Шрифт:
Мефістофель
Ён зноў гарыць, ён зноў палае! Ідзі, ідзі ж суцеш яе, дурны. Дзе недарэка выйсця добрага не мае, Там горнецца адразу да труны. Смялей! Адкінь адчай і горды гнеў — Ля чорта сам ты трохі ссатанеў. Бяда, калі ўжо чорт пачне тужыць, Тады няма чаго і жыць.Пакой Грэтхен{67}
Грэтхен (адна, за калаўроткам)
У сэрцы боль, Запал пагас, Не вернецца Шчаслівы час. Спакой мінуў — І мне труна, Агоркнуў свет — І я адна. Душу маю Азмрочыў сум, Завяла я Ад горкіх дум. У сэрцы боль, Запал пагас, Не вернецца Шчаслівы час. Каб да мяне Прыйсці ён мог, Як выбегла б Я на парог, Яго хада І моц плячэй, Яго ўладарны Бляск вачэй. Яго — і голас, І далонь, І вуснаў — ах! Святы агонь! У сэрцы боль, Запал пагас, Не вернецца Шчаслівы час. Жаль грудзі рве — Больш не ўтрываць: О, каб магла Яго ўтрымаць. І цалаваць Усё жыццё, З любоўю — ў смерць, У небыццё!Сад Марты{68}
Маргарыта. Фаўст.
Маргарыта
Скажы мне, Генрых мой!Фаўст
Скажу!Маргарыта
Скажы, як ставішся да бога? За добрую тваю душу Мяне ўвесь час грызе трывога.Фаўст
Пакінь, дзіця, маё ты знаеш пачуццё, Я за яго гатоў аддаць жыццё, Не ганячы царквы і неба.Маргарыта
Нядобра так, нам верыць трэба!Фаўст
Чаму?Маргарыта
Ну, як цябе пераканаць! Дары святыя трэба шанаваць.Фаўст
Дары шаную.Маргарыта
Трэба іх прымаць. Не молішся, не ходзіш ты да мшы — Ці маеш веру ты ў душы?Фаўст
Каханая, не сустракаў такога, Каб хто сказаў: «Я веру ў бога». Спытайся ў мудраца Ці ў дабрачыннага айца — Адказам будзе смех.Маргарыта
Дык, значыць, не?Фаўст
Анёлак, зразумей мяне! Хто назаве яго, Хто прызаве яго, Хто скажа: «У яго я веру»? Або адкрыта, Зусім адкрыта Прызнае: «Не, не веру»? Усемагутны, Усеўладны Ці ж не акрые ласкай Цябе, мяне, сябе? Над намі ці ж не купал неба? Ці ж пад нагамі не зямля? Ці ж зоркі мякка і лагодна Не мчаць у высі, высі, высі? Ці ж не гляджу ў аблічча я табе, Ці ж гэта ўсё не пранікае У галаву, ў душу табе, Ці не лунае ў вечнай таямніцы Нябачна, бачна навакол цябе? Напоўні шчодра гэтым сэрца! Як адчуванне шчасцем адзавецца, То называй яго, як хочаш! Каханнем! Шчасцем! Сэрцам! Богам! А я не маю назвы! Я пачуццём жыву; Бо назва — гук і дым, Што спавівае полымя ў нябеснай мгле.Маргарыта
Не суцяшай нічым. Казаў і пробашч гэта мне, Адно — зусім другія словы.Фаўст
У кожнага лад роднай мовы Сугучны думкам і настрою — Чаму ж тады і мне сваёю Не гаварыць, чаму?Маргарыта
Гатова верыць я ўсяму, Але адно мяне гняце — Што вы — не ва Хрысце.Фаўст
Дзіця!Маргарыта
І вельмі моцна прыгнятае, Што ў вас кампанія не тая.Фаўст
Чаму?Маргарыта
Мне сябар ваш харошы Да глыбіні душы варожы. Скажу, за ўсе свае гады Другой такой не бачыла брыды,— Ягоны твар такі страшэнны.