddin onun riyaziyyatla msgul olmasi "uc"un ev repititor dvt etmli olur. Lakin bu, hec nyi dyismir, atalar mslind oldugu kimi: “dyirman "oz isinddi, caqcaq bas agridir”.

O, xatirlrind yazirdi: “Coxda b"oy"uk syl calismirdim. Mktbli masasi arxasinda oturmaq mnim "uc"un biz "ust"und oturmaga brabr idi. Musiqi il msgul olmaq tamam il basqa idi, c"unki bu mnim xosuma glirdi… Lakin riyaziyyat, b"ut"un bu, formulalar, mchul v m"otrzlr, "umumiyytl, n is oxumaga d"oz"um"um, sbirim yox idi. Is o yer catmisdi ki, "umumthsil fnlr "uzr mnim "uc"un ev repetitor dvt edirdilr. Onlardan biri riyaziyyatci, yaxsi yadimdadi… la oglan idi, eynkli-agilli. O, mn cbrdn, ancaq mnim basimda "oz d"us"unclrim: musiqi v gzmk dolanirdi. Bir qapiya oynamaq nhayt riyaziyyat m"ullimini bezdirdi.”